Nhân chuyện thủ tướng Canada từ chức: Trông người lại ngẫm đến ta

[Gia Bảo]

Hai ngày trước, ông Justin Trudeau đã từ chức chủ tịch đảng Tự Do và cả chức thủ tướng sau vài tháng nữa bằng phát biểu ngắn gọn rằng ông "không thể là lựa chọn tốt nhất" trong cuộc bầu cử tới cuối năm nay. Lý do từ chức theo Reuters là do "đấu đá nội bộ trong đảng" (party infighting) gây khó khăn cho ông trong việc điều hành đất nước vào lúc kinh tế khó khăn sau đại dịch khiến niềm tin của người dân sa sút xuống còn 22% (BBC News 8/1).

Tuy nhiên, bất kể lý do gì thì việc từ chức cũng cho thấy Trudeau là người có lòng tự trọng, không màng danh vọng chẳng cố bám víu quyền lực.

Năm nay mới 53 tuổi, Justin Trudeau thuộc thế hệ lãnh đạo trẻ thế giới chỉ sau thủ tướng Ireland Simon Harris, 37 tuổi và New Zealand Jacinda Ardern, 39 tuổi. Xuất thân gia đình quyền quý, ông là con trai của cố thủ tướng Pierre Trudeau từ thập niên 70-80.​

---

Từ "con vua"​

Năm 1972, trong buổi yến tiệc chiêu đãi Richard Nixon nhân chuyến thăm Canada, khi biết Pierre có đứa con trai mới vài tháng tuổi, tổng thống Mỹ nói "Tôi muốn nâng ly chúc mừng thủ tướng tương lai của Canada, Justin Trudeau" lời chúc tưởng xã giao này đã thành hiện thực vào năm 2015, Justin Trudeau là thủ tướng thứ 23 của Canada.

Việc này cho thấy chuyện "Con vua thì lại làm vua" có ở mọi quốc gia và chuyện kế thừa chính trị thật ra cũng chẳng có vấn đề gì, quan trọng là những ông 'vua con' ấy là người thế nào?

Năm 2017 khi sang thăm VN nhiều người dân Saigon thấy ông Trudeau chạy bộ tập thể dục ở bờ kè kênh Nhiêu Lộc tối 9/11. Trước đó, vào buổi chiều nhiều người khác cũng ngạc nhiên khi thấy ông ngồi quán cafe vỉa hè quận 1 chuyện trò với một nhân viên lãnh sự.

Theo tờ Thanh Niên một nữ nhân viên quán cafe này cho biết "Tôi rất bất ngờ. Dù được thông báo trước là sẽ có khách lớn đến, nhưng tôi không nghĩ rằng đó là Thủ tướng Canada" và chia sẻ thêm "Trước khi ông Trudeau bước vào quán thì đã có một người đàn ông Việt Nam ngồi đợi sẵn. Khi xuất hiện, vị Thủ tướng mặc áo sơ mi trắng trông điển trai, cư xử rất lịch thiệp”.

Một thủ tướng Trudeau bình dị như vậy chắc dân Canada họ chẳng bao giờ phải bận tâm bố mẹ ông là ai?​

Đến con "thầy chùa"​

Ngược lại gia thế 'khủng' của Trudeau trong nội các của ông có một bộ trưởng hoàn cảnh khá đặc biệt. Đó là Ahmed Hussen người gốc Somalia, bố mẹ đều mù chữ. Do chiến tranh lan rộng năm 1991 Hussein phải rời quê hương sang sống tại các trại tị nạn Mombasa và Nairobi, Kenya sau đó năm 1994 ông được định cư tại Canada.

Chính quãng thời gian khó nghèo di dân này đã giúp Ahmed Hussen mạnh mẽ vươn lên thành bộ trưởng nhập cư và tị nạn của Canada vào năm 2017 thay vì phải 'đi quét lá đa'. Việc TTg Trudeau bổ nhiệm Hussen làm bộ trưởng di dân là rất 'đúng ngưòi đúng việc' mà đã làm đến bộ trưởng rồi biết đâu mai kia Hussen lên 'làm vua' Canada luôn cũng không chừng?​

Trông người lại ngẫm đến ta​

Cùng là 'con ông cháu cha', trong khi Trudeau làm thủ tướng Canada 2 nhiệm kỳ không gây ra điều tiếng gì thì VN mình một ông 'vua con' mới làm bộ trưởng thôi đã đem xe công đến tận cầu thang máy bay đón vợ 'dợt le' với mọi người. Chỗ khác một bà quan huyện bé cũng tự ban cho con gái mình đặc quyền xe công và còn nhiều chuyện 'tréo ngoe' khác không thể kể hết.

Bởi vậy chẳng trách sao hồi 2015 phát biểu của bà đại biểu quốc hội Nguyễn Thị Quyết Tâm, phó BT.TU Tp.HCM "Con lãnh đạo làm lãnh đạo là hạnh phúc của dân tộc” đã khiến dư luận dậy sóng.

Suy cho cùng, con người ta cao hay thấp chẳng ở góc gác con ai hay địa vị nào mà nằm ở ý thức về bổn phận trách nhiệm của họ đ/v xã hội họ sống ra sao?

Thói cậy dựa chức quyền của những người có địa vị là biểu hiện của bất công xã hội, chẳng những hạn chế thăng tiến cho dân, thói hư tật xấu này khi lây lan ra cộng đồng khiến nhiều ngưòi ra đường lỡ va chạm nhau chút săn sàng lên giọng 'biết tao là ai không' như báo đưa tin mới xảy ra ngay tại Q1 cuối năm rồi và nhiều nơi khác.

Khoảng chục năm gần đây một số bạn bè của tôi đem cả gia đình sang Canada sống đâu phải vì họ nghèo khổ ở VN, thậm chí làm lại cuộc đời ở tuổi U60 ở xứ người cả là một vấn đề, nhưng họ vẫn chấp nhận đánh đổi.

Nay chuyện Trudeau từ 'con vua' nuốn làm thường dân và sự thăng tiến của Ahmed Hussen từ di dân thành bộ trưởng nêu trên mới thấy lý do ra đi của họ là chính đáng./.​