Thành viên
- Tham gia
- 2/1/24
- Bài viết
- 144
- Chủ đề Author
- #1
Em thương mến,
Ly cafe chiều thứ 7 dẫn lối cho em tới câu hỏi: "Liệu Chúa có tồn tại thật không hay Chúa chỉ là sản phẩm của đầu óc con người?" Hay nói cách khác: chính con người đã tạo ra Chúa? Em rụt rè chút khi hỏi câu hỏi này như sợ tôi sẽ phán xét em là thiếu đức tin hay tính "tạo phản" đặt vấn đề thử thách. Tôi khẽ mỉm cười nhìn em và nói rằng: "Tôi mừng vì em đã đặt vấn đề và bắt đầu đào sâu hơn kho tàng rất tuyệt vời."
Tôi kể cho em về thời tôi học Triết học, có một seminar - hội thảo nhỏ về: Hữu Thần và Vô Thần. Sinh viên được chia ra hai nhóm để bảo vệ cho quan điểm của mình. Và em biết kết quả sau buổi sáng là gì không? Không có bên nào thắng được hay nói cách khác không bên nào đưa ra đủ một lý lẽ thuyết phục về lý trí để thỏa mãn cho tất cả phải phục. Ví dụ:
- Theo Lập luận vũ trụ học (Cosmological Argument):
- Mọi thứ đều có nguyên nhân.
- Vũ trụ không thể tự sinh ra, nên cần một nguyên nhân đầu tiên không bị gây ra bởi bất kỳ thứ gì khác.
- Nguyên nhân đầu tiên đó chính là Chúa – Đấng tạo hóa không do ai tạo ra.
Lập luận này nổi bật trong triết học của Thomas Aquinas.
Nhưng theo bên Vô Thần cũng đựa trên Lập luận từ sự thiếu bằng chứng (Argument from Lack of Evidence):
- Không có bằng chứng khách quan, quan sát được nào chứng minh sự tồn tại của Chúa.
- Nếu một điều gì đó không có bằng chứng xác thực, thì không có lý do để tin vào nó.
Hay theo như Lập luận từ thiết kế (Teleological Argument / Argument from Design):
- Thế giới có trật tự, cấu trúc phức tạp và mục đích rõ ràng (ví dụ: hệ mặt trời, ADN, sự sống...).
- Một hệ thống có thiết kế thường cần người thiết kế.
- Vậy nên, sự tồn tại của vũ trụ cho thấy có một Đấng Thiết Kế thông minh – Chúa.
→ William Paley nổi tiếng với ví dụ "chiếc đồng hồ và người thợ làm đồng hồ".
Tuy nhiên, song song với nó cũng là hai phản đề sau:
Lập luận từ tiến hóa (Evolutionary Argument)
Phản biện:
Các sinh vật sống và sự phức tạp của chúng không cần một người thiết kế để tồn tại. Thuyết tiến hóa của Darwin giải thích rằng sự đa dạng và trật tự của sinh giới là kết quả của chọn lọc tự nhiên qua hàng triệu năm, không phải là do một Đấng thông minh nào đó tạo ra. Ví dụ: Cấu trúc phức tạp của mắt người từng được cho là "không thể tiến hóa", nhưng khoa học cho thấy nó tiến hóa từng bước nhỏ từ các tế bào nhạy ánh sáng đơn giản ở sinh vật nguyên thủy.
"Thiết kế xuất hiện như sản phẩm của quá trình tự nhiên, không cần người thiết kế."
— Richard Dawkins, tác giả The Blind Watchmaker
Lập luận từ khuyết điểm trong "thiết kế" (Poor Design Argument)
Phản biện:
Nếu vũ trụ hoặc cơ thể con người được thiết kế bởi một Đấng thông minh toàn năng, tại sao lại có quá nhiều điểm thiếu hiệu quả, bất hợp lý, hoặc dễ hỏng?
