Hội Tác Quyền Thánh Ca lại bị phản đối: các linh mục, nhạc sĩ nói gì?

[con sóng nhỏ]

Gần đây, câu chuyện về Ban Tác Quyền Thánh Ca (Hội Tác Quyền Thánh Ca) tại Việt Nam đã trở thành chủ đề gây tranh cãi trong cộng đồng Công giáo. Một số linh mục, nhạc sĩ đã lên tiếng bày tỏ quan điểm về cách thức hoạt động của tổ chức này, đặc biệt là việc kiểm soát bản quyền các bài thánh ca.​

---

Ảnh: facebook Hội Tác Quyền TC​

​

Lm. Thái Nguyên rút khỏi Ban Tác Quyền​

Linh mục nhạc sĩ Thái Nguyên (Lm. Vinh Sơn Võ Văn Thọ) đã công khai tuyên bố rút khỏi Ban Tác Quyền Thánh Ca, do nhận thấy việc tham gia tổ chức này gây bất tiện và phiền phức cho những người muốn sử dụng nhạc thánh ca của mình.

Trong thông báo đăng trên Facebook cá nhân, ngài viết:
​

“Anh chị em hoàn toàn tự do sử dụng nhạc thánh ca của tôi mà không bị cản trở gì.”​

Tuy nhiên, ngài cũng lưu ý rằng không nên lấy video mà ngài đã làm để đăng lại trên các kênh khác, vì điều đó có thể gây nguy hiểm cho kênh YouTube của ngài. Lm. Thái Nguyên khẳng định rằng mục tiêu quan trọng là cùng nhau phục vụ Thiên Chúa với thiện tâm, thay vì đặt nặng vấn đề bản quyền.
(Xem đầy đủ bài viết trên facebook Lm. Thái Nguyên: tại đây)

Ảnh: facebook Lm. Thái Nguyên​

​

Lm. Mi Trầm: "Hội Tác Quyền đang làm hại việc truyền giáo bằng thánh ca"​

Linh mục nhạc sĩ Mi Trầm cũng đã lên tiếng phản đối cách vận hành của Ban Tác Quyền. Ngài từng là cố vấn thứ hai của hội, nhưng sau đó quyết định rời khỏi tổ chức này vì nhận thấy nhiều bất cập, thậm chí cho rằng hội đang gây hại cho việc truyền giáo.

Một số vấn đề mà Lm. Mi Trầm đề cập đến bao gồm:​

• Thu phí bản quyền theo luật hồi tố: Một số cá nhân, bao gồm nhạc sĩ và các kênh YouTube Công giáo, bị yêu cầu trả tiền bản quyền cho những bài hát đã sử dụng từ trước, dù tại thời điểm đó chưa có quy định rõ ràng về việc này.​
• Kiểm soát nội dung YouTube: Một số người làm nội dung Công giáo trên YouTube bị đánh bản quyền và buộc phải đóng tiền phạt, thậm chí có trường hợp bị đe dọa đánh sập kênh nếu không tuân thủ yêu cầu của Ban Tác Quyền.​
• Thiếu minh bạch trong thu phí: Ban Tác Quyền không công khai danh sách các nhạc sĩ tham gia, khiến nhiều người không biết bài hát nào thuộc bản quyền của hội và có nguy cơ vi phạm mà không hề hay biết.​
• Độc quyền bán bản PDF bài hát: Ban Tác Quyền yêu cầu gỡ bỏ các bản PDF thánh ca khỏi những trang web như Thanhcavietnam.net, sau đó bán lại với giá 2 - 5 USD/bài, gây bất bình trong cộng đồng.​

Ngoài ra, Lm. Mi Trầm cũng đề cập đến trường hợp của Lm. Nguyễn Sang, người đã sử dụng YouTube để gây quỹ giúp đỡ người nghèo. Ban Tác Quyền đã đe dọa đánh sập kênh của Lm. Sang nếu không thanh toán tiền bản quyền, dù ngài sẵn sàng trả nhưng không thể tự rà soát số tiền cần thanh toán.

(Xem đầy đủ bài viết trên facebook Lm. Mi Trầm: tại đây)

Ảnh: facebook Linh mục Mi Trầm​

​

Nhận định của Lm. Tạ Duy Tuyền: Ban Tác Quyền không có sự ủy quyền từ Giáo Hội​

Linh mục Tạ Duy Tuyền cũng đã đưa ra nhận định về vấn đề này, nhấn mạnh rằng Ban Tác Quyền không phải là một tổ chức chính thức của Giáo Hội.

