- Chủ đề Author
- #1
Nhất Thanh Vũ Văn Khiếu trong cuốn Đất Lề Quê Thói đã viết: “Mỗi khi trong nhà có việc vui mừng như sinh con, cưới gả, khao vọng, mừng thọ, thi đỗ, đi công vụ hay là có việc tang ma, có việc phải đi xa vất vả khó khăn, đi thi… người Việt đều làm lễ ‘cáo yết’ hoặc kêu cầu gia tiên”.
Trong nỗ lực hội nhập văn hóa, Giáo hội Công giáo Việt Nam đã có nhiều cố gắng đem các giá trị Tin mừng vào các thực tại văn hóa, trong đó có nghi lễ gia tiên.
Ủy ban Văn hóa trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong "Văn kiện Hướng dẫn việc Tôn kính tổ tiên" không chỉ "khuyến khích mỗi gia đình Công giáo lập bàn thờ gia tiên để kính nhớ tổ tiên" mà còn đưa ra những chỉ dẫn và các mẫu thức thực hành lễ gia tiên tại các gia đình vào dịp tang gia, hiếu hỷ.
Để tiện sử dụng, chúng tôi xin đưa lại đây những nghi thức và những lời nguyện mẫu trong lễ cưới hỏi do Ủy ban Văn hóa của Hội đồng Giám mục Việt Nam gợi ý và biên soạn, tại địa chỉ: ở đây. Chúng tôi mạn phép thêm vào một vài hướng dẫn thực hiện lễ gia tiên trong dịp lễ cưới theo truyền thống dân tộc, để giúp các cặp hôn nhân và quan viên hai họ không bối rối khi tổ chức cưới hỏi.
Ảnh: phailamgi.com
Một số lưu ý
- Bàn thờ gia tiên nên đặt dưới bàn thờ Chúa.
- Trước giờ lễ, gia chủ dọn dẹp bàn thờ gọn gẽ và bày sẵn lễ vật như đèn nến, nhang hay trầm, hoa quả. Tất cả các lễ vật chỉ biểu trưng và gợi nhớ lòng tôn kính và biết ơn ông bà tổ tiên.
- Nghi thức cưới hỏi bắt đầu bằng các nghi thức xã hội dân sự, rồi tới lễ gia tiên. Theo truyền thống, lễ gia tiên được cử hành trang trọng. Trước bàn thờ gia tiên, hai bên cha mẹ và đôi tân hôn vái hương trước di ảnh tổ tiên. Tiếp đó là lời nhắn nhủ của mẹ cha hay người đại diện dành cho đôi tân hôn.
- Cuối cùng đôi tân hôn cùng với cha mẹ, họ hàng hướng lên bàn thờ Chúa dâng lời cầu nguyện của cộng đoàn.
I. LỄ DẠM NGÕ
Lễ dạm ngõ tổ chức tại gia đình nhà gái là bước đầu hai bên gia đình gặp gỡ giới thiệu đôi bạn với họ hàng thân thuộc hai bên. Gia đình nhà trai tới nhà gái chính thức xin cho đôi bạn được tìm hiểu nhau.
Phần nghi thức theo xã hội dân sự
Vào ngày đã định, nhà trai sẽ mang "Tráp dạm ngõ" sang nhà gái và bắt đầu các nghi thức dạm ngõ. Thông thường, tráp dạm ngõ bao gồm: trầu cau, rượu thuốc, hộp chè…
Sau khi gia đình hai bên đã gặp mặt, đại diện họ nhà trai sẽ bắt đầu giới thiệu về các thành viên trong đoàn, nêu lý do của buổi gặp mặt, trao lễ vật cho nhà gái và thưa chuyện với gia đình nhà gái để tác thành cho đôi trẻ.
Sau phần phát biểu lễ dạm ngõ của đại diện họ nhà trai, đại diện họ nhà gái sẽ thay mặt gia đình cô dâu gửi lời cảm ơn, nhận lễ vật và trình bày ý kiến chấp thuận cho đôi bạn trẻ tiến tới chuyện hôn nhân.
Lễ gia tiên
Sau khi nhà gái đồng ý lời đề nghị đi lại của họ nhà trai, cha mẹ của cô dâu sẽ dâng lễ vật dạm ngõ lên bàn thờ gia tiên.
Tiếp đó, cô dâu chú rể tương lai sẽ lên thắp hương báo cáo ông bà tổ tiên về thành viên mới của gia đình và cầu mong sự phù hộ cho chuyện hôn nhân sắp tới của đôi trai gái được tốt đẹp.
Cầu nguyện cho đôi bạn trước bàn thờ
Sau lễ gia tiên là phần cầu nguyện cho đôi bạn trẻ trước ban thờ Chúa. Chủ lễ - người đã được chỉ định trước, sẽ nói đôi lời về ý nghĩa của nghi lễ sắp cử hành và mời gọi mọi người cầu nguyện cho đôi bạn trẻ.
Sau đó, chủ lễ làm dấu thánh giá và cất kinh cầu xin ơn Chúa Thánh Thần. Sau kinh Chúa Thánh Thần, chủ lễ hay cha hoặc mẹ nhà trai sẽ đọc lời Chúa.
