Vì sao nhiều lời kêu gọi không hiệu quả?

[con sóng nhỏ]

Trong xã hội hôm nay, có không ít người tha thiết muốn kêu gọi cộng đồng quan tâm đến các vấn đề quan trọng như môi trường, đói nghèo, công bằng xã hội... Họ tổ chức các chiến dịch truyền thông, đăng tải thông điệp trên mạng xã hội, thậm chí trực tiếp mời gọi những người xung quanh tham gia. Nhưng rồi, kết quả lại chẳng được như mong đợi: số người thật sự dấn thân thì ít, còn số người thờ ơ thì vẫn chiếm đa số. Vì sao vậy?​

---

Ảnh: phailamgi (Chụp tháng 4/2024 khi Tiền Giang bị thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng vào mùa khô)​

​

Quan tâm là một hành động từ bên trong, không phải ép buộc từ bên ngoài​

Con người không dễ dàng quan tâm đến một vấn đề chỉ vì ai đó bảo họ phải quan tâm. Sự quan tâm thực sự không đến từ áp lực hay những lời kêu gọi liên tục, mà là từ chính sự nhận thức và rung động nội tâm. Nếu một người chưa thấy được mối liên hệ giữa bản thân với vấn đề đó, thì dù có nghe bao nhiêu lần, họ cũng không thật sự chú ý.

Ví dụ, nhiều người kêu gọi bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa, nhưng nếu một cá nhân chưa từng thấy rõ tác động của ô nhiễm môi trường đến cuộc sống của mình, họ sẽ không có động lực để thay đổi. Đó là lý do vì sao những lời kêu gọi chung chung thường không đủ sức thuyết phục.

Ảnh: phailamgi (Chụp tháng 4/2024 khi Tiền Giang bị thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng vào mùa khô)​

​

Tình trạng quá tải thông tin và sự thờ ơ xã hội​

Trong thời đại ngày nay, con người bị bao vây bởi quá nhiều thông tin. Mỗi ngày, có hàng trăm, hàng nghìn lời kêu gọi từ thiện, bảo vệ môi trường, giúp đỡ người nghèo… xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Thậm chí có cả những lời kêu gọi mang tính chất lừa đảo. Khi bị tiếp xúc quá nhiều với những thông tin này, thay vì cảm thấy khích lệ, nhiều người lại trở nên tê liệt, vì họ không biết nên bắt đầu từ đâu hoặc họ cảm thấy mình chẳng thể làm gì để thay đổi cả.

Hơn nữa, xã hội hiện đại dần tạo ra một tâm lý "ai lo phận nấy", khiến nhiều người có xu hướng thờ ơ trước những vấn đề không ảnh hưởng trực tiếp đến họ. Không ít người nghĩ rằng: "Việc đó đã có người khác lo rồi, tôi chẳng cần bận tâm." Nếu không có một sự đánh động mạnh mẽ vào ý thức và con tim, người ta vẫn cứ thờ ơ như thế.

Ảnh: phailamgi (Ảnh chụp người vô gia cư tại quận 3)​

Ảnh: phailamgi​

Làm sao để khơi dậy sự quan tâm thực sự?​

Thay vì chỉ liên tục kêu gọi, cần có những cách tiếp cận khác để đánh động và lôi cuốn mọi người:
​

• Tạo sự kết nối cá nhân: Người ta sẽ dễ quan tâm hơn nếu họ thấy được mối liên hệ giữa chính mình và vấn đề đó. Thay vì nói chung chung về ô nhiễm môi trường, hãy cho họ thấy rằng rác thải đang làm ô nhiễm nguồn nước họ uống, đang ảnh hưởng đến sức khỏe con cái họ.​
• Dẫn chứng bằng hành động thực tế: Không gì thuyết phục bằng chính gương sống của người kêu gọi. Nếu một người liên tục nói về bảo vệ môi trường nhưng lại xả rác bừa bãi, lời nói của họ sẽ mất đi giá trị.​
• Tạo những trải nghiệm thực tế: Khi trực tiếp tham gia vào một hoạt động xã hội, con người sẽ dễ dàng cảm nhận được ý nghĩa của nó hơn. Một chuyến đi thiện nguyện, một ngày cùng làm việc với người nghèo có thể thay đổi hoàn toàn cách nhìn của ai đó.​
• Nhẫn nại và kiên trì: Quan tâm đến một vấn đề xã hội không phải là điều có thể thay đổi trong một sớm một chiều. Đôi khi, cần phải kiên trì gieo những hạt giống ý thức, để đến một ngày, khi hoàn cảnh thích hợp, những hạt giống ấy mới nảy mầm.​

Người bị bệnh phong được quan tâm chăm sóc tại trại phong Bến Sắn. Ảnh: phailamgi​

Kết luận​

Quan tâm đến các vấn đề xã hội không thể ép buộc hay chỉ đơn thuần là một lời kêu gọi. Cần có sự đánh động thực sự vào nhận thức và con tim của mỗi người. Thay vì chỉ nói, hãy sống một cách thuyết phục, tạo ra những trải nghiệm để người khác cảm nhận được ý nghĩa của sự quan tâm. Khi đó, sự thay đổi mới có thể diễn ra một cách tự nhiên và bền vững.​

---

Phải Làm Gì?
​

Không có cái gì khác sẽ làm thay đổi thế giới mà chỉ có những con người cùng với Chúa Giêsu dấn thân cho thế giới, cùng với Người đến những “vùng ven” và đi vào giữa lấm lem của cuộc đời mới thay đổi được. Các con cũng hãy đi vào chính trị nữa, hãy đấu tranh cho công lý và phẩm giá con người, đặc biệt cho những người nghèo nhất trong những người nghèo. Tất cả các con là Giáo Hội. Vậy thì, hãy đoan chắc rằng Giáo Hội này được biến đổi, rằng Giáo Hội vẫn còn đang sống, bởi vì Giáo Hội thừa nhận chính mình bị thách thức bởi những tiếng kêu than của những người bị tước đoạt, bởi tiếng kêu xin của những người khốn cùng, và bởi những người chẳng có ai đoái hoài quan tâm. (Lời dẫn nhập DOCAT - ĐTC Phanxicô, ngày 6 tháng 11 năm 2015)​