Từ tranh cãi "tiêu chuẩn về lòng yêu nước" đến chỉ dẫn của giáo huấn xã hội Công giáo

[Noname]

Có tiêu chuẩn nào về lòng yêu nước không? Mấy ngày nay mạng xã hội tranh cãi khá nhiều về thế nào là yêu nước. Yêu nước là phải thay ảnh đại diện, đăng bài bày tỏ lòng thương tiếc với sự ra đi của tổng bí thư. Yêu nước là yêu Đảng. Yêu nước là biết chửi "phản động"...Rồi có người nói yêu nước ở trong tim, không phải yêu nước online hay yêu nước cực đoan. Vậy có tiêu chuẩn nào cho lòng yêu nước không?​

Giáo Huấn Xã Hội Công Giáo mang đến một cái nhìn sâu sắc và toàn diện về lòng yêu nước. Khác với những quan điểm hẹp hòi hoặc cực đoan, giáo huấn này khuyến khích một tinh thần yêu nước cao thượng và trung kiên, luôn hướng đến công ích và lợi ích của toàn thể gia đình nhân loại. Bài viết dưới đây sẽ phân tích và làm rõ quan điểm của Giáo Hội Công Giáo về lòng yêu nước, thông qua các trích dẫn từ những văn kiện quan trọng, nhằm đưa ra một tiêu chuẩn rõ ràng và ý nghĩa hơn cho lòng yêu nước trong bối cảnh hiện nay.

Illustration by John W. Tomac for POLITICO​

​

Lòng Yêu Nước và Tinh Thần Cao Thượng​

Theo Hiến chế Gaudium et Spes, lòng yêu nước của người công dân không nên hẹp hòi ích kỷ mà phải được nung nấu trong tinh thần cao thượng và trung kiên. Điều này có nghĩa là người công dân cần quan tâm đến ích lợi của toàn thể gia đình nhân loại, một gia đình được liên kết lại bằng nhiều ràng buộc giữa các nòi giống, chủng tộc và quốc gia. Văn kiện nhấn mạnh:
​

"Người công dân phải nung nấu lòng yêu nước trong tinh thần cao thượng và trung kiên chứ không hẹp hòi ích kỷ, nghĩa là làm sao để đồng thời vẫn quan tâm đến ích lợi của toàn thể gia đình nhân loại, một gia đình được liên kết lại bằng nhiều ràng buộc giữa các nòi giống, chủng tộc và quốc gia" (Gaudium et Spes, #75)​

Lòng yêu nước, theo quan điểm này, không chỉ là tình yêu đối với quốc gia mà còn bao gồm trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế. Đây là một lời nhắc nhở quan trọng rằng sự liên đới và tình bác ái phải là nền tảng của lòng yêu nước.
​

Trách Nhiệm trong Cộng Đồng Chính Trị​

Giáo Hội Công Giáo kêu gọi mọi tín hữu hãy ý thức về ơn gọi đặc biệt của mình trong cộng đồng chính trị. Họ phải nêu gương sáng bằng cách làm tăng triển nơi chính mình ý thức trách nhiệm và thái độ tận tâm phục vụ công ích. Điều này bao gồm việc hòa hợp giữa quyền bính và tự do, sáng kiến cá nhân và sự liên đới, lợi ích của sự hiệp nhất và kết quả phong phú của những dị biệt:
​

"Tất cả mọi Ki-tô hữu phải ý thức về ơn gọi đặc biệt của mình trong cộng đồng chính trị. Họ phải nêu gương sáng bằng cách làm tăng triển nơi chính mình ý thức trách nhiệm và thái độ tận tâm phục vụ công ích, để cho thấy rằng trong thực tế, người ta vẫn có cách hòa hợp quyền bính với tự do, sáng kiến cá nhân với sự liên đới và những đòi hỏi của toàn thể xã hội, lợi thế của sự hiệp nhất với kết quả phong phú của những dị biệt. Trong lãnh vực hoạt động trần thế, họ phải nhìn nhận rằng có những quan điểm chính đáng và cả những quan điểm đối nghịch nhau, và họ phải biết tôn trọng các công dân hay các đoàn thể khác, khi những người này bênh vực quan điểm của mình cách trung thực. Những đảng phái chính trị có bổn phận cổ võ những gì họ xét thấy cần cho công ích, chứ không bao giờ được đặt quyền lợi riêng lên trên công ích" (Gaudium et Spes, #75)​