Lời Chúa (Ga 2, 1-12)
Đọc lời Chúa trong Tin mừng theo Thánh Gioan:
Ngày thứ ba, có tiệc cưới tại Ca-na miền Ga-li-lê. Trong tiệc cưới có thân mẫu Đức Giê-su. Đức Giê-su và các môn đệ cũng được mời tham dự. Khi thấy thiếu rượu, thân mẫu Đức Giê-su nói với Người: “Họ hết rượu rồi.” Đức Giê-su đáp: “Thưa bà, chuyện đó can gì đến bà và tôi? Giờ của tôi chưa đến.” Thân mẫu Người nói với gia nhân: “Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo.”
Ở đó có đặt sáu chum đá dùng vào việc thanh tẩy theo thói tục người Do-thái, mỗi chum chứa được khoảng tám mươi hoặc một trăm hai mươi lít nước. Đức Giê-su bảo họ: “Các anh đổ đầy nước vào chum đi!” Và họ đổ đầy tới miệng. Rồi Người nói với họ: “Bây giờ, các anh múc và đem cho ông quản tiệc.” Họ liền đem cho ông. Khi người quản tiệc nếm thử nước đã hóa thành rượu (mà không biết rượu từ đâu ra, còn gia nhân đã múc nước thì biết), ông mới gọi tân lang lại và nói: “Ai ai cũng thết rượu ngon trước, và khi khách đã ngà ngà mới đãi rượu xoàng hơn. Còn anh, anh lại giữ rượu ngon mãi cho đến bây giờ.” Đức Giê-su đã làm dấu lạ đầu tiên này tại Ca-na miền Ga-li-lê và bày tỏ vinh quang của Người. Các môn đệ đã tin vào Người. Sau đó, Người cùng với thân mẫu, anh em và các môn đệ xuống Ca-phác-na-um và ở lại đó ít ngày.
Sau khi nghe lời Chúa, quan viên hai họ sẽ cùng dâng lên Chúa lời ngợi khen, chúc tụng bằng bài hat "Lời thiêng" hoặc một bài hát tương tự.
Lời Thiêng
1. Lời thiêng dâng Chúa từ trong đáy tim âm thầm.
Lời cầu xin Chúa tựa như nén hương lan trầm.
Hồn con bay vút về nơi nhan Chúa nương thân.
Và uống no say tin yêu nồng ấm.
Từ khi con biết tình yêu Chúa ban cao vời.
Và từ khi biết đời con Chúa luôn an bài.
Hồn con se mai cầu xin tha thiết danh Ngài.
Cùng Chúa con không lo chi đường dài.
ĐK: Bàn tay con nâng lên cao, dâng Chúa hết những ý nghĩa,
dâng Chúa trót xác thân con.
Tương lai còn dài Chúa dắt con đi sợ gì nhưng nỗi gian nguy.
Đời con qua như mây bay, con tiến bước giữa thế giới, khao khát sẽ mãi không vơi.
Cho con một lần thấy Chúa trong con nghe lời Chúa ru trong hồn.
2. Tình yêu Thiên Chúa dìu con bước đi êm đềm.
Lời Ngài như lắng trầm tư suốt năm canh dài.
Tình yêu Thiên Chúa làm con quên hết ưu phiền.
Dù những phong ba đau thương vụt đến.
Đời con nay vẫn là như giấc mơ chưa tròn.
Tỉnh Ngài như vẫn con theo bước con đêm ngày.
Một hôm con bỗng chợi nghe tiếng Chúa kêu mời.
Để sống trăm năm cho riêng tình Ngài
Sau bài hát, chủ lễ sẽ nhắn nhủ đôi bạn chân thành tìm hiểu nhau và trân trọng cầu xin ơn Chúa soi sáng cho quyết định cuộc tình duyên theo truyền thống đức hạnh của tổ tiên.
Cuối cùng là lời cầu nguyện của đôi bạn trước bàn thờ Chúa. Đôi bạn đoan nguyện với Chúa chân thành với nhau và mong ước nên vợ chồng trong ơn thánh Chúa (đôi bạn, mỗi người một lời nguyện).
+ Lời nguyện dành cho nữ
Lạy Chúa Giêsu, ngày Chúa có mặt ở tiệc cưới tại Cana, Chúa đã biến nước lã thành rượu ngon, chan hòa niềm vui hạnh phúc cho cô dâu chú rể và mọi người. Hôm nay con tin Chúa cũng đang có mặt trong đời chúng con. Xin Chúa gìn giữ chúng con bước đi trong ánh sáng lời Chúa và học biết sống hy sinh cho nhau hơn là vụ lợi riêng mình, biết thuyết phục hơn ép buộc nhau. Và cùng với ơn thánh Chúa, chúng con hứa mãi đong đầy cho nhau và cho mọi người rượu nồng ân nghĩa như xưa Chúa đã làm trong tiệc cưới Cana.
+ Lời nguyện dành cho nam
Lạy Chúa, như xưa Giacob gặp gỡ Rachel bên giếng nước, đôi bạn gặp nhau, hiểu lòng nhau rồi yêu nhau trong ơn phúc Chúa. Hôm nay trên đường đời chúng con gặp nhau, chân thành tìm hiểu nhau. Chúng con mong những cuộc gặp gỡ chân tình sẽ giúp chúng con hiểu nhau hơn và luôn trân trọng nhau trong tư cách làm người và phẩm giá làm con Chúa, để chúng con thành nhân chứng tình yêu tươi đẹp và trong sáng bắt nguồn từ chính Chúa là tình yêu.
