Cảnh giác: "Đối thoại" trên mạng xã hội chỉ là những cuộc "độc thoại sóng đôi!"

giolanh · 28/2/25

Những ngày này, thật đáng buồn khi phải chứng kiến những tình bạn kéo dài hàng chục năm trong chốc lát đã phải tan vỡ hoặc tổn thương trầm trọng khó trở về thuở ban đầu, chỉ vì một Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ hay đơn giản là bước chân kham nhẫn của sư thầy Thích Minh Tuệ.

Những cuộc độc thoại sóng đôi

Người bênh, kẻ chống, với ngôn từ đôi khi "tục tằn" hạ đẳng. Tất cả mọi bực tức được thổ lộ ra hết để dồn ép những người bạn nay đã là đối phương, mà đa phần xuất phát từ cảm tính yêu - ghét.

Không ai chịu nghe ai, vì ai cũng thấy mình có lý. Cái lý của những người đang bị "định hướng bởi những phương tiện truyền thông đại chúng với các thông tin không phải lúc nào cũng đáng tin cậy." (Phanxicô, Thông điệp Fratelli Tutti, # 200)

Ai cũng nghĩ họ đang đối thoại, đang phản biện xã hội, đang giúp đối phương, bạn bè, những người cần được "khai sáng" nhưng họ không biết rằng "đó chỉ là những cuộc độc thoại sóng đôi. Chúng gây được sự chú ý chỉ bởi giọng điệu gay gắt và hung hãn." (Ibid.)

Mục tiêu của đối thoại

Ở đây, cần khẳng định rõ, những "trao đi đổi lại" trên mạng xã hội dù thế nào cũng không phải là một cuộc đối thoại đúng nghĩa.

Một cuộc đối thoại đúng nghĩa cần một cuộc gặp gỡ: "đến với nhau, bày tỏ, lắng nghe, nhìn nhau, làm quen, hiểu biết, tìm ra những điểm chung." (Ibid., 199)

Hơn nữa, "đối thoại là tìm sự thật, biết sự thật, nói sự thật và làm sự thật. Sự thật thì luôn vượt lên trên cá nhân mỗi một người. Sự thật không là một ý tưởng; điều một người nghĩ là thật không đương nhiên là sự thật, nhưng sự thật là “điều có thật” hoặc là điều phù hợp với “cái có thật”.

Có những tình huống cụ thể rất phức tạp, và cá nhân không thể nào hiểu hết được, nếu không ngồi lại và bàn bạc với nhau cách thẳng thắn. Chính vì thế mà hai bên phải cùng nhau đi tìm, đi tìm “thực tại khách quan”, chứ không chỉ áp đặt ý kiến chủ quan của mình. (x. Phaolô Bùi Văn Đọc, Tham luận tại Câu Lạc bộ Phaolô Nguyễn Văn Bình, ngày 28/11/2009)

Thành ra, những "tranh luận ầm ĩ trên mạng xã hội" không những không phải là một cuộc "đối thoại" mà những tranh cãi ấy còn "cản trở khả năng đối thoại, vì nó khiến người ta cứ khăng khăng giữ nguyên quan điểm, lợi ích và lựa chọn của mình, với lý do cho rằng mọi người khác đều sai." (Phanxicô, Thông điệp Fratelli Tutti, # 201)

phailamgi_Đối thoại trên mạng xã hội cẩn thận với những cuộc độc thoại sóng đôi!_1.jpg

Đừng để sự thao túng đánh mất tình bạn

Cần biết rằng, hiện nay trên mạng xã hội, đang có những thế lực chính trị, truyền thông, các nhóm lợi ích, ngay cả tôn giáo hay giáo phái đang thao túng xã hội.

Họ dùng cả những ngôn ngữ đôi khi là "thóa mạ, phỉ báng" để loại đối thủ ngay từ đầu, hòng xảo trá lôi kéo công luận nghiêng chiều theo hướng có lợi cho họ.

Tệ hơn cả là loại ngôn ngữ thóa mạ này, thường được truyền thông sử dụng trong các cuộc vận động chính trị, lại trở nên phổ biến đến mức mọi người đều sử dụng chúng mỗi ngày. (Ibid.)

Do đó, cần tỉnh táo, đừng để bị dẫn dắt, nhất là đừng để một sắc lệnh và vài cái kick chuột mà đánh mất tình gia đình, tình anh em, cũng như tình bạn keo sơn gắn kết với nhau từ nhiều năm qua.

Tắt một lời, mọi sự rồi sẽ qua đi, chỉ tình Chúa, tình người còn mãi!

Ảnh trong bài: Canva

Phải làm gì?

Docat 42: Tôi có trách nhiệm gì, khi sử dụng phương tiện truyền thông?

Phương tiện xã hội có thể mang con người đến với nhau, hoặc cô lập họ. Chúng có thể cung cấp thông tin, truyền cảm hứng, làm đời sống phong phú, hoặc dụ dỗ người ta phạm tội. Những gì chúng ta làm và cho phép trên các phương tiện truyền thông, hay mạng xã hội, phải phục vụ cho mục đích giao tiếp của mọi con người: khắc phục sự rối loạn do khác biệt giữa các ngôn ngữ ở tháp Babel (St 11,4-8), đi đến chỗ hiểu biết nhau nhờ Thần Khí Thiên Chúa (Cv 2,5-11). Quan niệm đạo đức chủ yếu ở đây là “trách nhiệm”: trách nhiệm với Thiên Chúa, Đấng muốn chúng ta loan truyền sự thật và tìm kiếm nhau trong tình yêu; trách nhiệm với người lân cận - người cần được hội nhập, quan tâm và thăng tiến nhờ các phương tiện truyền thông xã hội; trách nhiệm với bản thân, vì tôi cần phải bước vào cộng đồng thật sự với những người khác thông qua các phương tiện truyền thông, thay vì cô lập mình trong không gian “ảo”, đóng kín trước người khác, trước những nhu cầu thực tế của họ.