Hồng y Mamberti - Một ứng viên phút chót đang nổi lên giữa lúc lựa chọn vẫn phân tán

[con sóng nhỏ]

Hồng y Mamberti Ảnh: pillarcatholic.com​

Trong vòng 24 giờ cuối cùng trước khi mật nghị giáo hoàng bắt đầu, các cuộc trò chuyện về những ứng viên tiềm năng đã lên đến cao trào.

Sau một tuần dần thu hút được sự ủng hộ, làn sóng đứng sau Hồng y Robert Francis Prevost dường như đã chững lại, khi Hồng y Oscar Rodriguez Maradiaga từ Honduras được cho là đã rời khỏi Rôma trong sự thất vọng vì không thể giành được sự ủng hộ thống nhất từ các hồng y Mỹ Latinh — thậm chí có người nghiêng về phía Hồng y Fridolin Ambongo đến từ châu Phi.

Hồng y Luis Antonio Tagle người Philippines cũng dường như đã đạt đến giới hạn trong các phiên họp tiền mật nghị. Dù nhận được sự ủng hộ ổn định từ các hồng y châu Á khác, ông vẫn chưa thuyết phục được tập thể toàn cầu rằng mình có thể điều hành Giáo hội với sự kiên quyết như cách ông rao giảng.

Ảnh: Yara Nardi/Reuters​

Các hồng y châu Âu có vẻ đang phân tán phiếu bầu, với nhóm “bảo thủ” nghiêng về Hồng y Péter Erdő của Hungary, trong khi các tiếng nói tự do hơn ngày càng xem trọng Hồng y Jean-Marc Aveline của Pháp.

Hồng y Pietro Parolin, từ lâu được xem là ứng viên trung dung có thể dung hòa các phe, lại đang dần mất đi sự ủng hộ khi người ta nhìn lại thành tích của ông trong vai trò quản trị giáo triều và nhà ngoại giao của Vatican.

Tóm lại, trái với kỳ vọng phổ biến, càng tìm hiểu nhau trong hai tuần tại Rôma, các hồng y dường như càng xa rời bất kỳ sự đồng thuận nào về việc ai nên là vị giáo hoàng kế tiếp.

Sự bất định này đang gây băn khoăn cho nhiều thành viên hồng y đoàn, một số lo ngại một mật nghị kéo dài sẽ phát đi tín hiệu bất ổn và chia rẽ đến thế giới bên ngoài — dù cũng có người cho rằng một mật nghị mất nhiều thời gian không hẳn là điều xấu.

Trong bối cảnh bất ổn ấy, một ứng viên mới phút chót bắt đầu được nhắc đến, với số lượng người ủng hộ ngày càng tăng trong nhóm các hồng y giáo triều — những người hiểu rõ hơn về hồ sơ âm thầm nhưng gây ấn tượng của ngài.

Hồng y Dominique Mamberti, 73 tuổi, vốn không nằm trong tâm trí của nhiều hồng y, lại càng ít được các nhà quan sát mật nghị chú ý sau khi Đức Giáo hoàng Phanxicô qua đời. Sinh ra tại châu Phi nhưng mang quốc tịch Pháp, ngài là một nhà ngoại giao kỳ cựu của Vatican, từng làm việc tại Liên Hiệp Quốc ở New York và các vùng xung đột như Sudan.

Dưới triều Đức Bênêđictô XVI, ngài được bổ nhiệm làm Trưởng phòng Quan hệ Ngoại giao của Phủ Quốc vụ khanh — giữa lúc nhiệm kỳ của Hồng y Tarcisio Bertone, khi đó là Quốc vụ khanh, bị đánh giá là hỗn loạn.

Năm 2014, Đức Phanxicô bổ nhiệm Mamberti làm Tổng trưởng Tối cao Pháp viện Tông Tòa — tức là vị chánh án tối cao của Tòa án giáo luật cao nhất của Giáo hội. Đây là một bước chuyển lớn, nhưng theo lời đồng nghiệp, ngài đã tiếp nhận công việc với sự tận tụy.