Sau lời cầu của đôi bạn trẻ, chủ sự mòi gọi quan viên hai họ cùng dâng đôi bạn lên cho Đức Mẹ, xin Mẹ che chở giữ gìn để tình yêu của họ luôn trong sáng, cho họ luôn sống đẹp ý Chúa, bằng bài hát "Xin vâng" hoặc một bài tương tự.
Sau bài hát kính Đức Mẹ, quan viên hai họ sẽ đọc kinh cám ơn, kinh Trông cậy và lời cầu cho các bậc tổ tiên, để kết thúc.
Ảnh: phailamgi.com
Phần nghi thức theo xã hội dân sự
Vào ngày đã định, nhà trai sẽ mang "Tráp dạm ngõ" sang nhà gái và bắt đầu các nghi thức dạm ngõ. Thông thường, tráp dạm ngõ bao gồm: trầu cau, rượu thuốc, hộp chè…
Sau khi gia đình hai bên đã gặp mặt, đại diện họ nhà trai sẽ bắt đầu giới thiệu về các thành viên trong đoàn, nêu lý do của buổi gặp mặt, trao lễ vật cho nhà gái và thưa chuyện với gia đình nhà gái để tác thành cho đôi trẻ.
Sau phần phát biểu lễ dạm ngõ của đại diện họ nhà trai, đại diện họ nhà gái sẽ thay mặt gia đình cô dâu gửi lời cảm ơn, nhận lễ vật và trình bày ý kiến chấp thuận cho đôi bạn trẻ tiến tới chuyện hôn nhân.
Lễ gia tiên
Sau khi nhà gái đồng ý lời đề nghị đi lại của họ nhà trai, cha mẹ của cô dâu sẽ dâng lễ vật dạm ngõ lên bàn thờ gia tiên.
Tiếp đó, cô dâu chú rể tương lai sẽ lên thắp hương báo cáo ông bà tổ tiên về thành viên mới của gia đình và cầu mong sự phù hộ cho chuyện hôn nhân sắp tới của đôi trai gái được tốt đẹp.
Cầu nguyện cho đôi bạn trước bàn thờ
Sau lễ gia tiên là phần cầu nguyện cho đôi bạn trẻ trước ban thờ Chúa. Chủ lễ - người đã được chỉ định trước, sẽ nói đôi lời về ý nghĩa của nghi lễ sắp cử hành và mời gọi mọi người cầu nguyện cho đôi bạn trẻ.
Sau đó, chủ lễ làm dấu thánh giá và cất kinh cầu xin ơn Chúa Thánh Thần. Sau kinh Chúa Thánh Thần, chủ lễ hay cha hoặc mẹ nhà trai sẽ đọc lời Chúa.
Lời Chúa (Ga 2, 1-12)
Đọc lời Chúa trong Tin mừng theo Thánh Gioan:
Ngày thứ ba, có tiệc cưới tại Ca-na miền Ga-li-lê. Trong tiệc cưới có thân mẫu Đức Giê-su. Đức Giê-su và các môn đệ cũng được mời tham dự. Khi thấy thiếu rượu, thân mẫu Đức Giê-su nói với Người: “Họ hết rượu rồi.” Đức Giê-su đáp: “Thưa bà, chuyện đó can gì đến bà và tôi? Giờ của tôi chưa đến.” Thân mẫu Người nói với gia nhân: “Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo.”
Ở đó có đặt sáu chum đá dùng vào việc thanh tẩy theo thói tục người Do-thái, mỗi chum chứa được khoảng tám mươi hoặc một trăm hai mươi lít nước. Đức Giê-su bảo họ: “Các anh đổ đầy nước vào chum đi!” Và họ đổ đầy tới miệng. Rồi Người nói với họ: “Bây giờ, các anh múc và đem cho ông quản tiệc.” Họ liền đem cho ông. Khi người quản tiệc nếm thử nước đã hóa thành rượu (mà không biết rượu từ đâu ra, còn gia nhân đã múc nước thì biết), ông mới gọi tân lang lại và nói: “Ai ai cũng thết rượu ngon trước, và khi khách đã ngà ngà mới đãi rượu xoàng hơn. Còn anh, anh lại giữ rượu ngon mãi cho đến bây giờ.” Đức Giê-su đã làm dấu lạ đầu tiên này tại Ca-na miền Ga-li-lê và bày tỏ vinh quang của Người. Các môn đệ đã tin vào Người. Sau đó, Người cùng với thân mẫu, anh em và các môn đệ xuống Ca-phác-na-um và ở lại đó ít ngày.
Sau khi nghe lời Chúa, quan viên hai họ sẽ cùng dâng lên Chúa lời ngợi khen, chúc tụng bằng bài hat "Lời thiêng" hoặc một bài hát tương tự.
Lời Thiêng
1. Lời thiêng dâng Chúa từ trong đáy tim âm thầm.
Lời cầu xin Chúa tựa như nén hương lan trầm.
