Đi tìm chân lý
- Tham gia
- 25/1/24
- Bài viết
- 305
- Chủ đề Author
- #1
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, duy trì công ăn việc làm ngày càng phụ thuộc vào khả năng chuyên môn và kỹ năng của người lao động. Không còn là những công việc lặp đi lặp lại với yêu cầu đơn giản, thế giới việc làm hiện đại đòi hỏi sự tinh thông trong chuyên môn, khả năng thích ứng nhanh với công nghệ mới, và sự sáng tạo không ngừng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho hệ thống giáo dục và đào tạo trong việc chuẩn bị cho người lao động những kỹ năng và kiến thức cần thiết để tồn tại và phát triển trong môi trường làm việc liên tục thay đổi.
Ảnh: Canva
Trước hết, khả năng chuyên môn là yếu tố then chốt trong việc duy trì công việc ổn định. Trong các ngành công nghệ cao như công nghệ thông tin, kỹ thuật y sinh, hay tự động hóa, sự thay đổi diễn ra từng ngày. Chẳng hạn, lập trình viên không chỉ cần biết một ngôn ngữ lập trình mà còn phải liên tục học hỏi các ngôn ngữ mới và công nghệ mới để theo kịp xu hướng. Một lập trình viên giỏi ngày hôm nay có thể nhanh chóng bị tụt hậu nếu không cập nhật những kiến thức mới nhất, chẳng hạn như học thêm về trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc máy học (machine learning). Việc này không chỉ giữ cho họ có việc làm mà còn mở ra nhiều cơ hội mới trong sự nghiệp.
Hệ thống giáo dục truyền thống thường tập trung vào việc cung cấp kiến thức nền tảng mà ít chú trọng đến đào tạo nhân bản và kỹ năng thực hành. Tuy nhiên, trong thế giới hiện đại, điều này không còn đủ.
Một kỹ sư cơ khí không chỉ cần hiểu về lý thuyết thiết kế mà còn phải thành thạo trong việc sử dụng các công cụ mô phỏng và công nghệ sản xuất hiện đại như in 3D. Nếu hệ thống giáo dục không bắt kịp với những tiến bộ này, sinh viên khi ra trường sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm và thậm chí có nguy cơ thất nghiệp. Do đó, việc kết hợp đào tạo nhân bản, phát triển kỹ năng mềm như tư duy phản biện, sáng tạo, cùng với các kỹ năng công nghệ cao là điều cần thiết để chuẩn bị cho người lao động một cách toàn diện.
Ảnh: Canva
Một xu hướng đang trở nên phổ biến là người lao động cần thay đổi công việc nhiều lần trong cuộc đời. Trung bình một người có thể thay đổi công việc từ 5 đến 7 lần trong suốt sự nghiệp của họ. Điều này đặc biệt đúng trong các lĩnh vực công nghệ, nơi mà sự phát triển nhanh chóng có thể khiến cho một công việc trở nên lỗi thời chỉ trong vài năm.
Thêm vào đó, trong một nền kinh tế không thể đoán trước, người trẻ cần được giáo dục để trở thành những cá nhân dám hành động theo sáng kiến của mình và chịu trách nhiệm trước những rủi ro kinh tế. Lấy ví dụ về những doanh nhân khởi nghiệp (startup), họ phải đối mặt với vô số thách thức và rủi ro trong quá trình xây dựng doanh nghiệp của mình. Họ không chỉ cần kiến thức chuyên môn mà còn cần có sự kiên trì, khả năng quản lý rủi ro, và tinh thần sáng tạo để vượt qua các khó khăn. Những kỹ năng này không phải tự nhiên mà có, mà cần được rèn luyện thông qua giáo dục và đào tạo. Do đó, hệ thống giáo dục cần phải chuyển từ cách tiếp cận truyền thống, chỉ tập trung vào việc truyền thụ kiến thức, sang việc phát triển các kỹ năng cần thiết để đối mặt với những thách thức của thời đại.
Ảnh: Canva
Bên cạnh đó, việc đào tạo lại cho người trưởng thành và những người thất nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng để duy trì công ăn việc làm. Trong thời đại số hóa, nhiều công việc truyền thống đang bị thay thế bởi máy móc và trí tuệ nhân tạo. Ví dụ, trong ngành sản xuất, nhiều công việc lắp ráp thủ công đã bị thay thế bởi robot, khiến nhiều lao động mất việc làm. Để giải quyết vấn đề này, cần có các chương trình đào tạo lại nhằm cung cấp cho người lao động những kỹ năng mới, giúp họ thích ứng với các công việc mới trong các ngành công nghiệp đang phát triển như dịch vụ chăm sóc sức khỏe, công nghệ thông tin, hoặc năng lượng tái tạo. Những chương trình này không chỉ giúp người lao động tìm được công việc mới mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực của tình trạng thất nghiệp đối với xã hội.
Một ví dụ điển hình là chương trình đào tạo lại của Đức, được biết đến với tên gọi “du học kép” (dual education), kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Người học không chỉ được đào tạo trong lớp học mà còn được tham gia vào các công ty để học hỏi và rèn luyện kỹ năng thực tế. Điều này giúp họ không chỉ nắm vững kiến thức mà còn có kinh nghiệm thực tế, từ đó dễ dàng thích ứng với công việc khi ra trường. Các nước khác cũng nên học hỏi mô hình này để đảm bảo rằng người lao động luôn có những kỹ năng cần thiết để duy trì công việc của họ trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.
Ảnh: Canva
Tóm lại, trong một thế giới đang thay đổi từng ngày với sự phát triển vượt bậc của công nghệ và toàn cầu hóa, việc duy trì công ăn việc làm phụ thuộc chặt chẽ vào khả năng chuyên môn và sự thích ứng liên tục của người lao động. Hệ thống giáo dục cần phải đổi mới, chú trọng hơn đến đào tạo nhân bản và công nghệ, khuyến khích học tập suốt đời và phát triển các kỹ năng mềm. Đồng thời, cần có các chương trình đào tạo lại cho người trưởng thành và người thất nghiệp để giúp họ hòa nhập vào thị trường lao động mới. Đây không chỉ là trách nhiệm của hệ thống giáo dục mà còn là sự đầu tư cho tương lai của mỗi cá nhân và cả xã hội, đảm bảo một tương lai bền vững và thịnh vượng cho tất cả.
Phải Làm Gì?
Cùng chủ đề
