Huấn từ của Đức Thánh Cha Lêô XIV gửi Hội đồng Giám mục Ý

[Silic]

Ảnh: Vatican Media

HUẤN TỪ CỦA ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV
GỬI HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC Ý

Phòng Phép lành – Thứ Ba, ngày 17 tháng 6 năm 2025​

Anh em thân mến,

Tôi rất vui khi được gặp anh em tại nơi đây. Gian phòng này – nằm giữa Đền thờ Thánh Phêrô và Quảng trường – thấm đượm những cảm xúc của những biến cố vừa qua. Quả thật, Đức Giáo hoàng khi ra ban phép lành Urbi et Orbi phải đi ngang qua nơi này. Đức Thánh Cha Phanxicô yêu dấu đã làm như thế vào lễ Phục Sinh cuối cùng của ngài – một lời kêu gọi hòa bình mạnh mẽ và tha thiết cho toàn thể nhân loại. Và chính tôi, vào tối hôm được bầu, cũng đã muốn vang lên lời loan báo của Đấng Phục Sinh: “Bình an cho anh em!” (x. Lc 24,3; Ga 20,19).

Tôi cảm ơn anh em vì những lời cầu nguyện của anh em và của các cộng đoàn – điều tôi thực sự cần đến! Tôi đặc biệt biết ơn Đức Hồng y Zuppi, cũng như những lời ngài vừa chia sẻ với tôi. Tôi xin gửi lời chào đến ba vị Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký và từng anh em hiện diện nơi đây. Lịch sử của Giáo Hội tại Ý minh chứng mối dây gắn bó đặc biệt với Đức Giáo hoàng, và như Điều 4, khoản 2 trong Quy chế của Hội đồng Giám mục Ý xác định, mối hiệp thông này “mang đặc nét riêng biệt với Đấng kế vị Thánh Phêrô”. Noi gương các vị tiền nhiệm, tôi cũng ý thức tầm quan trọng của mối tương quan “chung mà riêng” này – như Thánh Giáo hoàng Phaolô VI từng gọi tại Đại hội toàn thể đầu tiên của Hội đồng Giám mục Ý (23/6/1966).

Khi thi hành sứ vụ của mình cùng với anh em, tôi muốn được hướng dẫn bởi tinh thần hiệp hành mà Công đồng Vaticanô II đã trình bày, đặc biệt là trong sắc lệnh Christus Dominus, nơi nhấn mạnh rằng Đức Kitô đã thiết lập các Tông đồ như một tập thể, và đặt Phêrô – người được chọn giữa họ – làm điểm quy chiếu (x. số 19). Chính trong tinh thần ấy mà anh em được mời gọi sống sứ vụ: hiệp hành giữa anh em và hiệp hành với Đấng kế vị Phêrô.

Nguyên tắc hiệp thông này cũng được thể hiện qua mối cộng tác lành mạnh với chính quyền dân sự. Hội đồng Giám mục Ý chính là nơi thảo luận và thống nhất lập trường của các giám mục trước những vấn đề chung, liên quan đến thiện ích xã hội. Khi cần, Hội đồng đóng vai trò định hướng và điều phối mối quan hệ giữa từng giám mục hay các Hội đồng vùng với chính quyền địa phương.

Đức Bênêđictô XVI từng nhận định vào năm 2006 rằng Giáo Hội tại Ý là một “thực tại sống động... vẫn hiện diện sâu rộng trong mọi tầng lớp dân chúng” và rằng “truyền thống Kitô giáo nơi đây vẫn bén rễ và sinh hoa trái” (Huấn từ tại Đại hội Giáo dân Toàn quốc lần thứ IV, 19/10/2006). Tuy nhiên, cộng đoàn Kitô hữu tại quốc gia này cũng đang phải đối mặt với nhiều thách đố: chủ nghĩa thế tục, sự dửng dưng tôn giáo và khủng hoảng dân số. Trong bối cảnh đó, Đức Phanxicô từng nói: “Cần có lòng can đảm để không chấp nhận những tình trạng ăn sâu như thể đã bình thường hoặc không thể vượt qua. Ngôn sứ không phải là người gây chấn động, nhưng là người thực hiện những chọn lựa dũng cảm – đúng với bản chất một cộng đoàn Giáo Hội đích thực” (Huấn từ khai mạc Đại hội toàn thể lần thứ 70 của Hội đồng Giám mục Ý, 22/5/2017).

Trong tư cách là người kế vị Phêrô, tôi muốn chia sẻ một số mối quan tâm mục vụ mà Chúa đặt trên hành trình của chúng ta – những điều cần được suy tư, hiện thực hóa và làm chứng bằng Tin Mừng.

Trước hết, cần có lòng nhiệt thành mới trong việc loan báo và truyền đạt đức tin. Cần đặt Đức Kitô làm trung tâm và – theo định hướng của Evangelii Gaudium – giúp con người sống mối tương quan cá vị với Ngài, để khám phá niềm vui Tin Mừng. Trong thời đại chia rẽ sâu sắc này, chúng ta cần quay trở về nền tảng đức tin: kerygma. Đây là trọng tâm đầu tiên thúc đẩy mọi việc khác: đưa Đức Kitô “thấm vào mạch sống” của nhân loại (x. Hiến chế Humanae Salutis, 3), canh tân và chia sẻ sứ vụ tông đồ: “Điều chúng tôi đã thấy và đã nghe, nay chúng tôi loan báo cho anh em” (1 Ga 1,3). Cần phân định các cách thức phù hợp để Tin Mừng đến được với mọi người – đặc biệt những ai đang xa cách – bằng các phương pháp mục vụ đổi mới, chương trình huấn giáo sống động và ngôn ngữ truyền đạt thích hợp.

