Lạc giáo và sự ra đời của Kinh Tin Kính

[nannerl]

Thời kỳ từ những năm đầu cho đến thế kỷ thứ 5, Giáo hội đã phải đối mặt với nhiều thách thức về sự hiểu biết đúng đắn về Chúa Giêsu Kitô và bản chất của Thiên Chúa. Những sai lầm này không chỉ gây nhầm lẫn mà còn đe dọa đến sự cứu rỗi của các tín hữu, buộc Giáo hội phải đưa ra những định nghĩa chính xác về đức tin, qua đó định hình Kinh Tin Kính và các giáo lý quan trọng khác.​

---

Ảnh: radiobuonconsiglio.it​

Lạc giáo và sự nhấn mạnh quá mức vào một khía cạnh chân lý​

Lạc giáo thường xuất phát từ sự nhấn mạnh quá mức vào một khía cạnh của chân lý đến mức phủ nhận những khía cạnh quan trọng khác. Chẳng hạn, lạc giáo Adoptionism và phiên bản sau của nó, Arianism, là những nỗ lực chân thành để bảo vệ thuyết độc thần. Những người theo thuyết này tin rằng chỉ có thể có một Thiên Chúa, nhưng họ đã không hiểu đúng về giáo lý Ba Ngôi. Kết quả là, họ phủ nhận thần tính của Chúa Giêsu, nhấn mạnh quá mức tính nhân loại của Ngài. Họ cho rằng Chúa Giêsu không thể là Thiên Chúa vì Thiên Chúa là duy nhất, dẫn đến việc họ chỉ nhìn nhận Chúa Giêsu như một con người mà không phải là thần linh.

Ở chiều ngược lại, các lạc giáo như Docetism và Gnosticism bắt đầu với ý tưởng rằng Chúa Giêsu là thần linh, nhưng họ không thể chấp nhận rằng Ngài có thể sống một cuộc đời con người thực sự. Họ từ chối tin vào sự kiện "Ngôi Lời đã làm người", nhấn mạnh thần tính của Ngài và phủ nhận tính nhân loại thực sự của Ngài. Như vậy, các lạc giáo này đã làm méo mó hiểu biết về bản chất của Chúa Giêsu, gây ra sự sai lệch nghiêm trọng trong đức tin Kitô giáo.

Một mô tả về Arius. Ảnh: discover.hubpages.com​

Lạc giáo buộc Giáo hội phải làm rõ Giáo lý của mình​

Từ những nhận định sai lầm trên, chúng buộc Giáo hội phải làm rõ và củng cố giáo lý của mình. Chính sự xuất hiện của các lạc giáo mà các giáo phụ đã có cơ hội để xác định và khẳng định rõ ràng các giáo lý chính thống của Kitô giáo. Chúng ta có thể thấy sự đối đầu này ngay trong Tân Ước, khi cả Thánh Phaolô và Thánh Gioan đều phải đối phó với những dấu hiệu đầu tiên của lạc giáo Docetism. Thánh Gioan đã khẳng định tính nhân loại thực sự của Chúa Giêsu trong thư thứ nhất của mình: “Căn cứ vào điều này, anh em nhận ra thần khí của Thiên Chúa: thần khí nào tuyên xưng Đức Giê-su Ki-tô là Đấng đã đến và trở nên người phàm, thì thần khí ấy bởi Thiên Chúa." (1 Ga 4,2)

Sự đối đầu với các lạc giáo đã đạt đỉnh điểm tại Công đồng Nicaea vào năm 325 SCN, khi Giáo hội phải đối phó với lạc giáo Arianism. Tại đây, Kinh Tin Kính Nicene đầu tiên đã được viết, khẳng định rằng Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, là đồng bản tính với Chúa Cha, nhằm bác bỏ quan điểm của Arianism. Sau đó, Kinh Tin Kính này được hoàn thiện thêm tại Công đồng Constantinople vào năm 381 SCN, với việc bổ sung các giáo lý về Chúa Thánh Thần. Kết quả của những nỗ lực này là Kinh Tin Kính Nicene - một bản tóm tắt có thẩm quyền về giáo lý chính thống của Kitô giáo, phản ánh sự phản bác chính thức đối với các lạc giáo thời kỳ đầu.
​

