ĐGH Phanxicô không ủng hộ và không chúc lành cho sự kết hợp hôn nhân đồng tính, nhưng giang tay ôm lấy họ

[Thành Tâm]

Cần phải nói ngay rằng, truyền thông đã ghép khá nhiều điều vào miệng Đức Thánh Cha Phanxicô. Đặc biệt trong vấn đề mục vụ người đồng tính, chuyển giới… và sự kết hợp giữa họ. Sôi nổi và mãnh liệt nhất có lẽ liên quan đến việc chúc lành cho các cặp đồng tính. Mọi việc chung quanh Đức Thánh Cha trở thành quá rối rắm đối với những tín hữu như chúng ta.​

---

Ảnh minh họa. Nguồn: Vatican News

Cách tốt nhất để phân định là tìm xem chính ĐTC đã nói và đã viết thế nào về những vấn đề ấy, hơn là chỉ đọc các câu tóm gọn, các tiêu đề giật tít nóng, của cả các trang mạng trước nay có độc giả lớn trong và ngoài giáo hội. Chúng thực sự có tính dễ bị hiểu lầm, hoặc vu oan cho ĐTC.

Bài dưới đây không xem xét đến những vụ lùm xùm liên quan đến tuyên bố “Fiducia Supplicans” của Bộ Giáo lý Đức tin. Để dễ hiểu trong bài này, từ “đồng giới” và “đòng tính” được dùng với nghĩa tương đương như nhau.

Về hôn nhân ​

Ngày 03/10/2023 cổng thông tin của Tòa thánh đăng thư của Bộ Giáo lý Đức tin với nội dung mà ĐTC trả lời các câu hỏi của 5 hồng y. Trong đó có câu hỏi thứ 2 liên quan đến hôn nhân đồng tính và chúc lành cho các cặp đồng tính. Trong đó ĐTC nói rằng: Hôn nhân là sự kết hợp độc nhất giữa một người nam và một người nữ, mở ra các tự nhiên cho việc sinh sản. Chỉ dành chữ “hôn nhân” độc quyền cho sự kết hợp này mà thôi.

Nguyên văn, được đăng trên cổng thông tin của Tòa thánh [1] như sau:

• “Giáo hội hiểu rất rõ ràng về hôn nhân: một sự kết hợp độc nhất, ổn định và bất khả phân ly giữa một người nam và một người nữ, mở ra một cách tự nhiên cho việc sinh sản. Chỉ có sự kết hợp này mới có thể được gọi là "hôn nhân". Các hình thức kết hợp khác chỉ thể hiện điều đó một cách “một phần và tương tự” (Amoris Laetitia 292), vì vậy chúng không thể được gọi một cách chặt chẽ là “hôn nhân”.
• Đây không chỉ là vấn đề tên gọi, mà thực tại mà chúng ta gọi là hôn nhân có một cấu tạo thiết yếu duy nhất đòi hỏi một cái tên độc quyền, không áp dụng cho các thực tại khác. Chắc chắn nó không chỉ là một "lý tưởng" đơn thuần.
• Vì lý do này, Giáo hội tránh bất kỳ loại nghi thức hay bí tích nào có thể mâu thuẫn với niềm xác tín này và gợi ý rằng một điều gì đó không phải là hôn nhân thì được công nhận là hôn nhân.”

Ảnh: Carly Rae Hobbins/Unsplash

Không chúc lành cho sự kết hợp cặp đôi đồng tính​

Ngày 26/1/2024, ĐTC phát biểu trước phiên họp của Bộ Giáo lý Đức tin, ĐTC nói rõ về việc chúc lành cho các cặp đồng tính như sau, nguyên văn [2]:

• “thứ nhất là những sự chúc lành này, ngoài bất kỳ bối cảnh và hình thức phụng vụ nào, không đòi hỏi sự hoàn hảo về mặt luân lý để được lãnh nhận;
  