Hồn con bay vút về nơi nhan Chúa nương thân.
Và uống no say tin yêu nồng ấm.
Từ khi con biết tình yêu Chúa ban cao vời.
Và từ khi biết đời con Chúa luôn an bài.
Hồn con se mai cầu xin tha thiết danh Ngài.
Cùng Chúa con không lo chi đường dài.
ĐK: Bàn tay con nâng lên cao, dâng Chúa hết những ý nghĩa,
dâng Chúa trót xác thân con.
Tương lai còn dài Chúa dắt con đi sợ gì nhưng nỗi gian nguy.
Đời con qua như mây bay, con tiến bước giữa thế giới, khao khát sẽ mãi không vơi.
Cho con một lần thấy Chúa trong con nghe lời Chúa ru trong hồn.
2. Tình yêu Thiên Chúa dìu con bước đi êm đềm.
Lời Ngài như lắng trầm tư suốt năm canh dài.
Tình yêu Thiên Chúa làm con quên hết ưu phiền.
Dù những phong ba đau thương vụt đến.
Đời con nay vẫn là như giấc mơ chưa tròn.
Tỉnh Ngài như vẫn con theo bước con đêm ngày.
Một hôm con bỗng chợi nghe tiếng Chúa kêu mời.
Để sống trăm năm cho riêng tình Ngài
Sau bài hát, chủ lễ sẽ nhắn nhủ đôi bạn chân thành tìm hiểu nhau và trân trọng cầu xin ơn Chúa soi sáng cho quyết định cuộc tình duyên theo truyền thống đức hạnh của tổ tiên.
Cuối cùng là lời cầu nguyện của đôi bạn trước bàn thờ Chúa. Đôi bạn đoan nguyện với Chúa chân thành với nhau và mong ước nên vợ chồng trong ơn thánh Chúa (đôi bạn, mỗi người một lời nguyện).
+ Lời nguyện dành cho nữ
Lạy Chúa Giêsu, ngày Chúa có mặt ở tiệc cưới tại Cana, Chúa đã biến nước lã thành rượu ngon, chan hòa niềm vui hạnh phúc cho cô dâu chú rể và mọi người. Hôm nay con tin Chúa cũng đang có mặt trong đời chúng con. Xin Chúa gìn giữ chúng con bước đi trong ánh sáng lời Chúa và học biết sống hy sinh cho nhau hơn là vụ lợi riêng mình, biết thuyết phục hơn ép buộc nhau. Và cùng với ơn thánh Chúa, chúng con hứa mãi đong đầy cho nhau và cho mọi người rượu nồng ân nghĩa như xưa Chúa đã làm trong tiệc cưới Cana.
+ Lời nguyện dành cho nam
Lạy Chúa, như xưa Giacob gặp gỡ Rachel bên giếng nước, đôi bạn gặp nhau, hiểu lòng nhau rồi yêu nhau trong ơn phúc Chúa. Hôm nay trên đường đời chúng con gặp nhau, chân thành tìm hiểu nhau. Chúng con mong những cuộc gặp gỡ chân tình sẽ giúp chúng con hiểu nhau hơn và luôn trân trọng nhau trong tư cách làm người và phẩm giá làm con Chúa, để chúng con thành nhân chứng tình yêu tươi đẹp và trong sáng bắt nguồn từ chính Chúa là tình yêu.
Sau lời cầu của đôi bạn trẻ, chủ sự mòi gọi quan viên hai họ cùng dâng đôi bạn lên cho Đức Mẹ, xin Mẹ che chở giữ gìn để tình yêu của họ luôn trong sáng, cho họ luôn sống đẹp ý Chúa, bằng bài hát "Xin vâng" hoặc một bài tương tự.
Sau bài hát kính Đức Mẹ, quan viên hai họ sẽ đọc kinh cám ơn, kinh Trông cậy và lời cầu cho các bậc tổ tiên, để kết thúc.
Ảnh: phailamgi.com
II. LỄ ĐÍNH HÔN
Lễ đính hôn, còn gọi là lễ ăn hỏi, là cuộc gặp gỡ hai gia đình để thông báo cuộc đính hôn của đôi bạn, nhìn nhận đôi bạn từ nay chính thức là vợ chồng chưa cưới. Cuộc gặp gỡ này cũng gợi ý đàng trai và đàng gái bước lại gần nhau trong tình thân, “hai nhà nên một”.
Phần nghi thức theo xã hội dân sự
Vào ngày giờ đã định, nhà trai sẽ đến nhà gái và tuần tự theo thứ tự ông bà, cha mẹ, chú rể, đội bưng quả cùng các thành viên trong gia đình. Lúc này, nhà gái sẽ cử đại diện ra chào đón nhà trai. Sau đó, đội nam bưng quả sẽ trao lễ vật cho nhà gái.
Sau khi nhận tráp của họ nhà trai, gia đình nhà gái cho phép chú rể lên phòng đón cô dâu xuống chào hỏi gia đình nhà trai. Ở một số nơi, trước khi chú rể lên đón, cô dâu không được xuất hiện trong lễ ăn hỏi.
Sau khi chú rể lên đón cô dâu, cô dâu sẽ đi xuống và chào hỏi, rót nước mời gia đình chú rể và ngược lại chú rể cũng sẽ rót nước và mời gia đình cô dâu.
