Ai cho người nghèo sự lương thiện?

Tùng Lâm · 17/1/24

Gần đây, mạng xã hội đã rộ lên bởi một câu nói gây tranh cãi, được cho là của một MC nổi tiếng: "Nếu đứa con sinh ra để kế thừa sự vất vả, nghèo khó của bạn. Vậy không sinh con cũng chính là một loại lương thiện." Dù sau đó MC đã đính chính và xin lỗi, nhưng quan điểm này vẫn thu hút sự ủng hộ đáng kể. Tại sao có nhiều người ủng hộ? Vai trò của nhà nước, xã hội và gia đình trong việc nuôi dạy con cái là gì?

cover_khong sinh con có là luong thien_phailamgi.jpg

Ảnh: tuanlionsg

Tại sao nhiều người ủng hộ quan điểm: Nghèo không sinh con là một loại lương thiện?

Kinh nghiệm khổ đau của chính họ
Người ủng hộ quan điểm này thường có kinh nghiệm đau đớn từ cuộc sống nghèo khó. Họ sinh ra và lớn lên trong môi trường đầy những khó khăn, nỗi đau của việc thiếu thốn và không đủ điều kiện để sống một cuộc sống thoải mái. Những trải nghiệm này khiến họ cảm nhận sâu sắc về sự vất vả, và thậm chí, họ có thể coi đó là cuộc sống không đáng sống.
Ngại sinh con
Một lý do khác là người ủng hộ quan điểm này có thể đã trải qua nỗi sợ hãi và áp lực khi nghĩ đến việc sinh con. Những lo lắng về khả năng nuôi dạy và đảm bảo cuộc sống tốt cho con cái là nguyên nhân chính khiến họ từ chối ý nghĩ về việc làm cha mẹ. Người ta thường nhận ra rằng việc chăm sóc và nuôi dạy con cái không chỉ đòi hỏi tâm huyết mà còn đòi hỏi nhiều nguồn lực về tài chính và xã hội.
Quy hết trách nhiệm nuôi dạy con cái cho cha mẹ
Người ủng hộ quan điểm này thường nhấn mạnh việc quy hết trách nhiệm nuôi dạy con cái cho cha mẹ. Họ cho rằng, nếu cha mẹ không có khả năng đảm bảo một môi trường sống tốt cho con cái, thì quyết định không sinh con là một hành động có ý nghĩa và lương thiện. Quan điểm này thường không xét đến vai trò của nhà nước hay xã hội trong việc hỗ trợ các gia đình nuôi dạy con cái.

Trong môi trường mà những điều kiện an sinh xã hội ít được đáp ứng, việc sinh con trở thành nhiệm vụ phức tạp và đầy thách thức. Người dân đối mặt không chỉ với những khó khăn về vật chất mà còn phải đối diện với những trăn trở về mặt đạo đức.

Nghèo không sinh con là một loại lương thiện_phailamgi.jpg

Ảnh: tuanlionsg

Phải làm gì?

Việc nuôi dạy con cái có phải là nhiệm vụ chỉ của gia đình mà thôi? (Docat #120)
Không, chắc chắn là không. Một gia đình không phải là một hệ thống khép kín độc lập, tồn tại chỉ cho chính mình. Tuy vậy, trước tiên, chúng ta phải luôn nhớ rằng cha mẹ có quyền và bổn phận hàng đầu trong việc nuôi dạy con cái và cung cấp cho chúng nền giáo dục toàn diện. Chỉ những đất nước chuyên chế mới cố giành quyền đó của cha mẹ. Người cha và người mẹ có những đóng góp khác nhau, nhưng đều quan trọng như nhau cho sự thành hình nhân cách đứa trẻ. Chỉ từ quan điểm này thôi, chúng ta cũng thấy việc trao quyền nhận con nuôi cho các cặp đồng tính là vô cùng rắc rối về sau. Kế đến, chiều kích xã hội của con người đòi hỏi rằng trẻ em phải có tương tác xã hội bên ngoài gia đình gần gũi với mình. Nền giáo dục của các em cần phải mang tính toàn diện qua sự hợp tác của gia đình với các cơ sở đa dạng khác nữa, đặc biệt với giáo xứ địa phương, hay, ví dụ, với các câu lạc bộ thể thao. Nền giáo dục toàn diện như thế nhắm đến mục tiêu đào tạo ra các công dân yêu hòa bình và tuân thủ pháp luật, những người có khả năng đối thoại, gặp gỡ, và liên đới, bằng cách dạy các em thực hành những nhân đức công bằng và yêu thương. Để đạt thành tựu trên, lời lẽ răn dạy là không đủ, mà quan trọng hơn hết, là những thí dụ và gương mẫu sống động.

Cụ thể “chính sách gia đình theo đúng nguyên tắc bổ trợ” nghĩa là gì? (Docat #133)
Ví dụ: để theo đúng nguyên tắc bổ trợ, Nhà nước không có nhiệm vụ nuôi dạy trẻ em, vì đó sẽ là cướp đoạt khỏi tay cha mẹ đứa trẻ một nhiệm vụ vốn dĩ đã thuộc về họ ngay từ khởi đầu. Đúng ra, trong những tình huống cụ thể (điều kiện sống, công việc, cơ hội học hành), Nhà nước nên cung cấp cho các gia đình mọi sự giúp đỡ cần thiết. Ở đây, điều quan trọng là phải bảo vệ quyền tự do lựa chọn; ví dụ, về sự phối hợp của cha mẹ khi phân chia công việc chăm sóc gia đình và đi làm kiếm sống. Chức năng đặc biệt của gia đình trong việc thông truyền kiến thức và dạy dỗ con cái không thể được thay thế bằng dịch vụ giữ trẻ ban ngày, bằng việc học ở các trường lớp, hoặc sinh hoạt trong những đoàn thể xã hội khác, dù các tổ chức này có thể hỗ trợ và bổ sung việc giáo dục của cha mẹ. Nguyên tắc bổ trợ đồng thời nhấn mạnh sự tự chủ của mỗi người và mỗi gia đình. Điều này có nghĩa là tự các gia đình có thể và nên tham gia vào các cơ quan chính trị và xã hội, biết đoàn kết với nhau để đấu tranh và củng cố cho quyền lợi của mình.