  
• thứ hai, khi một cặp đôi tự phát tiến đến gần để xin chúc lành, thì người chúc lành không phải là chúc lành cho sự kết hợp của cặp đôi mà chỉ đơn giản là chúc lành cho những người đã cùng nhau cầu xin điều đó. Không phải sự kết hợp, nhưng là con người, tất nhiên có lưu tâm đến bối cảnh, sự nhạy cảm, nơi chốn người ta sống, cũng như những cách thế thích hợp nhất để thực hiện điều đó.” [3]

Về mục vụ những người đồng tính​

Tuy không thừa nhận sự kết hợp giữa những người cùng giới là hôn nhân, nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô có lòng cảm thương cao độ đối với những người đồng tính, và cả những người đang trong tình trạng sống chung đồng tính.

Trang mạng uy tín của Dòng Tên, cũng là tạp chí có từ 1850 (mà Đức Phanxicô đánh giá rất cao) ghi lại chi tiết buổi tiếp xúc với các tu sĩ Dòng Tên Bồ Đào Nha ngày 05/8/2023. Trong đó, ĐTC kể về cuộc gặp tại Roma với những người đồng tính: “Lần đầu tiên họ đến, họ đã khóc. Tôi đã hỏi họ tại sao. Một người trong số họ nói với tôi: ‘Tôi không nghĩ Đức Thánh Cha sẽ tiếp đón tôi!’ [4]

Trong buổi tiếp xúc với toàn thể Bộ Giáo lý Đức tin nêu trên, Đức Thánh Cha nhấn mạnh, mục đích của “các phép lành mục vụ và tự phát” được thảo luận trong Tuyên bố là để “thể hiện một cách cụ thể sự gần gũi của Chúa và Giáo hội đối với tất cả những ai đang thấy mình trong những hoàn cảnh khác nhau, xin được trợ giúp để tiếp tục - đôi khi để bắt đầu—một cuộc hành trình của đức tin.” [2].

Cũng trong thư trả lời 5 vị hồng y nêu trên [1], ĐTC kêu gọi:

• “Chúng ta không được đánh mất lòng bác ái mục vụ, nó thấm nhuần mọi quyết định và thái độ của chúng ta… chúng ta không thể là những thẩm phán chỉ phủ nhận, bác bỏ và loại trừ.”
  
  
• Do đó, sự khôn ngoan mục vụ phải phân định một cách thích đáng xem có những hình thức chúc lành nào được một hoặc nhiều người yêu cầu không truyền tải một quan niệm sai lầm về hôn nhân hay không. Vì khi cầu xin một phước lành, đó là bày tỏ lời cầu xin Chúa giúp đỡ, cầu xin để sống tốt hơn, tin tưởng vào một người Cha có thể giúp chúng ta sống tốt hơn.
  
  
• Mặt khác, mặc dù có những tình huống không thể chấp nhận được về mặt đạo đức theo quan điểm khách quan, nhưng cùng một đức ái mục vụ đòi hỏi chúng ta không chỉ đơn giản coi những người khác là “tội nhân”, mà tội lỗi hoặc trách nhiệm của họ có thể được giảm nhẹ bởi các yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến họ. trách nhiệm chủ quan” (Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Tông huấn “Hòa giải và Sám hối” (Reconciliatio et paenitentia), 17).

Ảnh: Zarina Iskarova/Unsplash

Về đồng tính luyến ái​

Đối với hành vi đồng tính luyến ái, Đức Thánh Cha Phanxicô tuyên bố: “Đó không phải là một tội ác. Nhưng, đúng vậy, đó là một tội lỗi. Được thôi, nhưng trước tiên hãy phân biệt giữa tội lỗi và tội ác đã.” (“It’s not a crime. Yes, but it’s a sin. Fine, but first let’s distinguish between a sin and a crime.”

Đây là phát biểu của ĐTC với hãng thông tấn Hoa Kỳ AP ((Associated Press), được phát đi ngày 25/1/2023, trong bối cảnh ngài đã nêu ra trước đó trong cuộc phỏng vấn này là hiện có 67 quốc gia coi đồng tính luyến ái là tội phạm, trong đó có 11 quốc gia áp án tử hình cho hành vi này.[5]

Hai ngày sau, ĐTC giải thích rõ hơn trong thư gửi linh mục James Martin ngày 27/1/2023 về câu trên đây với AP như sau [6]:

“Lẽ ra tôi phải nói : « Đó là một tội lỗi, như bất kỳ hành vi tính dục nào ngoài hôn nhân ».

Về hệ tư tưởng coi xu hướng đồng tính từ cái nhìn nhân học​

Ngày 01/03/2024 vừa qua, Đức Thánh Cha Phanxicô, khi tiếp các tham dự viên Hội nghị Quốc tế “Người Nam-Người Nữ: Hình ảnh của Thiên Chúa. Hướng tới một nhân học về ơn gọi” đã nói:

• “… ngày nay mối nguy hiểm tồi tệ nhất là ý thức hệ về giới tính, vốn loại bỏ những khác biệt.” … “Nhưng tôi muốn nhấn mạnh một điều: ..ngày nay mối nguy hiểm tồi tệ nhất là ý thức hệ về giới tính, vốn loại bỏ những khác biệt. Tôi yêu cầu nghiên cứu về hệ tư tưởng xấu xa này của thời đại chúng ta, một hệ tư tưởng xóa bỏ sự khác biệt và khiến mọi thứ trở nên giống nhau; xóa bỏ sự khác biệt là xóa bỏ tính nhân văn. Mặt khác, người nam và người nữ đang ở trong tình trạng “căng thẳng” phong nhiêu.” [7]

Ảnh: Mercedes Mehling/Unsplash

Ngày 10/3/2023 báo “La Nacion” công bố phát biểu của ĐTC trong cuộc phỏng của họ [8]:

• “Hệ tư tưởng giới tính, vào thời điểm này, là một trong những hệ tư tưởng thực dân nguy hiểm nhất. Nó vượt ra ngoài tình dục. Tại sao nó nguy hiểm? Vì nó làm loãng đi những khác biệt, và sự phong phú của đàn ông và đàn bà và của cả nhân loại là sự căng thẳng của những khác biệt. Câu hỏi về giới tính đang làm loãng đi sự khác biệt và làm cho một thế giới trở nên giống nhau, tất cả đều giống nhau. Và điều đó đi ngược lại ơn gọi của con người.”
  
  
• Việc ĐTC tuyên bố hôn nhân phải là giữa người nam và người nữ không phải là một tuyên bố chiến thuật nhất thời, mà có tính đối phó, mà nằm chính trong suy tư triết học sâu xa của ngài từ xưa.(Ngài từng là giá sư thần học và khoa trưởng thần học).

Tóm tắt, ngài cho rằng chính sự căng thẳng lưỡng cực là cần thiết cho thế giới, bao gồm tự nhiên và xã hội (con người toàn diện) phát triển. Tư tưởng này, ngài theo trường phái của linh mục Romano Guardini, một thần học gia, triết gia nổi danh của Giáo hội. [9]

Tư tưởng này được phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ ĐTC làm tổng giám mục Buenos Aires Và tham dự hội nghị các giám mục châu Mỹ La tinh (CELAM) những năm 1970, có lẽ hệ quả của nó là tư tưởng thống nhất trong đa dạng, (tức là không coi các căng thẳng là mâu thuẫn và đấu trang một còn một mất mang đến phát triển như kiểu Marx/Engel).Đó là “căng thẳng lưỡng cực”, và điều đó thậm chí là cần thiết để tự nhiên và xã hội con người có thể phát triển. Năm 1986, Đức Phanxicô đã sang Đức làm luận án tiến sĩ, nhưng bỏ dở, về đề tài này của Romano Gurdini. Tư tưởng này được đưa ra thành một trong 4 nguyên tắc phát triển trong Tông huấn nền tảng về các suy tư xã hội của ngài “Niềm vui Tin Mừng” (số 221, 226-230), nêu ra mô hình “hình khối đa dạng”, chỉ ít tháng sau khi lên ngôi vị giáo hoàng. Trong Tông huấn này, Đức Phanxicô đã thêm nó vào thành một trong những nguyên tắc của Học thuyết Xã hội Công giáo. [10]

Tóm lại, sự kết hợp hôn nhân nam và nữ (tức khác biệt giống) là một trong những suy tư nền tảng của ĐTC Phanxico, chỉ nó mới phù hợp với lời dạy của Thiên Chúa và làm cho xã hội phát triển và hòa bình.

