Rời bỏ Giáo hội: Liệu đó có phải là tội trọng?

[nannerl]

Tại Việt Nam, theo thống kê, khoảng 10% dân số nhận mình là Kitô hữu, trong đó Công giáo chiếm tỷ lệ lớn nhất, hơn 7%. Cũng theo một nghiên cứu gần đây, tỷ lệ người tự nhận không theo đạo nào tại Việt Nam đã đạt mức 48%, trong đó, nhiều người từng là tín hữu Công giáo đã rời bỏ Giáo hội.​

Vì vậy, rất có thể rằng nếu bạn đang đọc bài viết này, bạn biết ít nhất một người đã rời bỏ Giáo hội Công giáo, và có khả năng cao là một thành viên trong gia đình bạn đã làm điều tương tự. Yêu thương và mong muốn điều tốt lành cho những người thân yêu, chúng ta phải đối mặt với một câu hỏi cấp bách: Điều gì xảy ra với những người này khi họ qua đời? Việc rời bỏ Giáo hội Công giáo có phải là tội trọng không?

Đây là những câu hỏi khó, chạm đến những bí ẩn mà không ai trong chúng ta có thể hoàn toàn hiểu rõ. Tuy nhiên, tôi tin rằng có giá trị trong việc suy ngẫm về những gì chúng ta biết. Cụ thể, tôi hy vọng rằng vào cuối bài viết này, bạn sẽ có một cái nhìn rõ ràng hơn về vấn đề rời bỏ Giáo hội và tội lỗi, cũng như một sự bình an và khích lệ lớn hơn trong Thiên Chúa, Đấng Cha yêu thương luôn tìm kiếm chúng ta, những đứa con hoang đàng, trên con đường trở về nhà.​

---

Ảnh: enlightio.com​

Tội trọng là gì?​

Trước tiên, để hiểu rõ hơn về việc rời bỏ Giáo hội có phải là tội trọng hay không, chúng ta cần xác định rõ tội trọng là gì. Theo giáo lý Công giáo, một tội trọng có ba yếu tố: hành động đó là vấn đề nghiêm trọng, người phạm tội có đầy đủ hiểu biết về những gì họ đang làm và hậu quả đạo đức, và có sự đồng ý hoàn toàn của ý chí.

Ví dụ, hãy lấy việc nói dối để minh họa:​

• Không phải vấn đề nghiêm trọng: Khi đồng nghiệp hỏi bạn có khỏe không, mặc dù bạn không thực sự khỏe nhưng bạn vẫn nói rằng mình ổn vì không muốn bàn luận về chuyện đó.​
• Vấn đề nghiêm trọng: Khi bạn làm giả thời gian biểu tại nơi làm việc.​

Tiếp theo là hiểu biết đầy đủ:​

• Thiếu hiểu biết đầy đủ: Khi bạn vô tình gây hiểu lầm cho người khác vì họ hiểu sai lời nói của bạn, dù bạn tin rằng mình đã truyền đạt rõ ràng.​
• Đầy đủ hiểu biết: Khi bạn cố tình nói dối với mục đích làm người khác hiểu sai, và bạn biết rằng họ sẽ bị lừa.​

Cuối cùng, đồng ý hoàn toàn của ý chí:​

• Thiếu đồng ý hoàn toàn: Khi bạn bị đe dọa sẽ mất việc nếu không nói dối về tình trạng của một dự án với khách hàng.​
• Đồng ý hoàn toàn: Khi bạn không chịu bất kỳ áp lực nào, nhưng vẫn quyết định nói dối về tình trạng của một dự án để đạt được lợi ích cá nhân.​

Ảnh: introvertmind.com​

Rời bỏ Giáo hội Công giáo là gì?​

Tiếp theo, chúng ta cần hiểu rõ việc rời bỏ Giáo hội Công giáo có nghĩa là gì. Khi một người trở thành thành viên của Giáo hội Công giáo, điều đó được thực hiện thông qua Bí tích Rửa tội. Rửa tội làm cho chúng ta trở thành thành viên của Thân thể Chúa Kitô và gia nhập Giáo hội. "Bí tích này ghi trên Ki-tô hữu một dấu chỉ thiêng liêng không thể tẩy xóa (ấn tín), một dấu chỉ cho thấy họ thuộc về Đức Ki-tô. Không một tội lỗi nào xóa được ấn tín này" (GLHTCG #1272). Vì vậy, một khi bạn đã được Rửa tội, bạn không thể thực sự rời bỏ Giáo hội theo nghĩa tâm linh.

