Vai trò của Chưởng ấn giáo phận là gì?

[nannerl]

Trong cơ cấu tổ chức của một giáo phận Công giáo, bên cạnh giám mục, linh mục tổng đại diện hay thư ký, còn có một chức vụ giữ vai trò thiết yếu: Chưởng ấn giáo phận (Chancellor) – người được ví như “người giữ con dấu” của Giáo hội địa phương.​

---

Cha Giu-se Vũ Quang Học – Chưởng Ấn, Chánh Văn Phòng Tòa TGM Hà Nội công bố Tông sắc bổ nhiệm của Đức Thánh Cha đối với GM Phụ tá Giuse Vũ Công Viện. Ảnh: tonggiaophanhanoi.org​

Theo Bộ Giáo luật 1983, điều 482, chưởng ấn là một viên chức thuộc giáo triều giáo phận, được đức giám mục bổ nhiệm và trực tiếp chịu trách nhiệm trước ngài. Nhiệm vụ chính của chưởng ấn là “đảm bảo các văn bản của giáo triều được soạn thảo, phát hành và lưu trữ đúng cách trong văn khố của giáo phận”.

Trong thực tế, chưởng ấn là người giám sát việc soạn thảo và xác thực các văn kiện chính thức của giáo phận: các sắc lệnh của giám mục, biên bản họp, văn thư bổ nhiệm, hồ sơ của các linh mục, giáo xứ, dòng tu và các hội đoàn Công giáo. Mỗi văn bản được phát hành đều cần đảm bảo tính chính xác, sự phù hợp với giáo luật và các quy định địa phương.

Bên cạnh đó, tùy theo quy mô và cơ cấu của giáo phận, chưởng ấn có thể đảm nhận thêm các vai trò khác như:​

• Trả lời các thắc mắc liên quan đến bí tích, hành chính giáo phận và giáo luật;​
• Hỗ trợ các linh mục, phó tế, giáo dân trong công tác mục vụ, chuẩn bị hồ sơ hôn phối, khai sinh bí tích;​
• Giữ mối liên hệ hành chính và pháp lý với các giáo phận khác, với Hội đồng Giám mục và cả Tòa Thánh Vatican.​

Ảnh: Canva​

Chức vụ chưởng ấn không giới hạn cho các linh mục. Giáo dân cũng có thể đảm nhiệm, miễn là họ đáp ứng được điều kiện theo Điều 483 của Giáo luật: “người có danh tiếng không tì vết và không bị nghi ngờ gì về tư cách đạo đức”.

Vai trò của chưởng ấn càng trở nên quan trọng trong thời đại số hóa khi phải đảm bảo các tài liệu điện tử được bảo mật, hệ thống hóa và lưu trữ bền vững, vừa phục vụ cho mục vụ, vừa tuân thủ các quy định của Giáo hội toàn cầu và quốc gia.

Có thể nói, chưởng ấn là người đảm bảo rằng mọi quyết định, quy trình và lịch sử mục vụ đều được ghi nhớ, xác minh và minh chứng bằng văn kiện hợp pháp, để Giáo hội luôn trung tín với chính mình.

Tại Việt Nam, các giáo phận đều có chưởng ấn riêng, thường là linh mục, được công bố tên trong Niên giám Công giáo Việt Nam.​