Tình trạng giảm sút ơn gọi tu trì tại Việt Nam: Câu hỏi của các bạn trẻ về căn tính đời tu

[giolanh]

Ngày nay, tại Châu Âu cũng như tại nhiều quốc gia trên thế giới, Giáo hội rơi vào tình cảnh "Sa mạc ơn gọi". Tại Việt Nam, tình trạng giảm sút ơn gọi đã bắt đầu manh nha xảy ra ở một vài giáo phận, ở nhiều dòng tu, báo hiệu một tương lai không mấy tươi sáng về ơn gọi như tại các Giáo hội Âu-Mỹ.​

---

Đệ tử dòng Chúa Cứu Thế tại Huế. Ảnh: Phi Le​

Những dấu hiệu lo ngại​

Mặc dù tại Việt Nam không có những số liệu cụ thể từ một cuộc điều tra xã hội, nhưng qua quan sát thực tế, dấu hiệu giảm sút ơn gọi tu trì đang diễn ra khắp nơi và có chiều hướng ra tăng từng năm.

Có những Giáo phận không còn hoặc rất ít ơn gọi. Ơn gọi hầu như phải nhập tịch từ các giáo phận xung quanh như Lạng Sơn – Cao Bằng, Hải Phòng…

Có những Giáo phận một thời các ứng sinh phải chọi 1/30 trong các kỳ thi tuyển vào Chủng viện và là nguồn cung cấp ơn gọi cho các dòng tu, nay cũng không còn dồi dào.

Nhiều dòng tu nữ trước đây mỗi năm có khoảng vài ba chục thanh tuyển, nay con số chỉ còn một phần ba. Đó là chưa kể, nhiều nữ tu đã khấn trọn đời xuất tu hoặc đi theo lạc giáo.
​

Nguyên nhân giảm sút​

Nguyên nhân thì nhiều, chẳng hạn:​

• Bối cảnh xã hội hiện nay đề cao nền văn hóa từng mảnh, văn hóa tạm thời, văn hóa tiêu thụ và chủ nghĩa tương đối đã khiến cho nhiều người không còn nhận ra vẻ đẹp của cuộc sống giản dị và khổ hạnh.​
• Xã hội hôm nay cho người trẻ nhiều chọn lựa nghề nghiệp, đời sống vật chất nâng cao, trong khi chọn lựa đời tu không còn hấp dẫn, không còn là lý tưởng để các bạn theo đuổi.​
• Tình trạng gia đình ít con, đa phần chỉ có một hoặc hai con, thiếu sự định hướng ơn gọi cho con cái, đó là chưa kể đôi khi cha mẹ còn tích cực ngăn cản con theo ơn gọi tu trì…​

Tập sinh gia nhập Tập viện. Ảnh: Dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ Việt Nam​

Khủng hoảng căn tính​

Bên cạnh các nguyên nhân chủ quan trên đây và chắc hẳn còn nhiều nguyên nhân khác, có lẽ nguyên nhân chính yếu, căn bản, chính là sự khủng hoảng về căn tính của đời tu.

Trong thực tế, nhiều bạn trẻ, nhất là các bạn nữ, khi muốn theo đuổi ơn gọi, họ không xác định được đâu là căn tính, đặc sủng của các hội dòng. Nhiều bạn trẻ khi gõ cửa nhà dòng, câu hỏi đầu tiên là nhà dòng có giữ trẻ không? Các bạn không muốn đi tu chỉ để trở thành cô nuôi dạy trẻ, trong khi ở ngoài đời họ được tự do hơn. Đó là chưa kể, các trường dạy trẻ đã bị thương mại hóa ít nhiều, các chị em không còn thì giờ để tu hành và phục vụ theo linh đạo truyền thống của dòng.

Theo cha Timothy Racliffe, Nguyên Tổng quyền Dòng Đa Minh, cuộc khủng hoảng ơn gọi ngày nay bắt đầu từ việc người ta đánh mất ý thức về ơn gọi. Những người trẻ hôm nay họ cần biết "họ sẽ trở nên một ai đó". Trong đời tu, họ phải hiểu được rõ căn tính của dòng tu, chính là cuộc sống mà họ sẽ theo đuổi từ lúc còn trẻ trung cho đến khi về già, lúc nghỉ ngơi và khi làm việc, lúc ốm đau và khi mạnh khỏe.

Điều đó ngày nay thật thiếu và thật yếu. Những nhà tu ngày nay đã không thể giới thiệu cho người trẻ một lý tưởng của đời tu ngang qua việc sống trọn vẹn căn tính của mình. Do đó, bạn trẻ nhìn đời tu cũng như một nghề, nhưng là một nghề kém hấp dẫn…

Ảnh: Dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ Việt Nam​

Tóm lại​

Giáo hội Việt Nam chưa phải đối diện với tình trạng không còn ơn gọi như tại các nước Tây Phương. Điều đó không có nghĩa tình trạng đó sẽ không xảy ra ở Việt Nam. Có thể trong tương lai gần, việc giảm sút ơn gọi chưa phải là điều đáng lo, nhưng, việc đánh mất căn tính hiện nay mới thực đáng lo, vì nó sẽ làm thoái hóa và biến chất đời sống tu trì.​