Dù vậy, khi chúng ta nói về việc rời bỏ Giáo hội, điều này thường liên quan đến hành động của người đó trong cuộc sống thực tế. Đó có thể là ngừng tham dự Thánh lễ, không còn tuân thủ các giáo lý của Giáo hội, hay thậm chí là từ bỏ niềm tin vào Thiên Chúa. Đây là những hành động giống như đứa con hoang đàng rời khỏi nhà cha mình. Người ta có thể không còn đi lễ vào Chủ nhật, vi phạm các điều răn, hoặc không còn tin vào các giáo lý của Giáo hội, từ những điều cơ bản cho đến sự tồn tại của Thiên Chúa.

Ảnh: en.cgvnsavannah.org​

Giáo hội Công giáo là gì?​

Cuối cùng, chúng ta cần làm rõ khái niệm Giáo hội Công giáo mà chúng ta đang thảo luận. Giáo hội Công giáo có hai khía cạnh: một là Giáo hội như Gia đình của Thiên Chúa, Thân thể Chúa Kitô, và một là Giáo hội như một tổ chức trên trái đất. Khía cạnh tâm linh của Giáo hội, như đã đề cập, không thể thay đổi bởi vì nó được xây dựng trên nền tảng Bí tích Rửa tội. Tuy nhiên, tổ chức trên trái đất thì khác. Một người có thể rời khỏi tổ chức này bằng cách không còn tham gia các hoạt động của Giáo hội, chẳng hạn như không đi lễ hay tham gia vào các sự kiện Công giáo.
​

Ảnh: iStock​

Rời bỏ Giáo hội Công giáo có phải là tội trọng hay không?​

Sau khi đã phân tích rõ các khái niệm, chúng ta hãy tổng kết lại. Việc rời bỏ Giáo hội Công giáo theo nghĩa là không còn tham gia vào các hoạt động của Giáo hội trên trái đất, như Thánh lễ hay các Bí tích, có thể được xem là tội trọng nếu hành động đó đáp ứng đủ ba yếu tố của tội trọng: vấn đề nghiêm trọng, hiểu biết đầy đủ, và sự đồng ý hoàn toàn của ý chí.

Tuy nhiên, chỉ có Thiên Chúa mới có thể phán xét trái tim và ý chí của con người. Chúng ta không thể biết chắc chắn liệu một người cụ thể nào đó có thực sự phạm tội trọng hay không khi họ rời bỏ Giáo hội. Giáo hội chỉ phong thánh, tức là xác nhận một người đang ở Thiên Đàng, nhưng không bao giờ tuyên bố ai đó đang ở trong địa ngục, bởi vì lòng thương xót của Thiên Chúa là vô tận và khả năng hiểu biết của con người là hạn chế.

Thiên Chúa yêu thương tất cả con cái của Ngài và luôn nỗ lực không ngừng nghỉ để cứu rỗi họ. Ngay cả những người đã xa rời Giáo hội vẫn là con cái của Ngài. Chúng ta nên hy vọng và cầu nguyện cho sự cứu rỗi của tất cả mọi người.​

---

Phải làm gì?​

Docat 57: Con người tự do ra sao?

Con người được tự do, nhưng sự tự do của con người có một mục đích. Suy cho cùng, tự do có mặt để chúng ta có thể làm được những gì thật sự tốt đẹp bằng ý chí tự do và sự hiểu biết của chúng ta. Về mặt này, tự do được định hướng nhờ vào luật tự nhiên và trật tự sáng tạo (= cách thức Thiên Chúa xếp đặt thế giới theo ý định của Ngài). Bằng lương tâm của mình, chúng ta có thể biết sự thật về điều đúng đắn và điều sai trái. Đúng hơn, lương tâm là tiếng nói chân lý cất lên từ nội tâm, là luật tự nhiên được khắc ghi vào tâm khảm của tất cả mọi người (Rm 2,15). Thông qua lý trí, chúng ta có thể lĩnh hội từ lương tâm những chân giá trị luôn luôn đúng ở mọi thời. Chúng ta biết lừa dối, trộm cắp, giết người là sai trái. Tuy nhiên, lương tâm cũng có thể lầm lẫn. Tự do không luôn nghiêng về điều tốt thật sự, mà lại thường chệch sang những gì chỉ tốt bề ngoài, vì đã bị tính vị kỷ chi phối. Đó là lý do tại sao chúng ta phải luôn rèn luyện lương tâm, và học theo sự chỉ dẫn đúng đắn về những giá trị chân thật. Chính tự do cũng cần được Đức Kitô giải phóng, để có thể hoàn thành những gì thật sự tốt đẹp.​

 

[????]

Ở xứ tôi có 1 số bạn trẻ rửa tội từ nhỏ nhưng khi lớn lên lại đi theo Tin Lành, kết hôn theo Tin Lành vậy thì người này có phạm tội trọng không? Dù người này có niềm tin vào Chúa Giê-su