Behold God’s Providence
- Tham gia
- 17/12/23
- Bài viết
- 950
- Chủ đề Author
- #1
Thế nào là chủ nghĩa đạo đức tương đối? Chủ nghĩa này nguy hiểm thế nào cho đời sống con người, đặc biệt là người trẻ cùng với Đức tin của họ? Giáo hội phải làm gì trước sự lan tràn mạnh mẽ của thứ chủ nghĩa này? Với những câu hỏi trên, cùng xem hướng dẫn của Giáo huấn Xã hội của Giáo hội Công giáo.
Ảnh: sanmita.com
Mọi tiêu chuẩn đạo đức đều là tương đối
Chủ nghĩa đạo đức tương đối (moral relativism) là quan điểm triết học cho rằng các giá trị và chuẩn mực đạo đức không có tính chất tuyệt đối hay khách quan, mà phụ thuộc và từng cá nhân, nhóm xã hội hoặc văn hóa cụ thể. Theo chủ nghĩa này, điều được coi là đúng hoặc sai, tốt hoặc xấu không phải là một giá trị bất biến mà có thể thay đổi tùy thuộc vào bối cảnh, nhân vật, thời gian và địa điểm.
Một số dạng chính của chủ nghĩa đạo đức tương đối:
Một số dạng chính của chủ nghĩa đạo đức tương đối:
- Tương đối Văn hóa: Đây là dạng phổ biến nhất, cho rằng các giá trị đạo đức phải được hiểu và đánh giá trong bối cảnh văn hóa cụ thể của chúng. Không có hệ giá trị đạo đức nào có thể áp dụng chung cho tất cả các nền văn hóa.
- Tương đối Cá nhân: Cũng gọi là chủ nghĩa đạo đức chủ quan, quan điểm này cho rằng đạo đức và giá trị là tùy thuộc vào quan điểm và niềm tin của từng cá nhân. Mỗi người có quyền xác định giá trị đạo đức riêng của mình.
- Tương đối Tuyệt đối: Đây là quan điểm cho rằng tất cả các giá trị đạo đức và chuẩn mực đều hoàn toàn tương đối và không có bất kỳ giá trị đạo đức nào có thể được coi là đúng hay sai một cách tuyệt đối.
Ảnh: kenniestolik.de
Tại sao chủ nghĩa đạo đức tương đối lại nguy hiểm?
Đầu tiên là thiếu chuẩn mực chung, vì chủ nghĩa đạo đức tương đối cho rằng không có giá trị đạo đức hoặc chuẩn mực chung áp dụng cho tất cả mọi người và mọi văn hóa. Điều này có thể dẫn đến việc mỗi cá nhân hoặc mỗi cộng đồng tự thiết lập các chuẩn mực đạo đức riêng của mình, gây khó khăn trong việc giải quyết xung đột giữa các nền văn hóa hoặc giữa các cá nhân.
Khi không có một tiêu chuẩn đạo đức chung, các hành vi có thể được biện minh dù chúng có thể bị coi là sai trái hoặc bất công theo quan điểm của người khác. Ví dụ, hành vi phá thai phổ biến hiện nay gây tranh cãi cũng chỉ vì mỗi người đều có một quan điểm khác nhau về vấn đề này.
Điều này dẫn tới, nếu mọi chuẩn mực đạo đức đều được coi là tương đối, thì không có cơ sở nào để phê phán hay cải cách các tập quán hoặc hệ thống đạo đức hiện tại, ngay cả khi chúng bất công hoặc vô nhân đạo.
Đối với đời sống Đức tin, chủ nghĩa đạo đức tương đối tuyệt nhiên không chấp nhận những chân lý tuyệt đối, đặc biệt là các tôn giáo với hệ thống tín điều và cơ cấu tổ chức, dẫn tới sự khước từ tôn giáo. Khi đó, mỗi cá nhân tự quyền quyết định tốt xấu, không ai có quyền đưa ra lề luật hoặc quy tắc ứng xử vì ai cũng cho mình là đúng nhất. Người trẻ chịu ảnh hưởng rất lớn từ lối suy nghĩ này, khiến họ thoải mái làm những gì mà chỉ cần họ cho là đúng.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa đạo đức tương đối xâm phạm nghiêm trọng tới phẩm giá con người, cụ thể là quyền con người. Nếu mọi giá trị đạo đức đều được coi là tương đối, các quyền con người cơ bản có thể không được bảo vệ và thực thi đồng đều. Những hành vi vi phạm nhân quyền có thể được biện minh dựa trên quan điểm đạo đức của một nhóm hoặc một nền văn hóa cụ thể.
Khi không có một tiêu chuẩn đạo đức chung, các hành vi có thể được biện minh dù chúng có thể bị coi là sai trái hoặc bất công theo quan điểm của người khác. Ví dụ, hành vi phá thai phổ biến hiện nay gây tranh cãi cũng chỉ vì mỗi người đều có một quan điểm khác nhau về vấn đề này.
Điều này dẫn tới, nếu mọi chuẩn mực đạo đức đều được coi là tương đối, thì không có cơ sở nào để phê phán hay cải cách các tập quán hoặc hệ thống đạo đức hiện tại, ngay cả khi chúng bất công hoặc vô nhân đạo.