Ví dụ:
Lập luận từ tiến hóa (Evolutionary Argument)
Phản biện:
Các sinh vật sống và sự phức tạp của chúng không cần một người thiết kế để tồn tại. Thuyết tiến hóa của Darwin giải thích rằng sự đa dạng và trật tự của sinh giới là kết quả của chọn lọc tự nhiên qua hàng triệu năm, không phải là do một Đấng thông minh nào đó tạo ra. Ví dụ: Cấu trúc phức tạp của mắt người từng được cho là "không thể tiến hóa", nhưng khoa học cho thấy nó tiến hóa từng bước nhỏ từ các tế bào nhạy ánh sáng đơn giản ở sinh vật nguyên thủy.
"Thiết kế xuất hiện như sản phẩm của quá trình tự nhiên, không cần người thiết kế."
— Richard Dawkins, tác giả The Blind Watchmaker
Lập luận từ khuyết điểm trong "thiết kế" (Poor Design Argument)
Phản biện:
Nếu vũ trụ hoặc cơ thể con người được thiết kế bởi một Đấng thông minh toàn năng, tại sao lại có quá nhiều điểm thiếu hiệu quả, bất hợp lý, hoặc dễ hỏng?
Ví dụ:
- Dây thần kinh thanh quản ở hươu cao cổ đi vòng hơn 4 mét thay vì đi thẳng vài centimet.
- Ở con người: xương sống dễ thoái hóa, ruột thừa dễ viêm – không giống một “thiết kế tối ưu”.
Vậy, một nhà thiết kế thông minh không thể tạo ra một hệ thống với quá nhiều lỗi như vậy.”
Em thương mến,
Có thể những chia sẻ của tôi sẽ làm em thấy rối hơn chút trong việc tin Chúa hay sự tồn tại của Ngài. Tuy nhiên, với kinh nghiệm cuộc đời, với những va vấp, với đau khổ, với việc chứng kiến những thăng trầm của lịch sử cuộc đời cũng như nhân loại, tôi vẫn tự hào nói: Tôi tin Chúa và đó là chọn lựa của mình.
Em, dù khoa học giúp con người hiểu được cơ chế vận hành của thế giới, nhưng chính đức tin mới mở ra cánh cửa cho những câu hỏi lớn nhất về ý nghĩa và mục đích của sự sống. Trong hành trình tìm kiếm tri thức, đức tin không đối lập với lý trí – mà là nền tảng tinh thần giúp con người kiên định, khiêm nhường và dũng cảm khám phá những điều vượt ngoài khả năng hiểu biết hiện tại. Tri thức dẫn đến sự hiểu biết; còn đức tin nuôi dưỡng trí tuệ bằng hi vọng, trực giác và chiều sâu tâm linh.
Nguyện chúc em tiếp tục hành trình sống và khám phá Đức Tin của mình.
Nhưng cũng nên nhớ, Đức Tin cũng là một ân ban. Vậy nên để tin, để hiểu em cũng cần khiêm tốn xin nhé.
Yeuthuong,
Little-pencil
Em thương mến,
Có thể những chia sẻ của tôi sẽ làm em thấy rối hơn chút trong việc tin Chúa hay sự tồn tại của Ngài. Tuy nhiên, với kinh nghiệm cuộc đời, với những va vấp, với đau khổ, với việc chứng kiến những thăng trầm của lịch sử cuộc đời cũng như nhân loại, tôi vẫn tự hào nói: Tôi tin Chúa và đó là chọn lựa của mình.
Em, dù khoa học giúp con người hiểu được cơ chế vận hành của thế giới, nhưng chính đức tin mới mở ra cánh cửa cho những câu hỏi lớn nhất về ý nghĩa và mục đích của sự sống. Trong hành trình tìm kiếm tri thức, đức tin không đối lập với lý trí – mà là nền tảng tinh thần giúp con người kiên định, khiêm nhường và dũng cảm khám phá những điều vượt ngoài khả năng hiểu biết hiện tại. Tri thức dẫn đến sự hiểu biết; còn đức tin nuôi dưỡng trí tuệ bằng hi vọng, trực giác và chiều sâu tâm linh.
Nguyện chúc em tiếp tục hành trình sống và khám phá Đức Tin của mình.
Nhưng cũng nên nhớ, Đức Tin cũng là một ân ban. Vậy nên để tin, để hiểu em cũng cần khiêm tốn xin nhé.
Yeuthuong,
Little-pencil
- Ảnh trong bài: Creation of Adam/ Canva
