Cha Pepe, Vị Linh Mục Khu Ổ Chuột

Lawrence Ngô Duy Nhân · 26/3/24

Hồng Y Jorge Bergoglio nói vào năm 2010: “Cha (Pepe) là một người tôi chú tâm lắng nghe và tôn trọng nhất, không phải vì cha là một linh mục nhưng cha là người của Chúa và giúp linh hồn cũng như cuộc sống tâm linh của tôi rất nhiều”

Vị hồng y đó chính là Đức Phanxicô đương thời và ngài đang nói về Cha José Maria Di Paola, vị linh mục khu ổ chuột của thủ đô Buenos Aires, Argentina; ngài được gọi thân thương là ‘Cha Pepe.’ Ngài đã dành phần lớn thời gian mục vụ ở một trong những Villas miserias, ‘khu làng khốn khổ,’ khu ổ chuột nơi những người nghèo mạt sống. Cả cuộc đời làm chứng tá cam đảm và bác ái cho Đức Kitô, và là một trong số những giáo sĩ đã dấn thân vào đời mục vụ quá khó khăn này. Trang web ‘inside the Vatican’ đã tuyên dương ngài là một trong mười nhân vật nổi bật của năm 2013.

Ảnh trong bài viết gốc

Maria Pia Carriquiry Gomez
Sinh ra từ một gia đình trung lưu ở Buenos Aires, Di Paola quyết tâm sống đời linh mục khi còn niên thiếu, với hoài bão “đưa trẻ em, thanh thiếu niên và người nghèo khổ đến gặp Chúa,” theo tiêu chí tận hiến của thánh Phanxicô thành Assisi. Ngài được chọn làm mục tử của khu ổ chuột năm 1997, sau mười năm được phong chức linh mục. Từ lúc đó, ngài thường được vị giám mục chủ chăn Jorge Bergoglio ghé ngang gặp gỡ, và nói cho cha nghe về việc cần kíp đi ra ngoại vi địa lý và sinh tồn

Có khoảng 20 khu ổ chuột đông đúc chật chội ở thủ đô Buenos Aires, ngay sát bên những tòa nhà chọc trời và khu căn hộ sang trọng. “Khu làng 21” là nơi đông người nhất với con số lên đến 50 ngàn người. Nhịp đập trọng tâm của Khu làng 21 là giáo xứ Đức Mẹ Đồng Trinh Caacupé mà Bergoglio đã chỉ định “Padre Pepe” là linh mục quản xứ.

Để gần gũi và hiểu chuyện với mọi người, Cha Pepe, theo lời của Đức Phanxicô, “hãy đụng đến da thịt Chúa Kitô.” Cha nói, “Một trong những lời khuyên của Bergoglio, lúc đó tôi chẳng biết gì về việc cắt cơn những người nghiện ma túy, là làm việc trực tiếp với từng cá nhân, là vì mỗi con người có tâm sự riêng mà không có một thứ thần dược nào có thể trị bá bệnh cho mọi người. Mỗi người đến mang theo những vết thương và nỗi khổ đặc thù, và khi chúng tôi thuật lại cho Bergoglio, ngài nói với chúng tôi đường hướng gặp gỡ họ như đụng chạm đến vết thương của Đức Kitô, nhìn vào khuôn mặt họ để thấy được nỗi đau mà thân xác Đức Kitô gánh chịu.”

Đức Thánh Cha cảm thông ý nghĩa của việc chiến đấu chung với những người nghèo khổ nhất để giành lại phẩm giá bị chà đạp bời những kẻ buôn thuốc phiện và những con người quyền lực. “Bergoglio đưa gấp đôi số lượng linh mục xuống mục vụ các khu ổ chuột vì ngài muốn tất cả những cộng đồng nghèo khổ đó đều có linh mục hiện diện, để những dự án thực hiện sẽ mang lại kết quả. Chúng tôi không cậy dựa vào những phân tích xã hội, nhưng cẩm nang là Tin Mừng,” Cha Pepe nói.

