5 điều về Nhà thờ Đức Bà Paris có thể bạn chưa biết

PARIS (AP) — Nhà thờ Đức Bà Paris , dự kiến sẽ mở cửa trở lại đón công chúng vào Chủ Nhật sau 5 năm trùng tu sau trận hỏa hoạn kinh hoàng , là viên ngọc quý của kiến trúc Gothic, biểu tượng của Paris và là thánh địa du lịch.​

Nhưng đằng sau sự hùng vĩ của nhà thờ, mất 182 năm để xây dựng từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 14, ẩn chứa một số câu chuyện đáng ngạc nhiên. Từ những huyền thoại thời trung cổ đến những bí ẩn thời hiện đại, đây là năm điều đặc biệt cần biết về địa danh Paris này.​

---

Trái tim của nước Pháp, theo nghĩa đen​

Tầm quan trọng của Nhà thờ Đức Bà không chỉ dừng lại ở kiến trúc và lịch sử — đây thực sự là điểm khởi đầu của mọi con đường ở Pháp.

Phía trước nhà thờ, nằm giữa những viên đá cuội, là một tấm bia đá và đồng khiêm tốn có khắc dòng chữ “point zéro des routes de France,” có nghĩa là “điểm bắt đầu của những con đường ở Pháp”. Tấm bia này đánh dấu điểm bắt đầu để đo khoảng cách giữa Paris và các thành phố khác trên khắp cả nước.

Mặc dù tấm biển được lắp đặt vào năm 1924, nhưng ý tưởng về "điểm số không" quốc gia đã có từ năm 1769. Vua Louis XV đã hình dung ra một điểm tham chiếu trung tâm cho mạng lưới đường bộ đang phát triển của Pháp, một khái niệm gắn kết địa lý của quốc gia này với trái tim của nó tại Paris.

Huyền thoại về con quỷ khổng lồ​

Những sinh vật đá đáng sợ trên Nhà thờ Đức Bà có vẻ cổ xưa, nhưng không phải tất cả đều như vẻ bề ngoài của chúng. Những con quỷ đầu thú thực sự, là máng xối hình quái vật dùng để thoát nước mưa, đã có từ thời nhà thờ được xây dựng. Nhưng những hình thù quái vật ấn tượng thường được mô tả trên bưu thiếp và phim ảnh là chimera, và chúng mới hơn nhiều.

Vào thế kỷ 19, kiến trúc sư Eugène Viollet-le-Duc, người phụ trách cải tạo tòa nhà đang xuống cấp, đã thêm những sinh vật này để tăng thêm sự huyền bí cho nhà thờ. Viollet-le-Duc lấy cảm hứng từ cuốn sách nổi tiếng ''Thằng gù nhà thờ Đức Bà'' của Victor Hugo để tạo ra những hình tượng động vật quỷ dữ này với biểu cảm được nhân cách hóa.

Làm sao để phân biệt chúng? Tượng quỷ trông giống như những chiếc gai nằm ngang nhô ra khỏi mặt tiền và có lỗ trên vòi để nước thoát ra ngoài.

Một sự thay đổi mang tính cách mạng​

Trong cuộc Cách mạng Pháp, chứng kiến làn sóng phản đối Giáo hội, Nhà thờ Đức Bà không thực sự được đối xử như một nhà thờ được tôn kính. Năm 1793, những người cách mạng đã tước bỏ các biểu tượng tôn giáo và đổi tên thành "Notre-Dame de la Raison" (Đức Mẹ của Lý trí).

Thay vào đó, nhà thờ này tổ chức các lễ hội tôn vinh khoa học và các ý tưởng Khai sáng, và trong một thời gian ngắn, nó thậm chí còn được sử dụng làm kho chứa rượu.
Các nghi lễ tôn giáo được nối lại vào năm 1795, và Nhà thờ Đức Bà lấy lại vị thế thiêng liêng của mình theo sự thúc đẩy của hoàng đế Pháp Napoleon I, người đã tổ chức lễ đăng quang tại đây vào năm 1804, được bất tử hóa trong bức tranh nổi tiếng của Jacques-Louis David.

Những vị vua bị chặt đầu đã trở về sau nhiều thế kỷ​

Năm 1792, những người cách mạng cũng chặt đầu 28 bức tượng từ mặt tiền Nhà thờ Đức Bà, nhầm chúng với các vị vua Pháp. Thực ra chúng là các vị vua cổ đại của Judah, tổ tiên trong Kinh thánh của Chúa Jesus. Người ta cho rằng những chiếc đầu này đã bị mất mãi mãi, có thể đã bị phá hủy hoặc được bán làm vật liệu xây dựng.

Nhưng vào năm 1977, những công nhân cải tạo một sân trong ở quận 9 của Paris đã phát hiện ra hàng trăm mảnh vỡ của các tác phẩm điêu khắc bằng đá. Các chuyên gia xác nhận rằng đó là những đầu tượng bị mất của các vị vua Nhà thờ Đức Bà. Làm thế nào mà chúng lại được chôn ở đó vẫn còn là một bí ẩn.

Ngày nay, 22 đầu tượng đã được phục chế và trưng bày tại Bảo tàng Cluny ở Paris. Phát hiện này được coi là một trong những phát hiện khảo cổ đáng chú ý nhất trong lịch sử hiện đại của thành phố.

​

Một lời cảnh báo mạnh mẽ về bụi chì​

Vụ hỏa hoạn năm 2019 gần như đã phá hủy Nhà thờ Đức Bà Paris đã tiết lộ một nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Khi ngọn lửa làm tan chảy mái nhà, hàng tấn bụi chì độc hại đã được giải phóng vào không khí và lắng đọng khắp Paris.

Vấn đề là gì? Các nhà chức trách phát hiện ra rằng không có quy tắc nào để đo lường mức độ nguy hiểm của bụi chì ngoài trời. Đây không chỉ là vấn đề của Paris — các thành phố lớn như London và Rome, thậm chí cả Tổ chức Y tế Thế giới, đều không có hướng dẫn về ô nhiễm chì ngoài trời.

Vụ cháy Nhà thờ Đức Bà đã làm nổi bật một vấn đề tiềm ẩn, buộc các quan chức phải xem xét kỹ hơn các tiêu chuẩn an toàn của họ. Phải mất bốn tháng để thành phố hoàn thành hoạt động vệ sinh sâu các vỉa hè ngay cả khi khách du lịch, cư dân và thương nhân đi bộ trên các con phố xung quanh nhà thờ hàng ngày.​

---

• Ảnh: AP