Sau đó, mẹ chú rể sẽ trao nữ trang cho cô dâu với ý nghĩa tặng sự giàu sang và sung túc cho đôi uyên ương, thể hiện tình cảm thân thiết, sự trân trọng cô dâu mới và cũng là món quà kỷ niệm của mẹ chồng đối với nàng dâu .
Lễ gia tiên
Sau khi cô dâu ra mắt họ nhà trai, cha mẹ và đôi bạn bước tới trước bàn thờ, dâng trầu cau và niệm hương. Tất cả cúi đầu tưởng nhớ tổ tiên trong giây lát. Khi dâng trầu cau và niệm hương, đôi bạn trình diện ông bà và bày tỏ lòng tôn kính.
“Việc đốt nhang hương, đèn nến trên bàn thờ gia tiên và vái lạy trước bàn thờ, giường thờ tổ tiên, là những cử chỉ thái độ hiếu thảo tôn kính, được phép làm” (QNHĐGM/NVN 1974,2).
Cầu nguyện cho đôi bạn trước bàn thờ
Sau lễ gia tiên là phần cầu nguyện cho đôi bạn trẻ trước ban thờ Chúa.
Quan viên hai họ đứng trước bàn thờ Chúa, đèn nến thắp sáng. Hai bên cha mẹ và đôi bạn tiến tới bàn thờ dâng lời cầu nguyện.
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ bên nữ
Lạy Chúa, chúng con, xin cùng với con cái dâng lên Chúa lời tạ ơn. “Chúa là gốc nguồn mọi gia tộc trên trời dưới đất” (Ep 3,15). Chúa đã đổ tràn ơn phúc cho ông bà tổ tiên chúng con và qua các ngài, phúc hạnh Chúa lại tràn lan trên con cháu, đặc biệt trên hai con vừa đính hôn. Xin cho chúng con không để mất ơn Chúa đã ban nhưng biết sống đạo hạnh theo gương các ngài. Đặc biệt xin Chúa phù hộ cho đôi nam nữ đang chuẩn bị cho cuộc sống lứa đôi, hình thành một gia đình mới, luôn được bảo bọc an lành trong ơn thánh Chúa và phúc đức của tổ tiên.
+ Lời nguyện dành cho nam
Chúng con xin tạ ơn Chúa, Chúa đã cho ông bà tổ tiên chúng con nhận ơn phúc Chúa về làm phúc cho con cháu. Xin cho gia đình chúng con được thừa hưởng phúc ấm tổ tiên cũng biết thông chuyển cho nhau và cho mọi người. Xin cho chúng con biết giữ gìn truyền thống đạo hạnh tổ tiên và đạo lý tình thương của Chúa.
+ Lời nguyện dành cho nữ
Lạy Chúa, chúng con được tạo dựng trong tình yêu Chúa, sinh ra từ tình nghĩa mẹ cha, nên gia đình do tình yêu vợ chồng. Chúng con tạ ơn Chúa ngàn trùng và cám ơn cha mẹ suốt đời. Xin Chúa gìn giữ chúng con trong tình thảo hiếu với cha mẹ và muôn đời trung thành với tình yêu cao vời của Chúa.
Ảnh: phailamgi.com
Phần nghi thức theo xã hội dân sự
Vào ngày giờ đã định, nhà trai sẽ đến nhà gái và tuần tự theo thứ tự ông bà, cha mẹ, chú rể, đội bưng quả cùng các thành viên trong gia đình. Lúc này, nhà gái sẽ cử đại diện ra chào đón nhà trai. Sau đó, đội nam bưng quả sẽ trao lễ vật cho nhà gái.
Sau khi nhận tráp của họ nhà trai, gia đình nhà gái cho phép chú rể lên phòng đón cô dâu xuống chào hỏi gia đình nhà trai. Ở một số nơi, trước khi chú rể lên đón, cô dâu không được xuất hiện trong lễ ăn hỏi.
Sau khi chú rể lên đón cô dâu, cô dâu sẽ đi xuống và chào hỏi, rót nước mời gia đình chú rể và ngược lại chú rể cũng sẽ rót nước và mời gia đình cô dâu.
Sau đó, mẹ chú rể sẽ trao nữ trang cho cô dâu với ý nghĩa tặng sự giàu sang và sung túc cho đôi uyên ương, thể hiện tình cảm thân thiết, sự trân trọng cô dâu mới và cũng là món quà kỷ niệm của mẹ chồng đối với nàng dâu .
Lễ gia tiên
Sau khi cô dâu ra mắt họ nhà trai, cha mẹ và đôi bạn bước tới trước bàn thờ, dâng trầu cau và niệm hương. Tất cả cúi đầu tưởng nhớ tổ tiên trong giây lát. Khi dâng trầu cau và niệm hương, đôi bạn trình diện ông bà và bày tỏ lòng tôn kính.
“Việc đốt nhang hương, đèn nến trên bàn thờ gia tiên và vái lạy trước bàn thờ, giường thờ tổ tiên, là những cử chỉ thái độ hiếu thảo tôn kính, được phép làm” (QNHĐGM/NVN 1974,2).