Ngài chỉ ra rằng:​

• Hội Đồng Giám Mục Việt Nam chưa từng thành lập hay công nhận hội này. Do đó, việc Ban Tác Quyền tự ý thu phí mà không có sự hướng dẫn từ Giáo Hội là lạm quyền.​
• Thánh nhạc không phải là một lĩnh vực thương mại, mà là một phần trong sứ vụ loan báo Tin Mừng. Vì vậy, nếu áp dụng bản quyền một cách cứng nhắc và mang tính trục lợi, điều này sẽ đi ngược lại tinh thần phục vụ của Giáo Hội.​
• Quyền sở hữu trí tuệ phải đi đôi với trách nhiệm phục vụ công ích. Giáo huấn Công giáo dạy rằng tài sản trí tuệ không phải là một quyền tuyệt đối, mà phải phục vụ lợi ích chung của cộng đồng Giáo Hội.​

Lm. Tạ Duy Tuyền cũng nhắc lại lời dạy của Công đồng Vatican II:
​

“Nhạc thánh ca không nhằm mục đích thương mại mà là để phục vụ Thiên Chúa và cộng đoàn tín hữu.” (Sacrosanctum Concilium, 112)​

Ngài kêu gọi rằng nếu cần quản lý bản quyền thánh ca, thì Ủy ban Thánh Nhạc thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam nên là cơ quan chịu trách nhiệm, thay vì để một tổ chức tư nhân hoạt động một cách thiếu minh bạch.

(Xem đầy đủ bài viết trên facebook linh mục Tạ Duy Tuyền: tại đây)

Ảnh: facebook linh mục Tạ Duy Tuyền​

Phản hồi từ Ban Tác Quyền?​

Hiện tại, Ban Tác Quyền Thánh Ca vẫn chưa có phản hồi chính thức về những chỉ trích từ các linh mục nhạc sĩ. Tuy nhiên, người đứng đầu tổ chức này, nhạc sĩ Đinh Công Huỳnh, đã từng trả lời với Lm. Mi Trầm rằng:
​

“Cha có quyền tự do trình bày quan điểm theo góc nhìn của cha, nhưng cha phải chịu trách nhiệm những gì cha viết.”​

Điều này cho thấy quan điểm của Ban Tác Quyền là bảo vệ tác quyền của nhạc sĩ, nhưng cách thức thực hiện vẫn gây nhiều tranh cãi.
​

Cộng đồng Công giáo nói gì?​

Câu chuyện về Ban Tác Quyền Thánh Ca đã tạo ra nhiều phản ứng trái chiều trong cộng đồng. Một số ý kiến đồng tình với việc bảo vệ bản quyền, cho rằng các nhạc sĩ thánh ca cần được tôn trọng và bảo vệ quyền lợi.

Tuy nhiên, nhiều người bày tỏ lo ngại rằng nếu áp dụng bản quyền quá cứng nhắc, thánh nhạc sẽ trở thành một sản phẩm thương mại thay vì một phương tiện loan báo Tin Mừng. Một số giáo dân cũng lo ngại rằng các bài thánh ca có thể bị hạn chế sử dụng trong phụng vụ, nếu Giáo Hội không có hướng dẫn cụ thể về vấn đề này.
​

Kết luận​

Những tranh cãi xung quanh Ban Tác Quyền Thánh Ca đặt ra một câu hỏi lớn: Làm thế nào để bảo vệ quyền lợi của nhạc sĩ mà không làm tổn hại đến sứ vụ truyền giáo của Giáo Hội?

Trong khi các linh mục, nhạc sĩ như Thái Nguyên, Mi Trầm và Tạ Duy Tuyền bày tỏ lo ngại về cách vận hành của Ban Tác Quyền, thì tổ chức này vẫn tiếp tục hoạt động và thực thi bản quyền theo cách riêng của mình.

Liệu Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có đưa ra hướng dẫn chính thức về vấn đề này? Cộng đồng Công giáo sẽ tiếp tục theo dõi và thảo luận để tìm ra giải pháp phù hợp.

Bạn nghĩ gì về vấn đề này? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn!

Xem thêm:

​