Một người tham dự các phiên họp tiền mật nghị chia sẻ với The Pillar rằng Mamberti “thực sự có sự chuẩn bị để làm giáo hoàng tốt hơn hầu hết các ứng viên,” dẫn chứng là kinh nghiệm ngoại giao toàn cầu và hiểu biết sâu sắc về các rối ren trong nội bộ Vatican.

“Ngài đã đảm nhận một công việc bất khả thi dưới thời Bertone, rồi sau đó dành 10 năm đọc từng đơn kháng cáo của các giáo phận chống lại các bộ của Vatican. Đó là một khóa học về cả quản trị tồi và tốt. Giáo hội đang cần điều đó — một giai đoạn quản trị có trách nhiệm và yên ổn là điều hấp dẫn.”

Những người ủng hộ Mamberti cũng chỉ ra rằng ngài đã đứng ngoài các tranh cãi lớn hay bê bối khiến các ứng viên khác gặp khó. Dù từng là nhà ngoại giao hàng đầu và làm việc tại Phủ Quốc vụ khanh, ngài đã rời chức trước khi xảy ra các vụ như thương vụ bất động sản ở London hay thỏa thuận gây tranh cãi giữa Vatican và Trung Quốc.

“Nói cách khác, ngài là Parolin nhưng không mang theo hành trang nặng nề,” một người ủng hộ nhận định.

Điều quan trọng không kém, Mamberti không thuộc phe nhóm hay khuynh hướng rõ ràng nào trong hồng y đoàn. Trong bài giảng tại Đền thờ Thánh Phêrô hôm Chúa nhật, khi ngài chủ tế thánh lễ cuối cùng trong chín ngày tang lễ Đức Phanxicô, ngài đã tỏ lòng kính trọng Đức cố giáo hoàng, người mà theo ngài, “tất cả chúng ta đều khâm phục” vì chứng tá cho “tình yêu của Thiên Chúa.”

“Ngài đã cảnh báo người quyền lực rằng ta phải vâng lời Thiên Chúa hơn là loài người và loan báo cho toàn thể nhân loại niềm vui Tin Mừng,” Mamberti nói.

“Sứ mạng là chính tình yêu, và tình yêu đó trở thành sự phục vụ Giáo hội và toàn thể nhân loại,” ngài nói, đồng thời khẳng định rằng việc loan báo Tin Mừng phải bắt nguồn từ sự tôn thờ Thiên Chúa — một chiều kích thiết yếu của sứ mạng Giáo hội và đời sống người tín hữu.

Sau thánh lễ, một hồng y đã nhận xét rằng trước đó ông không để ý nhiều đến Mamberti, nhưng “ông ấy trông rất ra dáng một giáo hoàng.”

Trong số ít các hồng y hiện đang thúc đẩy trường hợp của Mamberti có cả những vị kỳ cựu trong Vatican, bao gồm cả người dưới 80 tuổi có quyền bầu và những vị trên 80 tuổi, những người đặc biệt lo ngại việc bỏ phiếu có thể rơi vào bế tắc hoặc chia rẽ.

Dĩ nhiên, từ sự ủng hộ âm thầm của vài hồng y đến ngưỡng hai phần ba trong mật nghị là một khoảng cách rất xa. Nhưng theo những người đang đề xuất tên Mamberti, ngài có thể trở thành một ứng viên đồng thuận nếu nhiều vòng bỏ phiếu đầu không đưa ra kết quả rõ ràng — một pontifex theo đúng nghĩa đen là “người bắc cầu.”

Nghe có vẻ khó xảy ra, và những ứng viên sáng giá vẫn có lý do chính đáng để được xem là ứng viên hàng đầu. Nhưng nếu tất cả những lựa chọn rõ ràng hơn đều không đạt được đa số, thì những điều bất ngờ vẫn có thể xảy ra.
​

Nguồn: The Pillar​

Đọc thêm: Hồng y Dominique Mamberti – Từ làng quê Corse đến vị trí trọng yếu trong ngoại giao và tư pháp Vatican
​