Cầu nguyện cho đôi bạn trước bàn thờ
Sau lễ gia tiên là phần cầu nguyện cho đôi bạn trẻ trước ban thờ Chúa.
Quan viên hai họ đứng trước bàn thờ Chúa, đèn nến thắp sáng. Hai bên cha mẹ và đôi bạn tiến tới bàn thờ dâng lời cầu nguyện.
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ bên nữ
Lạy Chúa, chúng con, xin cùng với con cái dâng lên Chúa lời tạ ơn. “Chúa là gốc nguồn mọi gia tộc trên trời dưới đất” (Ep 3,15). Chúa đã đổ tràn ơn phúc cho ông bà tổ tiên chúng con và qua các ngài, phúc hạnh Chúa lại tràn lan trên con cháu, đặc biệt trên hai con vừa đính hôn. Xin cho chúng con không để mất ơn Chúa đã ban nhưng biết sống đạo hạnh theo gương các ngài. Đặc biệt xin Chúa phù hộ cho đôi nam nữ đang chuẩn bị cho cuộc sống lứa đôi, hình thành một gia đình mới, luôn được bảo bọc an lành trong ơn thánh Chúa và phúc đức của tổ tiên.
+ Lời nguyện dành cho nam
Chúng con xin tạ ơn Chúa, Chúa đã cho ông bà tổ tiên chúng con nhận ơn phúc Chúa về làm phúc cho con cháu. Xin cho gia đình chúng con được thừa hưởng phúc ấm tổ tiên cũng biết thông chuyển cho nhau và cho mọi người. Xin cho chúng con biết giữ gìn truyền thống đạo hạnh tổ tiên và đạo lý tình thương của Chúa.
+ Lời nguyện dành cho nữ
Lạy Chúa, chúng con được tạo dựng trong tình yêu Chúa, sinh ra từ tình nghĩa mẹ cha, nên gia đình do tình yêu vợ chồng. Chúng con tạ ơn Chúa ngàn trùng và cám ơn cha mẹ suốt đời. Xin Chúa gìn giữ chúng con trong tình thảo hiếu với cha mẹ và muôn đời trung thành với tình yêu cao vời của Chúa.
Ảnh: phailamgi.com
III. LỄ CƯỚI
Ngày nay tại Việt Nam, các đám cưới thường vẫn giữ lễ gia tiên như nghi thức bày tỏ lòng biết ơn ông bà tổ tiên. “Trong hôn lễ, dâu rể được làm ‘Lễ Tổ, Lễ Gia Tiên' trước bàn thờ, giường thờ tổ tiên, vì đó là nghi lễ tỏ lòng biết ơn, hiếu kính trình diện với ông bà” (QNHĐGM/NVN 1974, 4).
1. Nghi thức lễ gia tiên tại nhà gái (lễ Vu quy)
Lễ Vu quy hay còn được gọi là lễ “đưa con gái về nhà chồng” là một trong những nghi lễ truyền thống không thể thiếu trong đám cưới tại Việt Nam. Buổi lễ được tổ chức tại nhà gái nhầm bày tỏ lòng biết ơn đến công lao sinh thành và dưỡng dục của bố mẹ cô dâu.
Lễ gia tiên
Sau các nghi thức xin dâu, uống rượu mừng… theo phong tục, chú rể bưng mâm hoa quả, cô dâu bưng khay trầu cau, cha mẹ cô dâu mang hương nhang. Trong lễ gia tiên, mâm hoa quả bày tỏ hương hoa và thành quả cuộc sống như lòng thảo dâng lên ông bà. Cha mẹ cô dâu và đôi tân hôn trân trọng dâng trầu cau, hoa quả lên bàn thờ tổ tiên, niệm hương tỏ lòng kính nhớ ông bà.
Sau đó, cha hay mẹ cô dâu thành kính bày tỏ lòng biết ơn, cầu xin phúc ấm của tổ tiên và nhắc nhớ đôi tân hôn về bổn phận tôn kính và biết ơn ông bà tổ tiên.
Cầu nguyện trước bàn thờ Chúa
Trước bàn thờ Chúa, cha mẹ cô dâu và đôi tân hôn cung kính cầu nguyện.
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ cô dâu
Xin tạ ơn Thiên Chúa, Đấng là Tình yêu đã rộng ban phúc lộc cho ông bà tổ tiên chúng con. Đặc biệt hôm nay với tình yêu thương quan phòng, Chúa kết nối con cái chúng con nên vợ chồng, thành gia thất. Chúng con cầu xin Chúa tuôn đổ phúc lành cho gia đình mới này, để vợ chồng con cái sống hòa thuận yêu thương nhau và xin cho gia đình biết cần cù trong lao nhọc để sống no đủ, dù thiếu thốn cũng không quên anh chị em nghèo khó xung quanh.
+ Lời nguyện dành cho cô dâu
Lạy Chúa, từ biển trời ơn sủng của Chúa, chúng con nhận biết ơn Chúa tạo dựng và công sinh thành của cha mẹ, chúng con trân trọng đón nhận và bảo vệ ơn ban sự sống. Vợ chồng chúng con nguyện làm chứng nhân cho tình yêu và sự sống bằng lời nói, hành động và bằng chính cuộc đời hạnh phúc của chúng con.
