Linh mục tham gia chính trị: Nguy cơ và giải pháp!

[giolanh]

Dấn thân chính trị là một cám dỗ không chỉ đối với dân thường mà ngay cả với các linh mục. Trong thực tế, ngay tại Việt Nam, hiện đang có nhiều linh mục tham gia vào các tổ chức chính trị như Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp hay các tổ chức ngoại vi của nhà nước như Mặt trận Tổ quốc, Ủy ban Đoàn kết…​

Nhiều người trong số họ tham gia các tổ chức chính trị chưa hẳn vì đam mê quyền lực, nhưng có thể họ đơn sơ nghĩ rằng có biết bao nhu cầu của người dân cần được đáp trả, biết bao đau thương cần được chữa lành, biết bao thiếu sót của nhà cầm quyền khiến người dân phải thiệt thòi! Và xem ra, họ phải dấn mình vào lãnh vực chính trị mới có thể đem lại những kết quả cụ thể và hữu hiệu​

---

Ảnh: baobariavungtau.com​

Đức Giêsu chưa bao giờ tham gia chính trị​

Dù với mục đích gì hay với ý nghĩ ngay lành, thì việc một linh mục tham gia vào chính trị đều không phù hợp với căn tính của họ, bởi "một trong những đặc tính quan trọng của sứ mạng của Chúa Kitô và chức linh mục của Người là không dấn thân vào chính trị." (Jean Galot, Theology of the Priesthood, Ignatius, San Francisco 1985, 227-229)

Trong thực tế, dù được những người đương thời gọi là "Con Vua Đa-vít", nhưng Đức Giêsu đã "không chấp nhận bó mình vào trong một quan điểm và hành động chính trị đặc thù nào, nhưng vươn đến tầm phổ quát của toàn thể nhân loại. Người không chấp nhận đặt mình trong thế đối kháng giữa dân Do thái và các dân tộc khác. Người cũng không nghĩ đến việc thiết lập một đảng phái để phát huy sứ điệp và kế hoạch giải phóng của mình." (Ibid.)

Ngài cũng chưa "bao giờ cho phép mình bị lôi kéo về phía chính trị. Ngài không gia nhập nhóm Zealot nhiệt thành, gồm những người muốn dùng vũ lực để giải phóng Israel khỏi ách đô hộ của người Roma." (Docat# 207) Sứ mạng của Ngài là "thiết lập Vương quốc của Thiên Chúa, và vương quốc ấy "không thuộc về thế gian này" (Ga 18, 36). Vương quốc ấy vượt lên trên mọi thể chế chính trị.

Các linh mục được Chúa kêu gọi và được Giáo hội phong chức chắc chắn không phải để dấn thân chính trị, vì đó là nhiệm vụ của các Kitô hữu giáo dân, nhưng là để phục vụ Vương quốc của Thiên Chúa. Vì thế, họ phải "noi gương Đức Giêsu không tìm kiếm mục tiêu chính trị nào. Họ cũng không được đảm đương những nhiệm vụ và quyền hành trong cơ cấu dân sự." ((Jean Galot, Theology of the Priesthood, Ignatius, San Francisco 1985, 227-229)

Ảnh: Báo Đại Đoàn Kết​

Những nguy cơ​

Vì khi tham gia vào chính trị, đảm đương các chức vụ công quyền, các linh mục "có nguy cơ đánh mất ý nghĩa và nội dung đích thực của sứ mạng của người linh mục." (Ibid.) Họ có thể có nguy cơ đánh đồng Tin mừng của Đức Giêsu với một thể chế chính trị.

Hơn nữa, khi tham gia và bị ràng buộc bởi một thể chế chính trị, các linh mục không chỉ đánh mất sứ mạng phổ quát của Tin mừng, họ còn "gây thù oán và hiềm khích với những người không cùng lập trường chính trị, không những cho bản thân mà còn cho cả Giáo Hội mà mình là đại diện. Đó là chưa kể đến nguy cơ càng dấn sâu vào chính trị, vòng cương toả của những phù phép chính trị càng xiết lại, và linh mục sẽ không còn là chính mình." (Ibid.)

Có lẽ, chính vì những nguy cơ này mà Giáo luật đã phải "cấm các giáo sĩ đảm nhận những chức vụ công quyền bao hàm sự tham gia vào việc hành xử quyền bính dân sự" (GL. điều 285. #3) và họ chỉ được tham gia khi nào đấng bản quyền chính thức cho phép.

Ảnh: Giaoxutanviet.com​

Đâu là giải pháp?​

Về phần mình, các linh mục phải dứt khoát từ chối tham gia vào chính trị. Họ phải hết sức cẩn trọng, "đừng đồng hoá bất cứ chọn lựa chính trị nào với Tin Mừng và “phải giữ khoảng cách nào đó với bất cứ công việc hay hoạt động chính trị nào”. Đừng để những quan điểm chính trị của mình gây chia rẽ trong cộng đoàn vì linh mục là người được kêu gọi để phục vụ sự hiệp nhất." (Jean Galot, Theology of the Priesthood, Ignatius, San Francisco 1985, 227-229)

Về phía các Giám mục, vì tấm lòng mục tử và vì trách nhiệm đối với linh hồn của các linh mục, họ nên căn cứ vào Giáo luật để đừng cho phép bất cứ linh mục nào tham gia vào các tổ chức chính trị.

Trong trường hợp xét thấy cần thiết phải để một linh mục tham gia chính trị vì lợi ích của cộng đoàn, họ chỉ nên ban một phép ngắn hạn, sau khi đã tham khảo ý kiến của Hội đồng linh mục, và nếu cần, phải tham khảo ý kiến của Hội đồng giám mục.​

---

• Xem thêm: Những điều kiện cần để bề trên cho phép một giáo sĩ tham gia chính trị