Tham gia vào đời sống chính trị không chỉ là quyền mà còn là bổn phận của mỗi công dân. Sự tham gia này cần được thực hiện với tinh thần công bằng, tôn trọng và trách nhiệm, nhằm thúc đẩy công ích và bảo vệ quyền lợi của mọi thành phần trong xã hội.
​

Giáo Dục về Tư Cách Công Dân và Chính Trị​

Giáo Hội Công Giáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục về tư cách công dân và chính trị. Đây là yếu tố cần thiết để mọi công dân có thể hành xử đúng vai trò của mình trong đời sống cộng đồng chính trị.
​

"Cần phải quan tâm thực hiện việc giáo dục về tư cách công dân và chính trị, điều này hiện nay rất cần thiết cho mọi người, nhất là giới trẻ, để mọi công dân có thể hành xử đúng vai trò của mình trong đời sống cộng đồng chính trị. Những ai đang hoặc có thể sẽ hoạt động chính trị, một công việc khó khăn nhưng cũng rất đáng quý trọng, cần được chuẩn bị trước và phải hăng say hoạt động mà không màng tới tư lợi hay bổng lộc vật chất. Họ phải dùng nếp sống liêm chính và sự khôn ngoan để chống lại bất công và áp bức, để phản kháng sự cai trị độc tài và bạo quyền của một cá nhân hay một đảng phái chính trị; họ phải có lòng chân thành và chính trực, nhất là tình thương và lòng dũng cảm cần phải có trong hoạt động chính trị, để tận tâm phục vụ ích lợi của mọi người." (Gaudium et Spes, #75)​

Sự giáo dục này giúp xây dựng những công dân có ý thức trách nhiệm, sống liêm chính và có lòng dũng cảm để đối mặt và chống lại bất công, áp bức và cai trị độc tài.

Ảnh: thehansindia.com​

​

Tham Gia Tích Cực vào Công Việc Quốc Gia​

Trong thông điệp Pacem in Terris, Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII kêu gọi các tín hữu hãy tích cực tham gia vào sự điều khiển các công việc trong nước và góp phần cổ võ cho nền công ích của cả gia đình nhân loại, cũng như của chính quốc gia mình. Ngài nhấn mạnh rằng đức tin và đức ái phải là động lực thúc đẩy các hành động của họ:
​

"Một lần nữa, Ta kêu gọi các hiền tử của Ta hãy tích cực tham gia vào sự điều khiển các công việc trong nước, và Ta xin họ hãy góp phần cổ võ cho nền công ích của tất cả gia đình nhân loại, cũng như của chính nước họ." (Pacem in Terris, #78)​

​

Công Ích và Quyền Lợi của Mọi Thành Phần​

Giáo Hội Công Giáo khẳng định rằng trong các quốc gia dân chủ, những ai có trách nhiệm lãnh đạo đất nước phải biết thể hiện công ích của quốc gia, không chỉ theo hướng đi của đa số mà còn theo ích lợi thật sự của mọi thành phần trong cộng đồng, kể cả các nhóm thiểu số:
​

"Những ai có trách nhiệm lãnh đạo đất nước đều phải biết thể hiện công ích của quốc gia, không chỉ theo hướng đi của đa số mà còn theo ích lợi thật sự của mọi thành phần trong cộng đồng, kể cả các nhóm thiểu số." (Tóm lược Học thuyết Xã hội, #169)​

Kết Luận​

Lòng yêu nước theo giáo huấn xã hội của Giáo Hội Công Giáo không chỉ là tình yêu và trách nhiệm đối với quốc gia mà còn là sự liên đới và tình bác ái đối với toàn thể nhân loại. Lòng yêu nước phải được thể hiện qua sự tham gia tích cực vào đời sống chính trị và xã hội, với tinh thần cao thượng, trách nhiệm và tôn trọng các giá trị phổ quát. Những lời dạy này của Giáo Hội nhắc nhở chúng ta về vai trò quan trọng của công dân trong việc xây dựng một xã hội công bằng, hòa bình và nhân đạo, không chỉ ở tầm quốc gia mà còn trên bình diện toàn cầu.​