+ Lời nguyện dành cho chú rể
Lạy Chúa, chúng con nên duyên vợ chồng trong phúc lành của Chúa. Xin Chúa đến và ở lại trong mái ấm gia đình chúng con, đốt lên trong mái ấm ngọn lửa Tin Mừng, để chúng con sống làm gương sáng cho nhau, chăm chỉ nghe và sống Lời Chúa. Xin Chúa cũng ban cho chúng con sức mạnh của ơn thánh, để cả gia đình cùng nhau làm chứng cho Tin Mừng và yêu thương mọi người như Chúa dạy.
2. Nghi thức lễ gia tiên tại nhà trai (lễ Thành hôn)
Lễ thành hôn là ngày mà chú rể sang nhà gái xin rước dâu và đón dâu về nhà trai, đồng thời hai người sẽ chính thức về chung sống với nhau.
Lễ gia tiên
Sau khi tổ chức rước dâu, đón dâu, cô dâu trình diện nhà trai, tại nhà trai hôn lễ lập lại các nghi thức dâng trầu cau, hoa quả và niệm hương trước bàn thờ tổ tiên như tại nhà gái.
Sau niệm hương cha mẹ chú rể cùng khấn nguyện: Cũng như tổ phụ Isaac đã cầu Chúa chúc lành cho con là Giacop, “Xin Chúa ban cho con sương trời với đất đai màu mỡ và lúa mì rượu mới dồi dào” (St 27,28) và Chúa đã nhận lời. Tới thời tổ phụ Giacop, con cháu của vị tổ phụ này nhờ ân đức của cha, đã được Chúa ban cho đất làm sản nghiệp: “Đất ngươi đang nằm Ta sẽ ban cho ngươi và con cháu ngươi” (St 34,13). Trọn tình thảo hiếu với ông bà, con cháu vững tin, đức hạnh tổ tiên là nguồn ơn phúc Chúa ban cho các hậu duệ.
Cầu nguyện trước bàn thờ Chúa
Trước bàn thờ Chúa, cha mẹ chú rể và đôi tân hôn cung kính cầu nguyện:
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ chú rể
Lạy Chúa, Chúa không chỉ dựng nên những con người riêng lẻ nhưng còn tạo dựng các gia đình, để vợ chồng sống yêu thương hạnh phúc và con cái được ấp ủ vỗ về trong tình nghĩa mẹ cha. Hôm nay đôi tân hôn kết hợp thành một gia đình mới trong ơn thánh Chúa. Xin Chúa cũng phù hộ cho hai con của chúng con như Chúa đã phù hộ ông bà tổ tiên chúng con.
+ Lời nguyện dành cho chú rể
Lạy Chúa, xin gìn giữ tình yêu chúng con trong tình yêu của Chúa, để vợ chồng chúng con dắt dìu nhau vượt qua mọi thử thách gian nan, mà lòng vẫn trung thành yêu thương nhau và chung tay xây dựng nên mái ấm hạnh phúc.
+ Lời nguyện dành cho cô dâu
Lạy Chúa, xin cho vợ chồng chúng con và con cái mà Chúa sẽ ban luôn nhận ra Chúa có mặt giữa gia đình này như Chúa Giêsu có mặt giữa Thánh Gia Nazaret. Xin tình yêu quan phòng của Chúa luôn gìn giữ vợ với chồng, cha mẹ với con cái gắn bó nhau trong một tình yêu, một đức tin và môt lòng hy vọng. Xin Chúa cũng cho chúng con luôn thảo hiếu với cha mẹ và không quên ơn nghĩa ông bà tổ tiên.
Lời nhắn nhủ của cha hay mẹ chú rể
Sau lễ gia tiên, cha hay mẹ chú rể khuyên nhủ đôi tân hôn sống cho đẹp ý Chúa, làm gương sáng cho con cái, hiền hòa với mọi người và không quên ơn nghĩa tổ tiên.
1. Nghi thức lễ gia tiên tại nhà gái (lễ Vu quy)
Lễ Vu quy hay còn được gọi là lễ “đưa con gái về nhà chồng” là một trong những nghi lễ truyền thống không thể thiếu trong đám cưới tại Việt Nam. Buổi lễ được tổ chức tại nhà gái nhầm bày tỏ lòng biết ơn đến công lao sinh thành và dưỡng dục của bố mẹ cô dâu.
Lễ gia tiên
Sau các nghi thức xin dâu, uống rượu mừng… theo phong tục, chú rể bưng mâm hoa quả, cô dâu bưng khay trầu cau, cha mẹ cô dâu mang hương nhang. Trong lễ gia tiên, mâm hoa quả bày tỏ hương hoa và thành quả cuộc sống như lòng thảo dâng lên ông bà. Cha mẹ cô dâu và đôi tân hôn trân trọng dâng trầu cau, hoa quả lên bàn thờ tổ tiên, niệm hương tỏ lòng kính nhớ ông bà.
Sau đó, cha hay mẹ cô dâu thành kính bày tỏ lòng biết ơn, cầu xin phúc ấm của tổ tiên và nhắc nhớ đôi tân hôn về bổn phận tôn kính và biết ơn ông bà tổ tiên.