Cha Pepe được bài sai tới Ngôi làng 21 để chia sẻ cuộc sống với mọi người. Mục đích chính yếu là làm cho đức tin trở nên sống động, rao giảng và ban các phép bí tích cùng một lúc hoạt động để ngăn ngừa nghiện hút và giúp những người cai nghiện tái hội nhập vào xã hội, giáo dục thanh thiếu niên và chăm sóc người già, đưa ra các chương trình hướng nghiệp, làm cho cuộc sống mọi người đỡ hơn. Cha Pepe vui mừng nói; “Tôi có thể làm nhân chứng cho những điều tốt đẹp khi có nhiều thanh thiếu niên cảm thấy được đón chào, tìm được niềm tin và thoát khỏi hố sâu nghiện ngập vì họ cảm nhận được tình yêu của một Giáo Hội biết cách sống gần gũi với họ”

Những kẻ buôn bán thuốc phiện rõ ràng là không ưa. Những mối đe dọa Cha Pepe đã manh nha từ mùa xuân năm 2009, khi có nhiều mối đe dọa nghiêm trọng hơn đến vào tháng 12 năm 2010, Tổng Giám mục Bergoglio lúc đó đã quyết định thuyên chuyển ngài đến một giáo xứ phía bắc của thủ đô. Giờ đây Cha Pepe mục vụ giáo xứ ở khu ổ chuột khác. Ngài thuật lại “Hôm thứ Hai họ đe dọa tôi, Thứ Ba tôi đến gặp Bergoglio, tôi nói với ngài về mối đe dọa nghiêm trọng hơn này. Điều đầu tiên ngài nói với tôi là ‘Ta thà để họ giết ta còn hơn là một trong các con…’”

“Bergoglio luôn cổ vũ chúng tôi đi ra ngoại biên sinh tồn và địa lý, nhưng ngài không chỉ sai chúng tôi đi vào những khu đó, ngài còn chia sẻ kinh nghiệm với chúng tôi nữa.” Cha Pepe tiếp “Ngài đồng hành với mọi người và các linh mục. Ngài gần gũi với chúng tôi. Điều này lý giải tại sao một số người chẳng cảm thấy ‘sốc’ với những hành động Ngài thực hiện từ khi lên ngôi Giáo Hoàng là những người nghèo sống trong khu ổ chuột và những người từng nghiện hút. Bergoglio đứng sát bên họ, gần gũi họ hơn với việc ngài sát cánh với giới học thức và hàn lâm. Tôi có thể làm chứng rằng những người đã từng sống ở những khu ổ chuột cảm thấy đức tổng đã hội nhập với cuộc sống thường nhật trong cộng đồng. Ngài là mục tử thân chinh thăm viếng các khu vực nghèo khổ này, đảo ngược viễn cảnh của một góc nhìn, giờ đây (ngài) không nhìn vào trung tâm quyền lực chính trị và kinh tế của thủ đô Buenos Aires nữa, nhưng nhìn ra những khu ngoại ô nghèo khổ và những người bị bỏ rơi”

Cha Pepe nói tiếp:

“Một mặt Giám mục Bergoglio mời các linh mục giáo phận ra đi và đem tôn giáo đến cho những người sống trong khu ổ chuột, mặt khác ngài muốn các linh mục có một tầm nhìn khác về người nghèo, nhìn lên người nghèo để học hỏi. Đó là lý do tại sao những người cùng khổ cảm thấy thật gần gũi với ngài; xem ngài là một villero, một người nghèo như họ”

Cha Pepe chẳng sở hữu gì cả, nhưng trong cái ‘chẳng có gì đó’ ngài đã tìm được mọi sự ngài muốn.

Quan điểm riêng:
Bài này được dịch để đánh tan việc cáo gian: “tại sao ngài - Đức Phanxicô - không chịu sống trong Phủ Tông Tòa, và sự khinh chê của ngài dành cho những thể thức lễ nghi văn phòng,” vì lời nói của Ngài đi đôi với việc làm “Một mục tử mang mùi chiên”

Trong một số quyển sách thuật lại về đời tư, có tấm hình chụp hằng ngày ngài đi trên xe buýt công cộng đến tòa TGM làm việc.