Để mùa Xuân vơi dần nước mắt!

giolanh · 7/2/24

Mùa xuân là mùa đoàn tụ. Ngày tết lẽ ra là ngày vui vẻ, nhưng có một nghịch lý là: mỗi độ xuân về, điệp khúc "số vụ đánh nhau trong dịp tết gia tăng" tràn lan trên các mặt báo.

Một nạn nhân đánh nhau nhập viện dịp tết Quý Mão. Ảnh: Báo Phụ Nữ

Những con số ám ảnh

Năm nào cũng vậy, hễ cứ Tết đến, số vụ đánh nhau lại gia tăng đột biến, năm sau thường cao hơn năm trước.

Theo thống kê, dịp ngày Tết nguyên đán 2023, cả nước có 3.443 ca cấp cứu do đánh nhau, trong đó có 11 người tử vong.

Số vụ đánh nhau phải đi cấp cứu dịp Tết năm 2022 ít hơn nhưng chết nhiều hơn. Cụ thể trong 6 ngày từ ngày 29 Tết cho đến ngày mùng 6, cả nước có gần 2.900 ca cấp cứu do đánh nhau, trong đó có 195 trường hợp tử vong.

Trước đó, vào dịp tết năm 2021, cả nước có 2.778 ca cấp cứu, trong đó có 1.173 trường hợp phải nhập viện điều trị, theo dõi và 7 trường hợp tử vong.

Vì đâu nên nỗi?

Theo đánh giá chung của các chuyên gia về xã hội, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng gia tăng bạo lực vào dịp tết là do bia rượu. Tết là thời điểm rượu bia được tiêu thụ nhiều nhất trong năm. Mời chén rượu ngày xuân, vốn là lễ nghi giao tiếp nhân văn bị biến tướng thành nạn rượu chè nhậu nhẹt. Rượu vào, lời ra và khi không kiềm chế được thì dễ dẫn đến ẩu đả.

Tuy nhiên, bia – rượu chỉ là "tác nhân". Theo tiến sĩ Khuất Thu Hồng, viện nghiên cứu phát triển xã hội, "việc đánh nhau, cư xử mang nặng yếu tố bạo lực, bỏ qua cách ứng xử nhường nhịn, hòa nhã của người Việt Nam phản ánh tình trạng đạo đức xã hội xuống cấp" mà nguyên nhân sâu xa là do nền giáo dục, từ gia đình, đã không đào tạo ra những con người nhân bản, biết quý trọng bản thân và tha nhân. Nhà trường thay vì dạy học sinh kỹ năng ứng xử, ra đường gặp phải va chạm với người khác thì phải xin lỗi thay vì sửng cồ lên, thấy hai người đánh nhau thì phải xử lý thế nào thì lại dạy những thứ giáo điều".

Ngoài ra, cuộc sống căng thẳng, áp lực công việc, phân hóa giàu nghèo… khi gặp thời cơ, nhất là khi có chai bia chén rượu, dễ dẫn người ta đến xung đột.

Ảnh: Tạp Chí Đông Nam Á

Để mùa xuân vơi dần nước mắt

Trước tình trạng bạo lực gia tăng trong dịp Tết, nhiều đề xuất đã được đưa ra, như hạn chế sản xuất, buôn bán bia rượu, đánh thuế thật cao để hạn chế việc uống bia rượu.

Tuy nhiên, cũng theo nhiều chuyên gia, đó chỉ là những giải pháp tình thế. Vấn đề chính yếu phải bắt đầu từ việc giáo dục nhân bản cho giới trẻ, cho các thanh thiếu niên ngay từ môi trường gia đình, rồi đến học đường, vì "gia đình là nơi giúp con trẻ hội nhập xã hội, truyền lại cho chúng các nhân đức, các phẩm chất, tôn giáo và các giá trị đạo đức, tri thức và xã hội, truyền thống văn hóa, đây là những giá trị cần thiết để cho đứa trẻ lớn lên thành một người tự do và có trách nhiệm", nhờ đó, "cùng với kiến thức thiết yếu từ trường lớp, người ta có thể đảm nhận tất cả mọi loại trách nhiệm trong xã hội" (Docat # 119).

Tắt một lời, để mùa xuân vơi dần nước mắt, cùng với gia đình và nhà trường, chính bản thân mỗi con người phải tự trau dồi kỹ năng sống, hoàn thiện nhân cách, làm chủ bản thân để trở thành những con người có văn hóa, sống tiết độ, hiền hòa, trong sự kính trọng nhân vị của bản thân và tha nhân.

Phải làm gì?

Giáo lý của hội thánh Công Giáo 2290

Đức tiết độ giúp tránh mọi thứ thái quá như ăn uống quá độ, lạm dụng rượu, thuốc lá và y dược. Những người ở trong trạng thái say rượu hoặc say mê tốc độ không chừng mực, gây nguy hiểm cho sự an toản của tha nhân hoặc của chính mình trên đường, trên biển hoặc trên không, đều có tội cách nghiêm trọng.