Cầu nguyện trước bàn thờ Chúa
Trước bàn thờ Chúa, cha mẹ cô dâu và đôi tân hôn cung kính cầu nguyện.
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ cô dâu
Xin tạ ơn Thiên Chúa, Đấng là Tình yêu đã rộng ban phúc lộc cho ông bà tổ tiên chúng con. Đặc biệt hôm nay với tình yêu thương quan phòng, Chúa kết nối con cái chúng con nên vợ chồng, thành gia thất. Chúng con cầu xin Chúa tuôn đổ phúc lành cho gia đình mới này, để vợ chồng con cái sống hòa thuận yêu thương nhau và xin cho gia đình biết cần cù trong lao nhọc để sống no đủ, dù thiếu thốn cũng không quên anh chị em nghèo khó xung quanh.
+ Lời nguyện dành cho cô dâu
Lạy Chúa, từ biển trời ơn sủng của Chúa, chúng con nhận biết ơn Chúa tạo dựng và công sinh thành của cha mẹ, chúng con trân trọng đón nhận và bảo vệ ơn ban sự sống. Vợ chồng chúng con nguyện làm chứng nhân cho tình yêu và sự sống bằng lời nói, hành động và bằng chính cuộc đời hạnh phúc của chúng con.
+ Lời nguyện dành cho chú rể
Lạy Chúa, chúng con nên duyên vợ chồng trong phúc lành của Chúa. Xin Chúa đến và ở lại trong mái ấm gia đình chúng con, đốt lên trong mái ấm ngọn lửa Tin Mừng, để chúng con sống làm gương sáng cho nhau, chăm chỉ nghe và sống Lời Chúa. Xin Chúa cũng ban cho chúng con sức mạnh của ơn thánh, để cả gia đình cùng nhau làm chứng cho Tin Mừng và yêu thương mọi người như Chúa dạy.
2. Nghi thức lễ gia tiên tại nhà trai (lễ Thành hôn)
Lễ thành hôn là ngày mà chú rể sang nhà gái xin rước dâu và đón dâu về nhà trai, đồng thời hai người sẽ chính thức về chung sống với nhau.
Lễ gia tiên
Sau khi tổ chức rước dâu, đón dâu, cô dâu trình diện nhà trai, tại nhà trai hôn lễ lập lại các nghi thức dâng trầu cau, hoa quả và niệm hương trước bàn thờ tổ tiên như tại nhà gái.
Sau niệm hương cha mẹ chú rể cùng khấn nguyện: Cũng như tổ phụ Isaac đã cầu Chúa chúc lành cho con là Giacop, “Xin Chúa ban cho con sương trời với đất đai màu mỡ và lúa mì rượu mới dồi dào” (St 27,28) và Chúa đã nhận lời. Tới thời tổ phụ Giacop, con cháu của vị tổ phụ này nhờ ân đức của cha, đã được Chúa ban cho đất làm sản nghiệp: “Đất ngươi đang nằm Ta sẽ ban cho ngươi và con cháu ngươi” (St 34,13). Trọn tình thảo hiếu với ông bà, con cháu vững tin, đức hạnh tổ tiên là nguồn ơn phúc Chúa ban cho các hậu duệ.
Cầu nguyện trước bàn thờ Chúa
Trước bàn thờ Chúa, cha mẹ chú rể và đôi tân hôn cung kính cầu nguyện:
+ Lời nguyện dành cho cha hay mẹ chú rể
Lạy Chúa, Chúa không chỉ dựng nên những con người riêng lẻ nhưng còn tạo dựng các gia đình, để vợ chồng sống yêu thương hạnh phúc và con cái được ấp ủ vỗ về trong tình nghĩa mẹ cha. Hôm nay đôi tân hôn kết hợp thành một gia đình mới trong ơn thánh Chúa. Xin Chúa cũng phù hộ cho hai con của chúng con như Chúa đã phù hộ ông bà tổ tiên chúng con.
+ Lời nguyện dành cho chú rể
Lạy Chúa, xin gìn giữ tình yêu chúng con trong tình yêu của Chúa, để vợ chồng chúng con dắt dìu nhau vượt qua mọi thử thách gian nan, mà lòng vẫn trung thành yêu thương nhau và chung tay xây dựng nên mái ấm hạnh phúc.
+ Lời nguyện dành cho cô dâu
Lạy Chúa, xin cho vợ chồng chúng con và con cái mà Chúa sẽ ban luôn nhận ra Chúa có mặt giữa gia đình này như Chúa Giêsu có mặt giữa Thánh Gia Nazaret. Xin tình yêu quan phòng của Chúa luôn gìn giữ vợ với chồng, cha mẹ với con cái gắn bó nhau trong một tình yêu, một đức tin và môt lòng hy vọng. Xin Chúa cũng cho chúng con luôn thảo hiếu với cha mẹ và không quên ơn nghĩa ông bà tổ tiên.
Lời nhắn nhủ của cha hay mẹ chú rể
Sau lễ gia tiên, cha hay mẹ chú rể khuyên nhủ đôi tân hôn sống cho đẹp ý Chúa, làm gương sáng cho con cái, hiền hòa với mọi người và không quên ơn nghĩa tổ tiên.
Chỉnh sửa lần cuối: