Bác ái trong chính trị: Hành vi bác ái cao cả nhất

giolanh · 18/12/23

Ngày nay đối với nhiều người, chính trị là một từ mang nghĩa xấu, thường do các việc sai trái, tham nhũng và kém hiệu quả của một số chính trị gia gây nên.

Tuy nhiên, theo Đức thánh cha Phanxicô: “Chính trị, dù thường bị chê bai, vẫn là một ơn gọi cao cả và là một trong những hình thức cao quí nhất của bác ái” (Phanxicô, Tông huấn Niềm vui Tin mừng, #205), là trái tim thiêng liêng của chính trị.

Nguồn ảnh: Hội đồng Giám mục việt Nam

Bác ái trong chính trị

Trước hết, chúng ta cần phân biệt, bác ái “là nguyên tắc không chỉ của các mối quan hệ vi mô (với bạn bè, với các thành viên trong gia đình hay trong các nhóm nhỏ), mà còn là nguyên tắc của các mối quan hệ vĩ mô (các quan hệ xã hội, kinh tế và chính trị)”.

Chẳng hạn, giúp đỡ ai đó đang đau khổ là một hành vi bác ái, và tìm cách thay đổi hoàn cảnh xã hội đã gây ra đau khổ cho người ấy cũng là một hành vi bác ái. Trong khi người khác giúp người bằng cách cho họ ăn, thì chính trị gia tạo công ăn việc làm cho họ, và đó là một hình thức thực hành bác ái, làm vẻ vang cho hoạt động chính trị (Phanxicô, Thông diệp fratelli tutti, # 186).

Chính trị là hành vi bác ái cao cả nhất

Có thể nói, nếu trong tương quan cá nhân, con người cần tình bác ái để nuôi dưỡng và điều chỉnh các mối quan hệ, thì trong tương quan xã hội cũng vậy. Điều khác biệt là, tình yêu bác ái trong tương quan cá nhân là sự chăm lo cho cá nhân riêng biệt, còn bác ái chính trị và xã hội thúc đẩy chúng ta nỗ lực tìm kiếm điều có ích cho hết mọi người, không chỉ là những con người cá nhân riêng rẽ mà còn trong chiều hướng xã hội nối kết những con người ấy lại với nhau.

Nói cách khác, bác ái chính trị và xã hội không chỉ diễn ra trong các mối quan hệ cá nhân, mà còn trải rộng vào trong mạng lưới do các mối quan hệ ấy làm nên, tức là cộng đồng chính trị và xã hội. Bác ái ấy can thiệp vào trong các khuôn khổ đó bằng cách đi tìm điều lợi ích nhất cho cộng đồng, đổi mới các cơ chế, các tổ chức xã hội, các hệ thống luật pháp cách sâu xa từ bên trong.

Như vậy, bác ái chính trị vừa là hành vi yêu thương giúp đỡ cách cá nhân trong những hoàn cảnh cụ thể của từng người, tại đây, lúc này; đồng thời, là hành vi yêu thương cần thiết nhằm tổ chức và kiến thiết xã hội thế nào cho những người thân cận của chúng ta không còn cảnh nghèo đói. Nhìn như thế, bác ái chính trị thật sự cao quý và là hành vi cao cả, vì nó không chỉ nhắm tới một vài người, nhưng là cả một thế hệ con người trong những hoàn cảnh cụ thể và điều này cũng phù hợp với những đòi hỏi của Tin mừng.

Tóm lại

Bác ái chính trị là hành vi bác ái cao cả vì nó không chỉ nhắm giúp đỡ vài cá nhân, nhưng can thiệp vào các cơ chế, các tổ chức xã hội, các hệ thống pháp luật sâu xa từ bên trong, nhằm mang lại lợi ích chung cho mọi người.