Đóng góp của Ki-tô giáo với nền văn minh nhân loại

[vọng các]

Một trong những tranh cãi lâu dài của con người là việc chứng minh có hay không có Thiên Chúa. Kế đó là Kitô giáo có giá trị gì trong lịch sử phát triển của nhân loại, mà trong quá khứ, nó đã trở nên như một định chế xã hội. Không thể phủ nhận những điều tích cực Kitô giáo cung cấp cho con người về lãnh vực hiện sinh, tâm lý, cảm xúc, luân lý cộng đồng, và cả sức khỏe thể lý nữa, những lợi ích mà không một định chế nào có thể sánh được.​

---

Ảnh: Wikipedia​

Chủ nghĩa vô thần đã tấn công trực diện vào Kitô giáo, đưa ra mọi lý chứng để phản bác, cổ xúy cho việc tẩy chay và toan tính dìm chết Kitô giáo bằng cách, coi đó là khí cụ của bất công, phương thế cai trị, bóc lột, đày đọa người dân một cách tinh vi của giới cầm quyền, địa chủ… Để phản kháng, Kitô giáo đưa ra các luận chứng nhằm chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa, nhưng xem ra không mấy thuyết phục. Cách hay nhất là chứng tỏ cho người ta thấy sự đóng góp bền bỉ của Kitô giáo trong việc thăng tiến, đề cao các giá trị của con người trong các mối tương quan và bác ái, bên cách đó là việc đồng hành với con người chống lại những giá trị tiêu cực gây ra muôn vàn đau khổ mà Kitô giáo gọi là sự tội và sự dữ.

Các hành vi xấu của một số thành viên trong Công giáo có thể tạo ra một vết nhơ gây tranh cãi trong lịch sử nhân loại, nhưng các việc làm tốt thường ngày của hàng tỉ tín hữu mới là lịch sử chân thực, luôn song hành với sự phát triển và sự thịnh vượng của nhân loại.

Nhưng một trong những điều Kitô giáo mang ích lợi cho nhân loại là cống hiến cho đời sống con người một ý nghĩa với tất cả mọi giá trị, khác hẳn những con vật. Nếu các tôn giáo nguyên thủy với các thần thoại và nghi lễ đem lại cho cuộc sống con người thời ấy một ý nghĩa, nối kết thực tại chóng qua này với thực tại thần thiêng vĩnh cửu cách bàng bạc, thì hiện nay, với sự phát triển của khoa học, kỹ thuật, trong nhiều trường hợp, người ta có thể thay thế tôn giáo trong việc đưa ra những giải thích về thế giới và vũ trụ và việc vận hành của nó, nhưng không thể đưa ra lời giải thích thỏa đáng về ý nghĩa: Đâu là nguyên lý. Ai là nguyên lý của việc vận hành đó đối với đời sống con người. Khoa học chỉ có thể biết thế giới vận hành ra sao dựa vào các sự kiện và nhận thức, nhưng không thể biết vì sao, tức là ý nghĩa và mục đích nó vận hành như thế.

Điểm nổi bật theo quan niệm Kitô giáo về việc coi con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, được đặt để dự phần vào bản tính Thiên Chúa, nên họ phải được tôn trọng như là con cái Thiên Chúa. Điều này đóng góp cho xã hội bao hành vi hy sinh và cảm thương đối với con người. Kitô giáo làm người ta trở nên tốt là điều hiển nhiên! Tiêu chuẩn của sự tốt lành, đạo đức, sự gắn bó trong những mối tương quan cần có những điều khích lệ hoặc cấm đoán dựa trên những tiêu chuẩn của Chúa. Như thế Kitô giáo làm con người trở nên người hơn, giúp gia tăng mối liên hệ xã hội và củng cố nền luân lý. Do vậy, Kitô giáo đem lại một nền tảng luân lý qua việc gắn bó với các giá trị tuyệt đối. Người ta có thể có một đời sống tốt mà không cần có tôn giáo. Nhưng nếu luân lý do con người làm ra, vì là tương đối, chúng có thể sai lầm, tùy thuộc vào ý kiến cá nhân và những tính toán vụ lợi.

Kitô giáo gây ý thức về hành vi luân lý – là con đường dẫn người ta tới sự kết hợp với Thiên Chúa. Do đó, làm điều thiện cũng có nghĩa là dự phần vào sự thiện cao cả nhất: “Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện.” (Mt 5,48). Người vô thần không hiểu nền luân lý dựa trên niềm tin vào sự tốt lành này, cũng như không hiểu về nền luân lý không đơn giản chỉ là một hệ thống thưởng phạt. Họ rất khó chịu khi thấy các tín hữu “vâng lời tối mặt” đối với thẩm quyền luân lý, và phản bác cực lực điều mà họ cho rằng, đó là một hệ thống kiểm soát và khống chế tự do con người.

Lịch sử nhân loại cho thấy nền văn minh của con người tiến bộ đa phần nhờ tôn giáo. Dĩ nhiên điều đó không thể phủ lấp những sai lầm của một số vị lãnh đạo tôn giáo, nhưng một cách tổng quát, tôn giáo quả đã tạo ra được một tác động tích cực đem lại ý nghĩa cho con người và cổ vũ cho sự thiện.​

 

[Noname]

Giờ không còn nhiều tôn giáo có vai trò đóng góp sáng tạo như trước nữa. Các tôn giáo chủ yếu đang có vai trò phản ứng lại trước các vấn đề của xã hội hiện đai, phá thai, đồng tính, AI, mạng xã hội,...