---

Thông tin tham khảo:​

[1] https://www.vaticannews.va/en/pope/...ncis-responds-to-dubia-of-five-cardinals.html

[2] https://tgpsaigon.net/bai-viet/dien...oan-the-cua-bo-giao-ly-duc-tin-nam-2024-72340

[3] Tôi ngờ rằng American Magazin khi viết:“ĐTC bảo vệ việc chúc lành cho CÁC CẶP đồng tính” (“In the memoir, Francis doubled down on his recent decision to allow Catholic priests to bless same-sex couples and denied that the criticism that erupted could split the church”) đã gây hiểu lần cho tư tưởng của ĐTC.

Pope Francis defends same-sex blessings and dismisses retirement rumors in new memoir

Pope Francis says he has no plans to resign and isn’t suffering from any health problems that would require doing so, saying in a new memoir he still has “many projects to bring to fruition.”

www.americamagazine.org

[4] https://www.laciviltacattolica.com/the-water-has-been-agitated/

[5] https://apnews.com/article/pope-francis-gay-rights-ap-interview-1359756ae22f27f87c1d4d6b9c8ce212

[6] https://outreach.faith/2023/01/pope...exuality-one-must-consider-the-circumstances/)

[7] https://hdgmvietnam.com/chi-tiet/di...-chua-huong-toi-mot-nhan-hoc-ve-on-goi--54606

[8] https://www.lanacion.com.ar/el-mund...el-papa-francisco-la-ideologia-del-genero-es-de-las-colonizaciones-nid10032023/

[9] https://karolinum.cz/data/clanek/7425/Theol_9_1_0063.pdf

“Một số nguyên tắc của ĐGH Phanxicô về sự phát triển của Giáo hội” (“I dream of a Church…”: Certain Principles from Pope Francis in the Development of the Church) của JOSEF MIKULÁŠEK.

[10] Trong cuốn “Der Gegensatz: Versuche zu einer Philosophie des Lebendig-Konkreten” (Mainz: Matthias Grünewald, 1998), Guardini sử dụng một thuật ngữ tiếng Đức Gegensatz, một biểu hiện của sự đối lập giữa các khái niệm, nghĩa là một mâu thuẫn đối cực, chứ không phải thuật ngữ Widerspruch, theo nghĩa của sự khác biệt, một mâu thuẫn đòi hỏi phải giải quyết bằng biện chứng như của Hegel. Romano Guardini cho rằng bản chất của đối lập nguồn trong hai mô-măng (căng thẳng đối cực) khi mỗi mô-măng đó không thể nhầm lẫn, không thể suy diễn, xác định, nhưng chúng cũng liên kết chặt chẽ với nhau và chúng chỉ có thể hình dung được thông qua nhau (tức cần thiết cho nhau).

 

[Lawrence Ngô Duy Nhân]

Bạn viết
[3] Tôi ngờ rằng American Magazine khi viết:“ĐTC bảo vệ việc chúc lành cho CÁC CẶP đồng tính” (“In the memoir, Francis doubled down on his recent decision to allow Catholic priests to bless same-sex couples and denied that the criticism that erupted could split the church”) đã gây hiểu lần cho tư tưởng của ĐTC.
Hết trích.

Nope, nope and nope, chính bạn có lẽ là người đã hiểu lầm tư tưởng của Đức Thánh Cha vì Ngài, qua tuyên ngôn Fiducia Supplicans, đã cho phép các mục tử chúc lành cho các cặp đồng giới và những cặp phi quy tắc.

