Tiểu sử Đức Giáo hoàng Phanxicô: Vị Giáo hoàng của Người nghèo

[Aprillis]

Giáo hoàng Phanxicô (tiếng Latinh: Franciscus), tên khai sinh là Jorge Mario Bergoglio, sinh ngày 17 tháng 12 năm 1936 tại Buenos Aires, Argentina và qua đời vào sáng ngày 21 tháng 4 năm 2025, hưởng thọ 88 tuổi. Ngài là vị Giáo hoàng thứ 266 của Giáo hội Công giáo Rôma, đồng thời là vị Giáo hoàng đầu tiên đến từ châu Mỹ Latinh, từ Dòng Tên, và cũng là vị Giáo hoàng đầu tiên không xuất thân từ châu Âu trong hơn 12 thế kỷ.​

---

THIẾU THỜI VÀ ƯƠM MẦM ƠN GỌI​

Jorge Mario Bergoglio sinh trưởng trong một gia đình người di dân gốc Ý tại thủ đô Buenos Aires. Từ nhỏ, ngài đã nói thông thạo tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý. Trước khi theo đuổi ơn gọi tu trì, ngài từng tốt nghiệp Thạc sĩ Hóa học tại Đại học Buenos Aires, làm công nhân, nhân viên quét dọn, và trợ lý trong phòng thí nghiệm.

Ngày 11 tháng 3 năm 1958, ngài gia nhập Dòng Tên, khấn trọn đời vào năm 1973 và được thụ phong linh mục vào ngày 13 tháng 12 năm 1969. Sau thời gian tu học và giảng dạy, ngài từng giữ chức Giám tỉnh Dòng Tên Argentina và sau đó là Giám đốc Chủng viện San Miguel.​

GIÁM MỤC VÀ HỒNG Y​

Ngày 20 tháng 5 năm 1992, ngài được bổ nhiệm làm Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Buenos Aires. Đến năm 1998, ngài kế nhiệm Hồng y Antonio Quarracino trở thành Tổng Giám mục. Năm 2001, Giáo hoàng Gioan Phaolô II phong ngài làm Hồng y.

Là Hồng y, Bergoglio nổi tiếng với lối sống giản dị, gần gũi với người nghèo, đi xe buýt, sống trong căn hộ nhỏ và tự nấu ăn. Ngài được biết đến như một nhà lãnh đạo khiêm tốn, luôn cổ vũ cho công bằng xã hội và bác ái Kitô giáo.
​

GIÁO HOÀNG PHANXICÔ – MỘT TRIỀU ĐẠI CỦA LÒNG THƯƠNG XÓT​

Ngày 13 tháng 3 năm 2013, Jorge Mario Bergoglio được mật nghị Hồng y bầu làm Giáo hoàng, kế vị Đức Bênêđictô XVI. Ngài chọn tông hiệu Phanxicô lần đầu tiên có trong lịch sử để vinh danh Thánh Phanxicô Assisi, biểu tượng của nghèo khó và hòa bình.

Triều đại của Đức Phanxicô được ghi dấu bởi tinh thần cải cách, tính mục vụ gần gũi và quyết tâm đối thoại với thế giới. Ngài nổi bật với phong cách sống khiêm nhường, chọn cư trú tại nhà khách Thánh Mátta thay vì Điện Tông Tòa. Ngài kêu gọi một Giáo hội “nghèo cho người nghèo”, luôn ưu tiên biên cương của xã hội và những người bị bỏ rơi.

Ngài cũng khởi xướng Năm Thánh Lòng Thương Xót (2015–2016), triệu tập Thượng Hội đồng về Gia đình, Cộng đồng Amazon và khẳng định vai trò của phụ nữ và giáo dân trong Giáo hội.

Ngài gặp gỡ các nhà lãnh đạo Do Thái giáo, Hồi giáo, Chính Thống giáo, và là vị Giáo hoàng đầu tiên đến thăm bán đảo Ả Rập. Năm 2013, ngài được tạp chí Time chọn là Nhân vật của năm, và liên tiếp có mặt trong danh sách những người quyền lực nhất thế giới theo Forbes.​

SỨC KHỎE VÀ NHỮNG NĂM CUỐI ĐỜI​

Đức Phanxicô đã sống một cuộc đời tận hiến cho Chúa và Giáo hội dù phải đối diện với nhiều vấn đề sức khỏe. Từ khi còn trẻ, ngài đã bị cắt một phần phổi do viêm nặng. Trong những năm cuối đời, sức khỏe của ngài suy giảm rõ rệt, nhưng ngài vẫn tiếp tục các sứ vụ ngoại giao, tiếp đón các phái đoàn và ban huấn từ hàng tuần.

Sáng ngày 21 tháng 4 năm 2025, Tòa Thánh thông báo: “Đức Thánh Cha Phanxicô đã an nghỉ trong Chúa lúc 7:35 sáng giờ Roma”. Sự ra đi của ngài khép lại một chương đặc biệt trong lịch sử Giáo hội – chương của một người cha hiền lành, một người mục tử nghèo khó, và một chứng nhân sống động cho lòng thương xót của Thiên Chúa trong thế giới hôm nay.

Di sản ngài để lại không chỉ là các văn kiện Tông huấn, Tông hiến, mà còn là hình ảnh một vị Giáo hoàng gần gũi, “ngửi thấy mùi chiên”, và nhắc nhở thế giới rằng “tình yêu là thông điệp mạnh mẽ nhất của Thiên Chúa”.​