Biểu tượng từ Tu viện Mégalo Metéoron ở Hy Lạp, đại diện cho Công đồng Đại kết đầu tiên Nicaea năm 325 sau Công nguyên, với Arius bị kết án ở dưới cùng của biểu tượng.​

Lạc giáo không bao giờ biến mất hoàn toàn​

Một câu hỏi thường được đặt ra là tại sao Giáo hội không thể để mọi người tự do tin vào những gì họ muốn. Câu trả lời nằm ở chỗ tất cả các lạc giáo đều mâu thuẫn với chân lý được mặc khải, chân lý này được dùng để dẫn dắt chúng ta đến sự cứu rỗi. Mỗi lạc giáo, dù có vẻ nhỏ nhặt đến đâu, đều có tiềm năng dẫn người ta xa rời con đường cứu rỗi vì nó khuyến khích họ đặt niềm tin vào một Thiên Chúa giả và một Đức Kitô giả.

Các lạc giáo vẫn tiếp tục xuất hiện dưới các hình thức khác nhau trong suốt lịch sử và vẫn tồn tại đến ngày nay. Chẳng hạn, các biến thể hiện đại của Adoptionism và Arianism có thể được tìm thấy trong các nhóm như Chứng nhân Giê-hô-va, Nhất vị Thần giáo,...

Như vậy, các lạc giáo không chỉ là những hiện tượng lịch sử, mà chúng vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến đời sống đức tin của nhiều người ngày nay. Điều quan trọng là chúng ta phải nhận thức rõ rằng giáo lý đúng đắn là quan trọng, và không phải mọi niềm tin đều dẫn đến sự cứu rỗi. Việc hiểu rõ các lạc giáo giúp chúng ta giữ vững niềm tin vào Chúa Giêsu Kitô - Đấng Cứu Thế duy nhất, vừa là Thiên Chúa vừa là con người, người đã chết và sống lại để cứu chuộc nhân loại.​

 

[????]

Trước khi bàn luận về bài viết, mình xin khẳng định là mình có niềm tin vào Đức Giê-su Ki-tô đã xuống thế làm người.
Nhưng mình có 1 số thắc mắc mong rằng mọi người góp ý.
1. Liệu rằng những người tin vào Đức Giê-su nhưng không thuộc Hội Thánh hoặc có những 1 số suy nghĩ khác với Hội Thánh thì có thể coi là dị giáo không? Các tôn giáo khác như các giáo phái Tin Lành, Chính Thống giáo, Anh giáo đều tin vào Chúa Giê-su vậy liệu có được coi là lạc giáo không? Câu chuyện về thầy bói xem voi có được áp dụng trong trường hợp này không? Chỉ có Thiên Chúa là chân lý, con người đều là tội nhân và mắc những sai lầm. Hội Thánh trong lịch sử cũng đã mắc những sai lầm gần gũi nhất là việc không cho thờ kính tổ tiên trong hàng mấy trăm năm ở Việt Nam nhưng sau đó đã thay đổi.
2. Hội Thánh khuyến khích giáo dân đọc Lời Chúa và suy ngẫm Lời Chúa nhưng đôi khi có những suy nghĩ khác với Huấn Quyền của Hội Thánh vì chính Chúa Giê su đã từng nói: " gió thổi đâu thì thổi, ông nghe tiếng gió nhưng chẳng biết gió từ đâu và đi đâu" ( Ga 3,8). Nếu như chỉ có Linh mục mới có quyền rao giảng những gì Hội Thánh cho phép thì giáo dân cần gì phải suy nghĩ, tư duy phản biện nữa cứ nghe theo các Cha giảng là được. Vậy thì làm sao Hội Thánh có 1 môi trường để cho Thần Khí hướng dẫn, thiếu óc tư duy phản biện và sáng tạo nữa.
Trên đây là 1 số ý rất mong mọi người góp ý chân thành để mình có 1 suy nghĩ tốt hơn và trở thành Kito hữu trưởng thành hơn. Xin cám ơn rất nhiều!

 

[giolanh]

Trước khi bàn luận về bài viết, mình xin khẳng định là mình có niềm tin vào Đức Giê-su Ki-tô đã xuống thế làm người.
Nhưng mình có 1 số thắc mắc mong rằng mọi người góp ý.
1. Liệu rằng những người tin vào Đức Giê-su nhưng không thuộc Hội Thánh hoặc có những 1 số suy nghĩ khác với Hội Thánh thì có thể coi là dị giáo không? Các tôn giáo khác như các giáo phái Tin Lành, Chính Thống giáo, Anh giáo đều tin vào Chúa Giê-su vậy liệu có được coi là lạc giáo không? Câu chuyện về thầy bói xem voi có được áp dụng trong trường hợp này không? Chỉ có Thiên Chúa là chân lý, con người đều là tội nhân và mắc những sai lầm. Hội Thánh trong lịch sử cũng đã mắc những sai lầm gần gũi nhất là việc không cho thờ kính tổ tiên trong hàng mấy trăm năm ở Việt Nam nhưng sau đó đã thay đổi.
2. Hội Thánh khuyến khích giáo dân đọc Lời Chúa và suy ngẫm Lời Chúa nhưng đôi khi có những suy nghĩ khác với Huấn Quyền của Hội Thánh vì chính Chúa Giê su đã từng nói: " gió thổi đâu thì thổi, ông nghe tiếng gió nhưng chẳng biết gió từ đâu và đi đâu" ( Ga 3,8). Nếu như chỉ có Linh mục mới có quyền rao giảng những gì Hội Thánh cho phép thì giáo dân cần gì phải suy nghĩ, tư duy phản biện nữa cứ nghe theo các Cha giảng là được. Vậy thì làm sao Hội Thánh có 1 môi trường để cho Thần Khí hướng dẫn, thiếu óc tư duy phản biện và sáng tạo nữa.
Trên đây là 1 số ý rất mong mọi người góp ý chân thành để mình có 1 suy nghĩ tốt hơn và trở thành Kito hữu trưởng thành hơn. Xin cám ơn rất nhiều!

Chào bạn chấm hỏi,
Cám ơn các câu hỏi của bạn, vì đó cũng là nỗi ưu tư của nhiều người.
1. Điều bạ hỏi thật khó trả lời, vì bạn hỏi "có những suy nghĩ khác", thế nào là suy nghĩ khác? Khác đến đâu? Như thế nào?
Các Giáo hội Tin lành, Chính Thống giáo, Anh giáo...(Tại Việt Nam thì có Trừ Quỷ Bảo Lộc) đã bị Giáo hội Công giáo công bố là lạc giáo, đơn giản vì họ có những sai lạc về đức tin theo niềm tin Công giáo và họ đã tự mình tách ra khỏi Công giáo. Giáo hội tuyên bố họ lạc gáo thì không có nghĩa Giáo hội không tôn trọng niềm tin của họ. Giáo hội ngày nay vẫn tiếp tục đối thoại đại kết để tiến tới việc hợp nhất. Giáo hội không độc quyền chân lý. Tuyên bố một giáo phái là lạc giáo, giáo hội đồng thời cảnh giác các con cái mình để họ không bị lôi kéo.
2. Câu hỏi thứ hai cũng vậy. Bạn nói suy nghĩ khác là khác thế nào? Trong một tập thể nói chung, cách đặc biệt là các tôn giáo luôn phải có các chuẩn mực để các thành viên dựa vào đó để "làm nền để suy tư, tiêu chuẩn để phán đoán đúng sai và chỉ dẫn để hành động cho đúng" với lương tâm và chân lý đức tin. Cần phân biệt huấn quyền chính thức của Hội thánh với giáo huấn thông thường. Thực tế, hiện nay, trên thế giới, rất nhiều giáo sư tại các trường đại học, các chủng viện, các phân khoa thần học là các giáo dân. Giáo hội luôn khuyến khích giáo dân phải đọc lời Chúa, suy tư, nhất là thực hành, để góp phần mình trong việc loan truyền sứ điệp cứu độ. Dĩ nhiên, là người Công giáo, khi suy tư, chúng ta phải dựa vào Lời Chúa, Huấn quyền của Giáo hội, kinh nghiệm của các thánh... để sống và loan báo Tin mừng.

