Những lớp "ngụy trang" của chủ nghĩa vô thần

[nannerl]

Trong thế giới hiện đại, chủ nghĩa vô thần đang dần len lỏi vào mọi ngóc ngách của xã hội dưới nhiều hình thức khác nhau. Điều này tạo ra một thách thức lớn đối với đức tin Kitô giáo, khi những giá trị và niềm tin tôn giáo bị đe dọa bởi các tư tưởng không còn xem trọng vai trò của Thiên Chúa.​

---

Ảnh: religionnews.com​

Chủ nghĩa thế tục​

Chủ nghĩa thế tục là một hệ tư tưởng nhấn mạnh sự tách biệt giữa nhà nước và tôn giáo. Nói một cách đơn giản, đó là quan điểm cho rằng các vấn đề của nhà nước và xã hội nên được giải quyết dựa trên các nguyên tắc dân sự, luật pháp và lý trí của con người, chứ không phải dựa trên các giáo điều tôn giáo. Dù không trực tiếp khuyến khích vô thần, nhưng chủ nghĩa này có thể dẫn đến việc loại bỏ tôn giáo khỏi đời sống xã hội, khiến niềm tin vào Thiên Chúa trở nên không cần thiết.

Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhấn mạnh rằng "thế giới ngày nay càng ngày càng trở nên thế tục hóa" và điều này đang làm suy yếu đức tin Kitô giáo. Ngài cảnh báo rằng một xã hội không có Thiên Chúa sẽ dẫn đến sự mất mát của những giá trị nhân bản cơ bản. (x. Tông huấn Evangelii Gaudium #64 - 66)

Ảnh: dreamstime.com​

Chủ nghĩa duy vật​

Chủ nghĩa duy vật cho rằng vật chất là thực tại duy nhất và mọi hiện tượng đều có thể được giải thích qua các quá trình vật chất. Chủ nghĩa này thường bác bỏ hoặc xem nhẹ các yếu tố tâm linh, siêu nhiên, và tôn giáo như không có thiên đàng, không có địa ngục, không có thiên thần hay ác quỷ và theo lôgic mà nói thì cũng không có Chúa. Và khi con người chỉ chú trọng vào vật chất, họ sẽ mất đi khả năng nhận ra giá trị của cuộc sống tinh thần và tôn giáo, dẫn đến sự phổ biến của chủ nghĩa vô thần.

Ảnh: Canva​

Chủ nghĩa tự do cực đoan​

Một số hình thức của chủ nghĩa tự do cực đoan, đặc biệt là khi kết hợp với chủ nghĩa thế tục và chủ nghĩa nhân quyền, có thể thúc đẩy việc loại bỏ tôn giáo khỏi đời sống công cộng và khuyến khích một hệ thống giá trị không cần đến tôn giáo.

Đức Thánh Cha Bênêđíctô XVI, trong Tông Huấn Caritas in Veritate, đã nhấn mạnh rằng "chủ nghĩa tự do không có ranh giới đạo đức sẽ dẫn đến sự tha hóa của con người." Ngài cảnh báo rằng sự tôn thờ tự do tuyệt đối, không có sự hướng dẫn của đức tin, sẽ làm suy yếu nền tảng đạo đức của xã hội và mở đường cho chủ nghĩa vô thần. (#43)

Ảnh: gettyimages.com​

Chủ nghĩa nhân văn thế tục​

Chủ nghĩa nhân văn thế tục cho rằng con người có thể xây dựng một hệ thống đạo đức và giá trị mà không cần dựa vào tôn giáo hay niềm tin vào Thiên Chúa. Đây là một dạng vô thần tiềm ẩn, khi nó loại bỏ vai trò của Chúa trong việc định hình đạo đức và triết lý sống.

Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã cảnh báo về việc con người cố gắng "xây dựng một thế giới mới không có Thiên Chúa." Ngài nhấn mạnh rằng một xã hội không có niềm tin tôn giáo sẽ trở nên rỗng tuếch về mặt tinh thần và sẽ dễ dàng rơi vào cạm bẫy của chủ nghĩa vô thần. (x. Tông huấn Redemptor Hominis #21)

​

Ảnh: childhealthpolicy.vumc.org​

Chủ nghĩa hậu hiện đại​

Chủ nghĩa hậu hiện đại, với sự hoài nghi và từ chối các giá trị và chân lý tuyệt đối, bao gồm cả niềm tin tôn giáo, có thể là một môi trường thuận lợi cho chủ nghĩa vô thần. Những biến thể của chủ nghĩa này có thể dẫn đến việc bác bỏ những giá trị tôn giáo truyền thống và cổ vũ cho một thế giới quan không có Thiên Chúa.

Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh rằng "sự hoài nghi về khả năng nhận biết chân lý dẫn đến sự khủng hoảng về ý nghĩa của cuộc sống." Ngài cảnh báo rằng khi con người từ chối các giá trị tuyệt đối, họ sẽ dễ dàng rơi vào sự hỗn loạn tinh thần và vô thần. (x. Tông Huấn Fides et Ratio #5)

Ảnh: verywellhealth.com​

Tóm lại​

Dù lên án chủ nghĩa vô thần, Giáo hội Công giáo vẫn luôn khuyến khích đối thoại với những người vô thần. Giáo hội tìm cách hiểu và đối thoại với những người không tin vào Thiên Chúa, không phải để áp đặt, mà để chứng tỏ tình yêu của Thiên Chúa và làm sáng tỏ sự thật về Ngài.

Giáo hội không chỉ quan tâm đến việc lên án chủ nghĩa vô thần, mà còn mong muốn khám phá và giải quyết các nguyên nhân của nó, từ đó đưa ra lời mời gọi hòa giải và trở về với đức tin. (x. Hiến chế Gaudium et Spes 19-21)

Giáo hội luôn mời gọi những người vô thần tìm kiếm sự thật và mở lòng để nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống. Bằng cách sống một đời sống chứng tá cho đức tin, Kitô hữu được kêu gọi để làm chứng cho Thiên Chúa và mang ánh sáng của Ngài đến với mọi người, bao gồm cả những người vô thần.​

---

Phải làm gì?​

Docat 53: Tại sao con người nghĩ đến những điều vượt trên chính mình?

Trong tất cả mọi loài thụ tạo vật chất, chỉ mỗi con người mở ra đến vô biên; chỉ con người mới có thể có một khái niệm về Thiên Chúa, và khát khao đi tìm những câu trả lời tối thượng. Triết học nói đó là con người có khả năng siêu việt, nghĩa là có thể vượt lên trên chính mình. Con người chỉ thật sự trở thành mình cách trọn vẹn khi nhận biết một điều gì hay một Đấng nào đó khác với mình, cao cả hơn mình, và quan trọng hơn chính mình: đó là Thiên Chúa, nguồn mạch của toàn bộ sự sống. Vì con người mở ra hướng đến Thiên Chúa, nên cũng có thể cởi mở với những người khác, và tỏ lòng tôn trọng họ. Đời sống cộng đồng, việc đối thoại và nhận biết người khác lại dẫn con người đến gần chính mình hơn.​

​