Tạp Chí Dòng Tên Hoa Kỳ và các tờ báo mạng khác khi nói Đức Thánh Cha Phanxicô cho phép chúc lành cho các cặp đồng giới là đúng theo câu chữ của Tuyên ngôn Fiducia Supplicans, vì tuyên ngôn này cho phép các mục tử ban phép lành phi phụng vụ - bộc phát và ngẫu nhiên - cho các cặp đôi đồng giới và những cặp phi quy tắc. Như trong phần đề tựa của tuyên ngôn:

Fiducia Supplicans

Declaration Fiducia Supplicans On the Pastoral Meaning of Blessings (18 December 2023)

Declaration Fiducia Supplicans On the Pastoral Meaning of Blessings (18 December 2023)

www.vatican.va

Trích trong lời đề tựa của tuyên ngôn:
“It is precisely in this context that one can understand the possibility of blessing couples in irregular situations and same-sex couples without officially validating their status or changing in any way the Church’s perennial teaching on marriage.”

Tạm dịch:
Chính xác là trong ngữ cảnh này người ta có thể hiểu được sự khả thi của việc chúc lành cho các cặp trong tình trạng phi quy tắc và những cặp đồng giới mà không chính thức hợp thức hóa tình trạng của họ hay thay đổi bất cứ điều gì về giáo lý hôn nhân ngàn đời của Giáo Hội.

Bạn có thể đọc thêm đoạn số 2

2. Encouraged by such a great and consoling truth, this Dicastery has considered several questions of both a formal and an informal nature about the possibility of blessing same-sex couples and—in light of Pope Francis’ fatherly and pastoral approach—of offering new clarifications on the Responsum ad dubium [2] that the Congregation for the Doctrine of the
Faith published on 22 February 2021.

Và đoạn 31 ngay bên dưới phần III
III. Blessings of Couples in Irregular Situations and of Couples of the Same Sex

31. Within the horizon outlined here appears the possibility of blessings for couples in irregular situations and for couples of the same sex, the form of which should not be fixed ritually by ecclesial authorities to avoid producing confusion with the blessing proper to the Sacrament of Marriage. In such cases, a blessing may be imparted that not only has an ascending value but also involves the invocation of a blessing that descends from God upon those who—recognizing themselves to be destitute and in need of his help—do not claim a legitimation of their own status, but who beg that all that is true, good, and humanly valid in their lives and their relationships be enriched, healed, and elevated by the presence of the Holy Spirit. These forms of blessing express a supplication that God may grant those aids that come from the impulses of his Spirit—what classical theology calls “actual grace”—so that human relationships may mature and grow in fidelity to the Gospel, that they may be freed from their imperfections and frailties, and that they may express themselves in the ever-increasing dimension of the divine love.

Và một vài tờ báo Công Giáo chính thức khác.

Trích trong một bài báo của La Civilta Cattolica
“The document (Fiducia Supplicans), by opening up the possibility of blessing same-sex couples, has provoked various reactions and interpretations. “
https://www.laciviltacattolica.com/trust-in-the-lord-and-his-mercy/

Bài báo trong trang web của HĐGM Hoa Kỳ
Doctrinal dicastery explains how, when gay couples can be blessed
https://www.usccb.org/news/2023/doctrinal-dicastery-explains-how-when-gay-couples-can-be-blessed
A Catholic priest can bless a gay or other unmarried couple as long as it is not a formal liturgical blessing and does not give the impression that the Catholic Church is blessing the union as if it were a marriage, the Vatican doctrinal office said.

Một bài báo chỉ trích Fiducia Supplicans có tính cách xây dựng
https://www.commonwealmagazine.org/what-fiducia-supplicans-has-changed
It has been several weeks since the release of the Vatican’s new declaration on the blessing of same-sex couples
XIn đọc thân thế của người viết bài Xavier M. Montecel ở bên dưới.