Sự gắn bó với Đức Kitô cũng mời gọi chúng ta chú trọng đến mục vụ hòa bình. Chính Chúa đã sai chúng ta đi với lời chúc: “Bình an cho anh em!” – để trở nên người kiến tạo hòa bình giữa đời sống thường nhật. Tôi nghĩ đến các giáo xứ, các khu dân cư, vùng nông thôn và đô thị, những nơi có xung đột xã hội hoặc mối quan hệ bị tổn thương. Chính tại đó, Giáo Hội cần trở nên dấu chỉ của sự hòa giải. Thánh Phaolô mời gọi: “Nếu có thể được, hãy sống hòa thuận với mọi người” (Rm 12,18) – một lời mời giao phó trách nhiệm cụ thể cho từng người. Tôi mong muốn mỗi giáo phận đều phát triển các chương trình giáo dục về bất bạo động, sáng kiến hòa giải địa phương, và các mô hình đón tiếp giúp xóa bỏ sợ hãi và biến nó thành cơ hội gặp gỡ. Ước chi mỗi cộng đoàn trở thành “nhà của hòa bình” – nơi học cách giải trừ oán hận qua đối thoại, nơi thực thi công lý và nâng niu tha thứ. Hòa bình không phải là lý tưởng viển vông, nhưng là hành trình khiêm tốn, gồm những hành động nhỏ mỗi ngày, đan kết giữa kiên nhẫn và can đảm, lắng nghe và hành động – điều rất cần thiết trong bối cảnh hôm nay.

Tiếp đến là những thách thức liên quan đến việc bảo vệ phẩm giá con người. Trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, kinh tế dữ liệu và mạng xã hội đang làm biến đổi sâu sắc nhận thức và trải nghiệm đời sống. Trong viễn cảnh ấy, phẩm giá con người dễ bị giản lược hoặc quên lãng – bị thay thế bởi chức năng, cơ chế tự động, mô phỏng. Nhưng con người không phải là hệ thống thuật toán – con người là thụ tạo, là tương quan, là mầu nhiệm. Vì vậy, tôi ước mong rằng hành trình mục vụ của Giáo Hội tại Ý luôn gắn bó mật thiết với trọng tâm là Đức Kitô, đồng thời có tầm nhìn nhân học như một chìa khóa phân định thiết yếu. Nếu thiếu suy tư sống động về con người – với thân xác, sự mong manh, khát vọng vô biên và khả năng liên kết – thì luân lý sẽ bị thu hẹp thành quy tắc, và đức tin sẽ bị trừu tượng hóa.

Tôi đặc biệt khuyến khích vun trồng văn hóa đối thoại. Ước chi các cộng đoàn Giáo Hội – giáo xứ, hội đoàn, phong trào – trở thành nơi lắng nghe liên thế hệ, nơi giao thoa giữa các thế giới khác biệt, nơi chăm sóc lời nói và các mối tương quan. Chỉ nơi nào có lắng nghe, nơi đó mới có hiệp thông; và chỉ nơi nào có hiệp thông, nơi đó sự thật mới trở nên đáng tin. Tôi khích lệ anh em tiếp tục tiến bước trên con đường này!

Loan báo Tin Mừng, xây dựng hòa bình, bảo vệ phẩm giá con người và văn hóa đối thoại – đó là những tọa độ để trở nên một Giáo Hội mang lấy Tin Mừng và là dấu chỉ Nước Trời.

Cuối cùng, tôi muốn để lại một vài lời nhắn nhủ cho tương lai gần. Trước hết: hãy tiến bước trong hiệp nhất, nhất là trên hành trình hiệp hành. Thánh Âutinh viết: Chúa muốn gìn giữ Thân Thể của Ngài được hài hòa và bình an, nên Ngài nhắn nhủ Giáo Hội qua thánh Phaolô: “Con mắt không thể nói với bàn tay: ‘Tôi không cần anh’; đầu cũng không thể nói với chân: ‘Tôi không cần các anh’. Nếu toàn thân là mắt, làm sao nghe được? Nếu toàn thân là tai, làm sao ngửi được?” (x. 1 Cr 12). Hãy ở lại trong sự hiệp nhất, và đừng kháng cự lại những thúc đẩy của Thánh Thần. Tinh thần hiệp hành cần được ghi khắc trong tâm hồn, trong cách suy nghĩ và hành động.

Thứ hai: hãy nhìn về tương lai với bình an và can đảm thực hiện những chọn lựa dứt khoát! Không ai có thể ngăn cản anh em ở gần dân chúng, chia sẻ đời sống với họ, đồng hành với người bé mọn, phục vụ người nghèo. Không ai có thể ngăn cản anh em loan báo Tin Mừng – chính là điều mà tất cả mọi người, trước hết là chính chúng ta, cần để sống hạnh phúc và có ý nghĩa.

Hãy chăm lo để anh chị em giáo dân – được dưỡng nuôi bằng Lời Chúa và học thuyết xã hội của Giáo Hội – trở thành những chứng nhân Tin Mừng nơi công sở, trường học, bệnh viện, xã hội, văn hóa, kinh tế và chính trị.

Anh em thân mến, chúng ta cùng nhau tiến bước – với niềm vui trong tim và bài ca trên môi. Thiên Chúa lớn hơn sự tầm thường của chúng ta: hãy để Ngài lôi kéo chúng ta! Hãy tín thác nơi sự quan phòng của Ngài. Tôi phó thác anh em cho sự che chở của Mẹ Maria Rất Thánh – Đức Bà Loreto, Đức Bà Pompeii và tất cả các đền thánh trên khắp đất nước Ý. Tôi đồng hành cùng anh em bằng lời cầu nguyện và phép lành của tôi. Xin cảm ơn.

Nguồn: vatican.va​