[video] Vì sao không có hình ảnh Đức Giáo hoàng trên giường bệnh?

[con sóng nhỏ]

Những ngày gần đây, truyền thông thế giới liên tục đưa tin về tình trạng sức khỏe của Đức Giáo hoàng Phanxicô khi ngài nhập viện để điều trị. Các tín hữu Công giáo và những người quan tâm đến Giáo hội đều dõi theo từng diễn biến, lo lắng cho vị chủ chăn tối cao. Tuy nhiên, một điều đáng chú ý là dù có rất nhiều bài báo nói về tình trạng sức khỏe của ngài, nhưng không hề có một bức ảnh nào chụp Đức Giáo hoàng khi ngài nằm trên giường bệnh. Điều này khiến nhiều người thắc mắc: Vì sao không có bất kỳ hình ảnh nào? Liệu có một quy định nào của Vatican cấm điều này hay không?​

Câu trả lời nằm trong một quy tắc được ban hành từ năm 1996 bởi Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II, xuất phát từ một sự kiện gây tranh cãi trong quá khứ.
​

Bài học từ vụ bê bối năm 1958*​

Năm 1958, khi Đức Giáo hoàng Piô XII lâm bệnh và qua đời tại dinh thự mùa hè Castel Gandolfo, bác sĩ riêng của ngài, Riccardo Galeazzi-Lisi, đã bí mật chụp ảnh ngài khi đang hấp hối. Không dừng lại ở đó, ông còn tìm cách bán những bức ảnh này cho các hãng truyền thông để trục lợi.


Vụ việc gây chấn động Vatican và làm dấy lên sự phẫn nộ trong Giáo hội. Việc một người có trách nhiệm chăm sóc sức khỏe lại lợi dụng hoàn cảnh đau buồn để kiếm lợi bị coi là vi phạm nghiêm trọng đạo đức nghề nghiệp. Sau đó, Galeazzi-Lisi bị buộc phải từ chức và bị cấm đặt chân vào Vatican vĩnh viễn.

Ảnh: Viện Hàn lâm Khoa học Giáo hoàng/Hồ sơ​

Nhưng đó chưa phải là điều tệ hại nhất. Trong nỗ lực bảo quản thi thể Đức Giáo hoàng Piô XII, vị bác sĩ này đã áp dụng một phương pháp ướp xác sai lầm, khiến thi thể ngài phân hủy rất nhanh. Những hình ảnh về thi thể bị biến dạng của Đức Giáo hoàng sau đó xuất hiện trên một số phương tiện truyền thông, gây đau lòng cho các tín hữu Công giáo.

Vụ việc này đã trở thành một bài học đắt giá cho Vatican, khiến Giáo hội phải xem xét lại cách bảo vệ sự trang nghiêm và tôn trọng dành cho vị Giáo hoàng trong những giây phút cuối đời.
​

Tông hiến Universi Dominici Gregis và lệnh cấm quay phim, chụp ảnh​

Rút kinh nghiệm từ vụ bê bối năm 1958, đến năm 1996, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã đưa vào Tông hiến Universi Dominici Gregis một điều khoản quan trọng:
​

"Không ai được phép sử dụng bất kỳ phương tiện nào để chụp ảnh hoặc quay phim Đức Giáo hoàng khi ngài nằm trên giường bệnh hoặc sau khi ngài qua đời, hoặc để ghi lại lời nói của ngài nhằm tái bản sau này. Nếu sau khi Đức Giáo hoàng qua đời, có ai muốn chụp ảnh ngài vì mục đích tư liệu, người đó phải xin phép Hồng y Nhiếp chính của Giáo hội Công giáo Rôma. Tuy nhiên, hồng y Nhiếp chính sẽ không cho phép chụp ảnh Đức Giáo hoàng trừ khi ngài đã được mặc lễ phục Giáo hoàng." (Universi Dominici Gregis, khoản 30)​

​

No one is permitted to use any means whatsoever in order to photograph or film the Supreme Pontiff either on his sickbed or after death, or to record his words for subsequent reproduction. If after the Pope's death anyone should wish to take photographs of him for documentary purposes, he must ask permission from the Cardinal Camerlengo of Holy Roman Church, who will not however permit the taking of photographs of the Supreme Pontiff except attired in pontifical vestments. (Universi Dominici Gregis, 30)​

Mục tiêu của quy định này là bảo vệ phẩm giá của Đức Giáo hoàng, ngăn chặn những trường hợp lợi dụng hình ảnh của ngài vào những mục đích không phù hợp.
​

Vì sao quy định này quan trọng?​

Trên thực tế, Đức Giáo hoàng không chỉ là nhà lãnh đạo tối cao của Giáo hội Công giáo mà còn là biểu tượng của đức tin đối với hàng tỷ tín hữu trên toàn thế giới.

Việc cấm quay phim, chụp ảnh cũng giúp đảm bảo rằng cái chết của Đức Giáo hoàng không trở thành một sự kiện giật gân trên truyền thông, không bị khai thác theo cách thiếu tôn trọng. Những giây phút cuối đời của ngài là khoảng thời gian thiêng liêng, cần được giữ gìn với sự tôn trọng tuyệt đối.
​

Lời kết​

Sự vắng mặt của hình ảnh Đức Giáo hoàng Phanxicô trên giường bệnh không phải do thiếu sót của truyền thông hay sự hạn chế tiếp cận thông tin, mà là một quy định có chủ đích của Giáo hội Công giáo. Quy định này phản ánh sự tôn trọng đối với phẩm giá của vị lãnh đạo tối cao của Giáo hội, đồng thời bảo vệ hình ảnh của ngài trong lòng tín hữu.

Trong thời đại mà hình ảnh có thể bị khai thác theo nhiều mục đích khác nhau, quyết định này của Vatican có thể xem là một biện pháp cần thiết để duy trì sự trang nghiêm của sứ vụ Giáo hoàng. Và có lẽ, đó cũng là một lời nhắc nhở cho tất cả chúng ta rằng đôi khi, sự tôn trọng không nằm ở việc được thấy, mà nằm ở việc chấp nhận không thấy.​

---

*Chi tiết về vụ bê bối 1958: ​

• Bài viết trên Wikipedia về Riccardo Galeazzi-Lisi​
• Bài viết "The Press: Pope, Press & Archiater" trên tạp chí TIME​

Tông hiến Universi Dominici Gregis bản tiếng anh