Đối với đời sống Đức tin, chủ nghĩa đạo đức tương đối tuyệt nhiên không chấp nhận những chân lý tuyệt đối, đặc biệt là các tôn giáo với hệ thống tín điều và cơ cấu tổ chức, dẫn tới sự khước từ tôn giáo. Khi đó, mỗi cá nhân tự quyền quyết định tốt xấu, không ai có quyền đưa ra lề luật hoặc quy tắc ứng xử vì ai cũng cho mình là đúng nhất. Người trẻ chịu ảnh hưởng rất lớn từ lối suy nghĩ này, khiến họ thoải mái làm những gì mà chỉ cần họ cho là đúng.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa đạo đức tương đối xâm phạm nghiêm trọng tới phẩm giá con người, cụ thể là quyền con người. Nếu mọi giá trị đạo đức đều được coi là tương đối, các quyền con người cơ bản có thể không được bảo vệ và thực thi đồng đều. Những hành vi vi phạm nhân quyền có thể được biện minh dựa trên quan điểm đạo đức của một nhóm hoặc một nền văn hóa cụ thể.
Dịch: Tự do chọn lựa (ở đây là với cơ thể phụ nữ) là quyền con người. Ảnh: americankahani.com
Giáo hội cần làm gì?
Đức Giáo Hoàng Benedicto XVI đã từng mô tả chủ nghĩa tương đối như mối đe dọa lớn nhất cho Đức tin Ki-tô giáo ngày nay. Vì thế, Giáo hội có bổn phận công bố giáo huấn xã hội của mình. Đó là một phần không thể thiếu trong sứ mệnh mà Đức Ki-tô đã trao cho Giáo hội – là trở thành thầy dạy sự thật của đức tin.
Sự thật này, không chỉ công bố các tín điều mà còn cả sự thật luân lý, bao gồm những sự thật về trật tự xã hội chính đáng – bắt nguồn từ Phúc Âm và bản tính con người. Những sự thật này cần thiết cho ơn cứu độ và cho hạnh phúc của con người trên trái đất. (x. TLHT #69-70)
Mỗi người Ki-tô hữu cũng cần có bổn phận đón nhận, phổ biến và thực hành những chuẩn mực luân lý, những nguyên tắc xã hội nền tảng được công bố trong Giáo huấn Xã hội của Giáo hội Công giáo. Với sự giúp đỡ của những nguyên tắc Nhân vị, Công ích, Bổ trợ, Liên đới, dù gặp vấn đề nào trong mối quan hệ cá nhân hay tập thể, hoặc quốc gia, chúng ta có thể chắc chắn điều gì thật sự nhân đạo, có lợi cho xã hội và công bằng. (x. Docat #84)
Sự thật này, không chỉ công bố các tín điều mà còn cả sự thật luân lý, bao gồm những sự thật về trật tự xã hội chính đáng – bắt nguồn từ Phúc Âm và bản tính con người. Những sự thật này cần thiết cho ơn cứu độ và cho hạnh phúc của con người trên trái đất. (x. TLHT #69-70)
Mỗi người Ki-tô hữu cũng cần có bổn phận đón nhận, phổ biến và thực hành những chuẩn mực luân lý, những nguyên tắc xã hội nền tảng được công bố trong Giáo huấn Xã hội của Giáo hội Công giáo. Với sự giúp đỡ của những nguyên tắc Nhân vị, Công ích, Bổ trợ, Liên đới, dù gặp vấn đề nào trong mối quan hệ cá nhân hay tập thể, hoặc quốc gia, chúng ta có thể chắc chắn điều gì thật sự nhân đạo, có lợi cho xã hội và công bằng. (x. Docat #84)
Phải làm gì?
Cùng chủ đề
![[Ngày 8/3/2025] Tin tức Công Giáo nổi bật: Đức Cha Giáo phận Ôn Châu tại Trung Quốc lại bị chính quyền bắt giữ](https://i0.wp.com/phailamgi.com/attachments/phailamgi_tin-tuc-hang-ngay_cv1-jpg.9704/?resize=90%2C67.5&quality=100&strip=all)
![[Ngày 7/3/2025] Tin tức Công Giáo nổi bật: Quân đội Myanmar đánh bom trung tâm mục vụ Công giáo](https://i0.wp.com/phailamgi.com/attachments/phailamgi_tintuc-jpg.9674/?resize=90%2C67.5&quality=100&strip=all)
![[Video] Lm Fx. Vũ Thế Toàn nói về Kỷ niệm với ĐHY Fx. Nguyễn Văn Thuận](https://i0.wp.com/phailamgi.com/attachments/phailamgi_-video-lm-fx-vu-the-toan-noi-ve-ky-niem-voi-dhy-f-x-nguyen-van-thuan_cv1-jpg.9739/?resize=160%2C285&quality=100&strip=all)
![[Video] Chuyện về ĐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận khi bị quản thúc tại Gx. Giang Xá](https://i0.wp.com/phailamgi.com/attachments/phailamgi_chuyen-ve-dhy-phanxico-xavie-nguyen-van-thuan-khi-bi-quan-thuc-tai-gx-giang-xa_cv1-jpg.5936/?resize=160%2C285&quality=100&strip=all)
![[Video] Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm: Tân Viện trưởng Học viện Công giáo Việt Nam](https://i0.wp.com/phailamgi.com/attachments/phailamgi_tan-vien-truong-duc-cha-phero-nguyen-van-kham_cv1-jpg.5919/?resize=160%2C285&quality=100&strip=all)