 

[????]

Chào bạn chấm hỏi,
Cám ơn các câu hỏi của bạn, vì đó cũng là nỗi ưu tư của nhiều người.
1. Điều bạ hỏi thật khó trả lời, vì bạn hỏi "có những suy nghĩ khác", thế nào là suy nghĩ khác? Khác đến đâu? Như thế nào?
Các Giáo hội Tin lành, Chính Thống giáo, Anh giáo...(Tại Việt Nam thì có Trừ Quỷ Bảo Lộc) đã bị Giáo hội Công giáo công bố là lạc giáo, đơn giản vì họ có những sai lạc về đức tin theo niềm tin Công giáo và họ đã tự mình tách ra khỏi Công giáo. Giáo hội tuyên bố họ lạc gáo thì không có nghĩa Giáo hội không tôn trọng niềm tin của họ. Giáo hội ngày nay vẫn tiếp tục đối thoại đại kết để tiến tới việc hợp nhất. Giáo hội không độc quyền chân lý. Tuyên bố một giáo phái là lạc giáo, giáo hội đồng thời cảnh giác các con cái mình để họ không bị lôi kéo.
2. Câu hỏi thứ hai cũng vậy. Bạn nói suy nghĩ khác là khác thế nào? Trong một tập thể nói chung, cách đặc biệt là các tôn giáo luôn phải có các chuẩn mực để các thành viên dựa vào đó để "làm nền để suy tư, tiêu chuẩn để phán đoán đúng sai và chỉ dẫn để hành động cho đúng" với lương tâm và chân lý đức tin. Cần phân biệt huấn quyền chính thức của Hội thánh với giáo huấn thông thường. Thực tế, hiện nay, trên thế giới, rất nhiều giáo sư tại các trường đại học, các chủng viện, các phân khoa thần học là các giáo dân. Giáo hội luôn khuyến khích giáo dân phải đọc lời Chúa, suy tư, nhất là thực hành, để góp phần mình trong việc loan truyền sứ điệp cứu độ. Dĩ nhiên, là người Công giáo, khi suy tư, chúng ta phải dựa vào Lời Chúa, Huấn quyền của Giáo hội, kinh nghiệm của các thánh... để sống và loan báo Tin mừng.

Cám ơn bạn rất nhiều nhưng mình vẫn có 1 số thắc mắc.
1. Câu hỏi của mình là liệu những người Tin Lành, Chính Thống giáo, Anh giáo tin vào Chúa Giê su, tin vào Lời Chúa nhưng lại không thuộc về Công giáo có được vào Nước Trời không? Vì Tin Mừng có đoạn: " ai tin vào Con Một Người thì được sống đời đời". Trong sách Khải Huyền, thánh Gioan tiên bao có 7 Hội Thánh có những ơn riêng và lỗi lầm riêng. Chính vì vậy Chúa Giê-su nói: " xin cho chúng được nên một".
2. Ngày xưa 1 số người đã từ bỏ Hội Thánh Công Giáo vì họ không chấp nhận việc bỏ thờ kính ông bà tổ tiên. Vậy họ có được vào Nước Trời không?
Hiện nay, với định hướng Giáo Hội Hiệp Hành cùng tham gia sứ vụ vậy thì có cách nào để giáo dân được lên tiếng nói, có thể là trái ý các Linh mục không? Nếu theo văn hóa Việt Nam hiện nay thì giáo dân sẽ lựa chọn việc nghe theo các cha giảng là an toàn nhất nên họ sẽ không có chủ động tìm hiểu và suy tư Lời Chúa.

