"Cùng nhau Loan báo Tin Mừng": Bổn phận hàng đầu của các Đức Giám Mục

[giolanh]

Giáo hội Việt Nam đã bước vào Năm mục vụ 2025 với chủ đề "Cùng nhau loan báo Tin mừng". Đây là chủ đề được các Đức Giám mục thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam chọn cho năm thứ 3 trong tiến trình 3 năm Giáo hội Việt Nam sống tinh thần Hiệp hành "Hiệp thông - Tham gia - Sứ vụ" của Thượng hội đồng Giám mục Thế giới lần thứ XVI.​

---

Lời kêu gọi của các Đức Giám mục​

Trong lá thư mục vụ năm 2025 gửi cộng đoàn Dân Chúa ngày 20/9/2024, sau khi cho thấy loan báo Tin mừng hay "truyền giáo" là lệnh truyền của Chúa Cứu Thế và thuộc về bản chất của Hội thánh, các Đức Giám mục thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam đã kêu gọi mọi thành phần dân Chúa Việt Nam hãy thực thi bổn phận loan báo Tin mừng của các Kitô hữu "ngay từ trong gia đình", sử dụng các phương tiện truyền thông cách hữu hiệu, cũng như khơi gợi ý thức truyền giáo nơi các anh chị em di dân.

Lá thư kết thúc bằng lời xác định "đây là những đề nghị cụ thể, nhằm giúp Dân Chúa tại Việt Nam cộng tác hữu hiệu vào sứ mạng loan báo Tin Mừng, đồng thời hiệp thông với Hội Thánh hoàn vũ để lan toả niềm hy vọng Kitô giáo đến với đồng bào Việt Nam chúng ta." (Hội Đồng Giám mục Việt Nam, Thư chung ngày 20/9/2024)

Đức cha Giuse Đỗ Quang Khang, Giám mục Bắc Ninh, ban Bí tích Thanh tẩy và Thêm sức cho các anh chị em H'Mông, Bắc Cạn. Ảnh: Giáo xứ Thái Hà​

​

Bổn phận đứng đầu trong các bổn phận​

Mặc dù lá thư không nhắc gì tới vai trò của hàng giáo sĩ trong sứ vụ loan báo Tin mừng, đặc biệt vai trò của các vị chủ chăn, nhưng bất cứ ai cũng đều hiểu rằng, sứ vụ loan báo Tin mừng hay "truyền giáo" là "một bổn phận đứng đầu trong các bổn phận của các giám mục", đến độ "Không giám mục nào được thiếu sót trong bổn phận này, dù phải trả giá bằng những hy sinh và hiểu lầm."(HĐGM, Giám mục – Thừa tác viên của Tin mừng Đức Kitô, Phục vụ niềm hy vọng thế giới, Tập san Hiệp thông, số 1 (tháng 12 năm 1998)

Sở dĩ vậy, bởi vì các giám mục là những người "kế vị các Tông đồ làm chủ chăn các linh hồn"; đồng thời, "được chính Chúa Kitô ủy thác sứ vụ của chính ngài" (Phaolo VI, Sắc lệnh Christus Dominus, # 2), nhờ đó, các ngài trở nên những "thầy dạy đức tin, thượng tế, và những mục tử chân chính, đích thực." (Phaolô VI, Tông huấn Loan báo Tin mừng, # 68)

Hơn nữa, được Hội thánh đặt lên cai quản một Giáo hội địa phương - "chủ thể hàng đầu của việc Phúc âm hóa" (Phanxicô, Niềm vui Tin mừng, # 30), các Giám mục phải luôn đặt sứ vụ loan báo Tin mừng lên hàng đầu và "phải luôn luôn nuôi dưỡng sự hiệp thông truyền giáo này trong Giáo Hội địa phương của mình" (Ibid., # 31)

Đức cha Đa Minh Hoàng Minh Tiến. Ảnh: Giáo phận Hưng Hóa​

​

Ở giữa – đi trước – đi sau đoàn chiên​

Muốn làm được điều này, các Giám mục có khi "đứng trước dân, chỉ đường cho họ và giữ cho niềm hi vọng của họ luôn sống động. Khi khác, ngài chỉ cần ở giữa họ bằng một sự hiện diện khiêm tốn và nhân từ. Khi khác nữa, ngài sẽ phải đi theo họ, giúp đỡ những ai bị bỏ lại đằng sau, và—trên hết—để cho đoàn chiên tự mình mở ra những lối đi mới." (Ibid., # 32)

Nói cách khác, các ngài phải "đi trước dân để chỉ đường, ở giữa dân như một người trong họ, và đi sau dân để gần gũi những người chậm lại đằng sau," động viên họ bước tới trên con đường "cùng nhau loan báo Tin mừng". (Phanxicô, Bài giảng lễ kỷ niệm 60 năm khai mạc Công đồng Vatican II. Ngày 11/10/2022, # 2)

Điều này đòi hỏi các ngài phải "loại bỏ cám dỗ khép kín nơi tường rào của sự tiện nghi," (Ibid.) phải can đảm làm một cuộc "hoán cải truyền giáo." (Phanxicô, Niềm vui Tin mừng, # 30)

Theo đó, các ngài không chỉ bằng lòng với kiểu "quản trị giáo phận bằng những chỉ thị, thư chung mục vụ hay bằng những cử hành long trong về phụng vụ các ngày lể trọng tại Nhà thờ chính tòa, với sự tham dự của các đoàn thể giáo xứ, được huy động trong cả Giáo phận, với những cuộc rước sách linh đình bên ngoài," (Giovanni Battista Re, Ba bổn phận nền tảng của Giám Mục không bao giờ thay đổi, Avvenire 2001) nhưng là đến với và ở giữa đoàn chiên, biết cúi mình xuống trước những vết thương, những nỗi đau của nhân loại, kể cả với những người không công giáo trong giáo phận của mình.

Đức nguyên Tổng Giám mục Hà Nội Giuse Ngô Quang Kiệt lội nước thăm dân tháng 11/2008​

Tóm lại​

Nhiệm vụ loan báo Tin mừng là nhiệm vụ hàng đầu của các giám mục. Vì thế, các ngài không được thoái thác trách nhiệm hoặc phủi tay nghĩ rằng đã giao việc loan báo Tin mừng cho các Ủy ban. Trái lại, chính các ngài phải có kế hoạch và mời gọi sự giúp đỡ, cộng tác của tất cả mọi người.​