Giáo luật về "nghĩa vụ và quyền lợi của người giáo dân trong Giáo hội"

[giolanh]

Nhiều giáo dân, dù là đạo gốc, nhưng cho đến khi nhắm mắt lìa đời, vẫn không hề biết đâu là nghĩa vụ và quyền lợi của một giáo dân trong Giáo hội. Vì không biết, nên dù rất đạo đức, nhưng nhiều giáo dân đã gặp không ít những khó khăn trong việc giữ đạo và thực hành đạo.​

---

Vì thế, trong năm Giáo hội Việt Nam "Thúc đẩy sự tham gia vào đời sống Giáo hội", thiết tưởng, các giáo dân trong Giáo hội cần được cung cấp cho biết đâu là nghĩa vụ và quyền lợi của họ, để họ sống đạo cách thiết thực hơn.

Theo đó, Giáo luật đã dành nhiều điều luật, từ điều 208 đến điều 231, để nói về những quyền lợi và nghĩa vụ chung của người giáo dân. Ngoài ra, Giáo luật còn dành nhiều điều luật để nói về các quyền đặc biệt và vai trò của người giáo dân trong các lãnh vực mục vụ, phụng tự, hành pháp…

Ở đây, chỉ xin nói về các nghĩa vụ và những quyền lợi chung đi kèm với nghĩa vụ được qui định tại các điều từ điều 208-231 của Bộ Giáo luật.

Ảnh: VnExpress

Quyền của giáo dân​

• Thứ nhất: Giáo dân có quyền được các chủ chăn truyền đạt đức tin, loan báo Tin mừng để sống thánh thiện và phát triển đời sống đức tin (Điều #212).​
• Thứ hai: Giáo dân có quyền được cung cấp những nhu cầu thiêng liêng để bảo vệ tín lý và luân lý, cũng như đón nhận Lời Chúa và các bí tích (Điều #213).​
• Thứ ba: Giáo dân có quyền sống đời sống thiêng liêng phù hợp với giáo huấn của Giáo hội và dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần (Điều #214).​
• Thứ bốn: Giáo dân có quyền tham dự vào sứ mạng của Giáo hội, quyền cổ vũ và nâng đỡ hoạt động tông đồ, kể cả bằng những sáng kiến riêng, tùy theo bậc sống và hoàn cảnh của mỗi người; tuy nhiên, để một sáng kiến được mệnh danh là Công giáo phải được sự đồng ý của Giáo hội (Điều #216).​
• Thứ năm: Giáo dân có quyền hoạt động để cho sứ điệp cứu độ càng ngày càng được truyền đạt tới toàn thể nhân loại, trong mọi thời và mọi nới (Điều #211).​
• Thứ sáu: Giáo dân có quyền thành lập và điều hành các hiệp hội có mục đích từ thiện hoặc đạo đức, quyền tự do hội họp để theo đuổi các mục đích đó (Điều #215)​
• Thứ bảy: Giáo dân có quyền được hấp thụ một nền giáo dục Kitô giáo, được hưởng một nền đào tạo thích đáng để đạt tới một sự trưởng thành nhân bản, đồng thời để biết và sống mầu nhiệm Phúc âm (Điều #217).​
• Thứ tám: Giáo dân được quyền tự do nghiên cứu Kinh thánh cũng như thần học; tuy nhiên, trong các lãnh vực chuyên môn này, giáo dân giữ tinh thần vâng phục chính đáng đối với huấn quyền của Hội thánh (Điều #218).​
• Thứ chín: Giáo dân được quyền tự do chọn lựa bậc sống mà không phải chịu bất cứ sự cưỡng bách nào (Điều #219).​
• Thứ mười: Trong các lãnh vực trần thế, giáo dân được quyền tự do lãnh vực hoạt động trong các lĩnh vực trần thế như mọi công dân (Điều #227). Họ có quyền tự do trong việc chọn lựa chính trị hay định hướng xã hội, miễn là không phản bội đức tin (x. GS, # 75-76).​

​

Các nghĩa vụ của giáo dân​

Bên cạnh việc qui định các quyền, Giáo luật còn qui định các nghĩa vụ đi kèm mà các giáo dân phải theo đuổi.
​

• Thứ nhất: Giáo dân có nghĩa vụ tuân giữ các điều Giáo hội dạy khi những người Đại diện Chúa Kitô công bố với tư cách là Thầy dạy đức tin hoặc ấn định với tư cách là người lãnh đạo Giáo hội (Điều #212 &1).​
• Thứ hai: Giáo dân có nghĩa vụ bày tỏ cho các vị chủ chăn những ý kiến liên quan đến Giáo hội, hay đến công ích và phẩm giá của tha nhân (Điều #212 &3).​
• Thứ ba: Giáo dân có nhiệm vụ cho các vị chủ nhăn biết những nhu cầu thiêng liêng chính đáng của mình (Điều #212 &2).​
• Thứ bốn: Giáo dân có nhiệm vụ tham gia các hoạt động mục vụ và tông đồ của Giáo hội, trong môi trường giáo xứ, giáo phận... hoặc trong Giáo hội phổ quát khi điều kiện cho phép (Điều # 211).​
• Thứ năm: Giáo dân có nghĩa vụ trợ cấp những nhu cầu của Giáo hội để Giáo hội có những phương tiện cần thiết cho việc thờ phượng Thiên Chúa, cho các công việc tông đồ - bác ái, cũng như cho việc nuôi sống các thừa tác viên (Điều #222 &1).​
• Thứ sáu: Giáo dân có nghĩa vụ cổ võ công bằng xã hội và giúp đỡ những người nghèo khó, bất hạnh (Điều #222 &2).​
• Thứ bảy: Giáo dân có nghĩa vụ cổ võ và thăng tiến quyền Con người trong xã hội để mọi hành động của người Kitô hữu thấm nhuần tinh thần Phúc âm (Điều #227).​
• Thứ tám: Giáo dân có nghĩa vụ nghiêm ngặt giáo dục con cái và bảo đảm cho con cái được hưởng một nền giáo dục công giáo (Điều # 226).​

Ảnh: Giới trẻ công giáo Biên Hòa - Đồng Nai
​

Tóm lại​

Giáo luật từ các số 208 đến 231 đã dành nhiều khoản luật để nói về quyển và nghĩa vụ của Giáo dân trong Giáo hội. Mong sao khi hưởng các quyền lợi, các giáo dân cũng trung thành với những nghĩa vụ mà Giáo hội ủy thác.

Về phần mình, các vị lãnh đạo Giáo hội, nên ban hành các cẩm nang hướng dẫn để người giáo dân biết các quyền của mình và trung thành với các nghĩa vụ được Hội thánh ủy thác, nhờ đó, Hội thánh Chúa Kitô ở Việt Nam thực sự trở thành dấu chỉ của Nước Thiên Chúa giữa trần gian.​