 

[giolanh]

Cám ơn bạn rất nhiều nhưng mình vẫn có 1 số thắc mắc.
1. Câu hỏi của mình là liệu những người Tin Lành, Chính Thống giáo, Anh giáo tin vào Chúa Giê su, tin vào Lời Chúa nhưng lại không thuộc về Công giáo có được vào Nước Trời không? Vì Tin Mừng có đoạn: " ai tin vào Con Một Người thì được sống đời đời". Trong sách Khải Huyền, thánh Gioan tiên bao có 7 Hội Thánh có những ơn riêng và lỗi lầm riêng. Chính vì vậy Chúa Giê-su nói: " xin cho chúng được nên một".
2. Ngày xưa 1 số người đã từ bỏ Hội Thánh Công Giáo vì họ không chấp nhận việc bỏ thờ kính ông bà tổ tiên. Vậy họ có được vào Nước Trời không?
Hiện nay, với định hướng Giáo Hội Hiệp Hành cùng tham gia sứ vụ vậy thì có cách nào để giáo dân được lên tiếng nói, có thể là trái ý các Linh mục không? Nếu theo văn hóa Việt Nam hiện nay thì giáo dân sẽ lựa chọn việc nghe theo các cha giảng là an toàn nhất nên họ sẽ không có chủ động tìm hiểu và suy tư Lời Chúa.

Lại thêm một câu hỏi khó!

Việc ai được vào Nước trời hay không dĩ nhiên không thuộc thẩm quyền của Hội thánh, chỉ có Chúa mới biết ai được vào Nước Trời. Những người Tin lành họ cũng nói chỉ có họ là Tôn giáo đúng thôi và dĩ nhiên Nước trời là của họ.

Mình chưa thấy Giáo hội Công bố ai là người không được vào Nước trời, ngay cả trường hợp Giu đa. Công đồng Vatican II nói: "Bất cứ ai, dù theo tôn giáo nào, nếu ăn ở ngay lành thì đều được vào Nước trời. Giáo hội Tin rằng, Giáo Hội được Chúa trao ban kho tàng Mạc khải và Giáo hội tin rằng chỉ có Giáo hội Công giáo là đang nắm chân lý tuyệt đối.

Giáo hội đâu có cấm giáo dân nói trái ý linh mục đâu nếu linh mục đó sai. Trái lại, Giáo hội người giáo dân còn được mời gọi phản đối theo lương tâm, những gì các vị lãnh đạo làm trái luật Chúa.

 

[????]

Thiên Chúa mới là chân lý. Hội thánh là cơ cấu hữu hình nên chắc chắn sẽ có sai lầm và những sửa đổi, cải cách trong tương lai. Từ Hội Thánh sơ khai đến Công Đồng Vaticano II, các đấng bậc luôn phải suy nghĩ thay đổi rất nhiều. Cho nên, những suy nghĩ hiện tại của Giáo Hội chưa chắc đã đúng ở trong tương lại. Chỉ có Chúa Giê su là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống

Lại thêm một câu hỏi khó!

Việc ai được vào Nước trời hay không dĩ nhiên không thuộc thẩm quyền của Hội thánh, chỉ có Chúa mới biết ai được vào Nước Trời. Những người Tin lành họ cũng nói chỉ có họ là Tôn giáo đúng thôi và dĩ nhiên Nước trời là của họ.

Mình chưa thấy Giáo hội Công bố ai là người không được vào Nước trời, ngay cả trường hợp Giu đa. Công đồng Vatican II nói: "Bất cứ ai, dù theo tôn giáo nào, nếu ăn ở ngay lành thì đều được vào Nước trời. Giáo hội Tin rằng, Giáo Hội được Chúa trao ban kho tàng Mạc khải và Giáo hội tin rằng chỉ có Giáo hội Công giáo là đang nắm chân lý tuyệt đối.

Giáo hội đâu có cấm giáo dân nói trái ý linh mục đâu nếu linh mục đó sai. Trái lại, Giáo hội người giáo dân còn được mời gọi phản đối theo lương tâm, những gì các vị lãnh đạo làm trái luật Chúa.

Thiên Chúa mới là chân lý. Hội thánh là cơ cấu hữu hình nên chắc chắn sẽ có sai lầm và những sửa đổi, cải cách trong tương lai. Từ Hội Thánh sơ khai đến Công Đồng Vaticano II, các đấng bậc luôn phải suy nghĩ thay đổi rất nhiều. Cho nên, những suy nghĩ hiện tại của Giáo Hội chưa chắc đã đúng ở trong tương lại. Chỉ có Chúa Giê su là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống