Những điều cần biết về Giáo Luật của Giáo hội Công giáo

[nannerl]

Luật hiện hành của Giáo Hội Công Giáo là Bộ Giáo Luật 1983. Bộ Giáo Luật này, được ban hành bởi Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, thay thế cho Bộ Giáo Luật 1917. Bộ Luật là một hệ thống các luật lệ, nguyên tắc điều chỉnh tổ chức và quản lý của Giáo Hội Công Giáo. Luật Giáo Hội điều phối và chỉ đạo các hoạt động của Giáo Hội trong hầu hết mọi khía cạnh của cuộc sống.​

---

Ảnh: vidanuevadigital.com​

Quá trình hình thành và phát triển​

• Jus Antiquor – Luật Cũ​

Khi các Tông Đồ ban hành các quy tắc và quy định để tuân theo, đây chính là luật cho các Kitô hữu sơ khai. Qua thời gian, những tuyên bố này trở thành Các Luật Tông Đồ và Hiến Pháp Tông Đồ. Mỗi Công đồng Đại kết của Giáo Hội, bắt đầu từ Công đồng Nicea năm 325 sau Công nguyên, đã thêm các Hiến Pháp vàLuật vào tổng thể của luật Giáo Hội. Trong suốt quá trình này, mỗi Giáo Hoàng cũng ban hành các luật khác nhau dưới hình thức sắc chỉ và thông điệp (bao gồm motu proprio – được ban hành "bởi chính tay" và thẩm quyền của ngài).

Dần dần, các luật lệ này ngày càng tăng lên. Chúng được biên soạn qua nhiều thế kỷ bởi các Giáo Hoàng và giáo sĩ khác nhau. Tuy nhiên, các luật này không được sắp xếp một cách có hệ thống và không phải toàn bộ Giáo Hội trên toàn thế giới đều biết về mọi luật lệ. Nói cách khác, các luật này không được chuẩn hóa trên toàn Giáo Hội.

Ảnh: pxhere.com​

• Jus Novum – Luật Mới​

Vào thế kỷ 11, một tu sĩ tên là Gratian đã bắt đầu công việc trên "Sự Hài Hòa của Các Luật Không Đồng Nhất", hiện được biết đến với tên gọi Sắc lệnh của Gratian (Decretum Gratiani). Decretum là một đổi mới quan trọng trong Luật Giáo Hội. Mỗi giáo phận, dĩ nhiên, sẽ có các luật địa phương riêng. Trong vòng vài trăm năm tiếp theo, các sắc chỉ của các Giáo Hoàng và các luật của các Công đồng đã được sưu tầm thành các tài liệu chính thức hơn và được các Giáo Hoàng công bố. Văn bản chính thức nhất trong số này là Corpus Juris Canonici (Thân thể Luật Giáo Hội).
​

• Jus Novissimum – Luật Mới Nhất​

Sau Công đồng Trent, một bộ sưu tập mới các luật của Giáo Hội đã được khởi xướng bởi Giáo Hoàng Gregory XIII vào năm 1580. Công việc này tiếp tục dưới triều Giáo Hoàng Sixtus V và cuối cùng được in dưới triều Giáo Hoàng Clement VIII vào năm 1598. Tuy nhiên, bộ sưu tập này không được Giáo Hoàng Clement VIII hoặc người kế nhiệm của ngài chính thức phê chuẩn.

Ảnh: concilioditrento.blogspot.com​

• Jus Codicis – Luật Thành Văn​

Tại Công đồng Vatican I, nhiều giám mục đã yêu cầu một bộ luật mới của luật giáo hội. Thánh Giáo Hoàng Piô X đã bắt đầu công việc tổng hợp một Bộ Giáo Luật mới như một Corpus Juris Canonici mới. Bộ luật mới này được hệ thống hóa và có 2,414 điều luật. Nó được hoàn thành dưới triều Giáo Hoàng Benedict XV và được biết đến là Codex Iuris Canonici 1917 (CIC, Bộ Giáo Luật).

Xét đến Công đồng Vatican II và các Hiến Pháp, Sắc lệnh mới, Thánh Giáo hoàng Gioan XXIII đã kêu gọi sửa đổi Bộ Luật 1917. Có nhiều bản thảo và cuộc thảo luận trong thập niên 1960 và 1970, nhưng dự án này không được hoàn thành cho đến triều Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II vào năm 1983. Bộ Giáo Luật 1983 này đã được rút ngắn đáng kể từ 2,414 điều xuống còn 1,752 điều. Codex Iuris Canonici 1983 là luật phổ quát chính thức cho Giáo Hội La-tinh (Giáo Hội Công Giáo La-tinh – khoảng 1.2 tỷ người).

Có một bộ luật giáo hội riêng cho các Giáo Hội Đông phương của Giáo Hội Công Giáo, được công bố bởi Giáo Hoàng Thánh Gioan Phaolô II vào năm 1990.

Ảnh: emdefesadasantafe.blogspot.com​

Luật Giáo Hội là một hệ thống pháp lý​

Luật Giáo Hội của Giáo Hội Công Giáo La Mã là một hệ thống pháp lý hoạt động đầy đủ. Có một bộ luật pháp lý, các nguyên tắc diễn giải, các hình phạt, người kiến nghị, người bị kiến nghị, tòa án, luật sư, thẩm phán, và các yếu tố tương tự. Để làm việc hiệu quả trong một tòa án của giáo phận hoặc trong Tòa án Rota La Mã (tòa án tại Vatican), một người cần phải đạt được các bằng cấp giáo hội tương ứng với Cử nhân, Thạc sĩ, và Tiến sĩ (J.C.B., J.C.L., và J.C.D.). Vì những bằng cấp này rất chuyên biệt, các bằng cấp cao cấp trong luật dân sự hoặc thần học cần phải được đạt được trước.​

Văn phòng Tòa án Quốc gia thành Vatican. Ảnh: yeuthuongphucvu.com​

Mục đích của luật Giáo Hội là gì?​

Mục đích của luật Giáo Hội là sự cứu rỗi linh hồn. Thuật ngữ luật không được định nghĩa rõ ràng trong Bộ Giáo Luật nhưng Sách Giáo lý của Giáo Hội Công Giáo cung cấp định nghĩa:

"một quy định của lý trí vì lợi ích chung, được ban hành bởi người đứng đầu cộng đồng và được điều chỉnh lại như 'một quy tắc hành xử được ban hành bởi thẩm quyền có thẩm quyền vì lợi ích chung (GLHTCG #1951).’”

Bộ Giáo Luật 1983 nêu rõ mục tiêu cứu rỗi của luật bằng cách khẳng định: "... sự cứu rỗi của các linh hồn, phải luôn là luật tối cao trong Giáo Hội, phải được giữ trước mắt mỗi người (CIC #1752).”

Luật của Giáo Hội tồn tại để dẫn dắt các linh hồn đến với Chúa Kitô và Thiên đàng. Ngoài điều này, nó không có ý nghĩa và mục đích nào khác. Điều quan trọng cần nắm ở đây là Bộ Giáo Luật 1983 ràng buộc các tín hữu Công Giáo thuộc nghi lễ La-tinh. Chúng ta bị ràng buộc, dưới nguy cơ phạm tội, phải tuân theo các quy định và luật lệ được chứa đựng trong đó, luôn nhớ rằng điều này là vì lợi ích vĩnh cửu của chúng ta. Tạ ơn Chúa vì món quà này.​