- Chủ đề Author
- #1
Sự kiện Chúa Thăng Thiên đánh dấu cao điểm của mầu nhiệm Phục Sinh, khẳng định vinh quang của Đức Kitô và sứ mạng của Giáo Hội trên trần gian. Qua nghệ thuật tôn giáo, đặc biệt là bức tranh The Ascension của Benjamin West, người tín hữu có thể chiêm nghiệm sâu hơn về khoảnh khắc thiêng liêng này.
Các sách Tin Mừng chỉ cung cấp rất ít chi tiết về biến cố này. Cả thánh Marcô và thánh Luca đều chỉ viết hai câu: một câu thuật lại việc Chúa Giêsu Thăng Thiên, và một câu khác nói về hành động của Hội Thánh ngay sau đó. Chính sách Công vụ Tông đồ, cũng do thánh Luca chấp bút, đã thuật lại chi tiết hơn về biến cố kỳ diệu này.
Benjamin West, một họa sĩ người Mỹ đồng thời là một trong những nhà sáng lập Viện Hàn lâm Nghệ thuật Hoàng gia Anh, đã lấy cảm hứng từ sách Công vụ Tông đồ để sáng tác bức tranh The Ascension: Chúa Thăng Thiên vào năm 1801. Tuyệt tác này khắc họa vẻ uy nghi rực rỡ của Chúa Giêsu khi trở về trời, cùng với niềm kính sợ và thán phục khiến các Tông đồ và Hội Thánh sơ khai tôn thờ và loan báo Tin Mừng.
Bố cục và điểm nhấn
Bức tranh có cấu trúc ba tầng rõ rệt, hướng ánh nhìn của người xem từ dưới lên trên, theo đúng diễn tiến của sự kiện Chúa Thăng Thiên.
- Tầng trên cùng – Chúa Giêsu Thăng Thiên: Chúa Giêsu xuất hiện ở trung tâm bức tranh, được bao bọc bởi những đám mây sáng chói. Người mặc áo trắng, biểu tượng của sự thanh khiết và vinh quang phục sinh. Đôi tay Người dang rộng trong tư thế ban phước, đồng thời cũng là một cử chỉ chào tạm biệt với các môn đệ. Gương mặt Đức Kitô thể hiện sự điềm tĩnh và uy nghiêm, hướng ánh nhìn về phía Chúa Cha. Một vầng hào quang rực rỡ bao quanh Người, tượng trưng cho thiên tính và sự hiển linh.
- Tầng giữa – Các thiên thần hộ tống: Xung quanh Đức Kitô là một nhóm thiên thần, được vẽ với những tư thế chuyển động linh hoạt, như thể đang nâng Người lên trời. Một số thiên thần có đôi tay chắp lại trong tư thế tôn kính, trong khi những thiên thần khác giang rộng đôi cánh, tạo nên cảm giác chuyển động nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ. Những luồng sáng vàng xen lẫn giữa các thiên thần, nhấn mạnh sự thánh thiện và siêu nhiên của khoảnh khắc này.
- Tầng dưới – Các tông đồ và Đức Maria: Dưới chân bức tranh, các tông đồ và môn đệ được vẽ trong những tư thế đa dạng, mỗi người một biểu cảm khác nhau. Có người quỳ gối trong tư thế thờ lạy, có người ngước nhìn lên với ánh mắt ngỡ ngàng, có người dang tay như muốn giữ lấy Chúa. Đức Maria đứng ở trung tâm nhóm môn đệ, gương mặt trầm tư nhưng đầy vững tin. Mẹ mặc áo xanh dương, màu sắc truyền thống biểu tượng cho sự khiết tịnh và lòng trung thành với Thiên Chúa.
Chi tiết nghệ thuật và ý nghĩa thần học
- Ánh sáng và bóng tối: West sử dụng sự tương phản giữa ánh sáng từ trời và bóng tối phía dưới để nhấn mạnh sự đối lập giữa thiên giới và trần thế. Trong khi Chúa Giêsu được bao quanh bởi ánh sáng vàng rực rỡ, phía dưới các tông đồ vẫn còn chìm trong vùng bóng tối nhẹ, như biểu tượng cho sự hoang mang và chưa hoàn toàn hiểu được mầu nhiệm này.
- Những vết thương trên tay Chúa: Dù đã phục sinh trong vinh quang, Đức Kitô vẫn mang trên mình dấu đinh nơi tay và chân. Đây là một chi tiết quan trọng, nhắc nhở rằng cuộc khổ nạn không bị lãng quên, mà chính là con đường đưa Người đến vinh quang. Như Đức Tổng Giám mục Fulton Sheen từng nói: "Chính những bàn tay bị đâm thủng ấy kéo ơn lành từ trời xuống cho nhân loại."
- Sự hiện diện của thiên thần: Hai thiên thần ở tầng dưới, đứng giữa các tông đồ, không chỉ là nhân vật phụ họa mà còn có vai trò thông điệp. Một thiên thần giơ tay chỉ lên trời, như muốn nhắc nhở các tông đồ rằng: "Hỡi người Galilê, sao còn đứng nhìn trời?" (Cv 1:11). Điều này báo hiệu rằng sứ mạng của các môn đệ chưa kết thúc, mà chính từ khoảnh khắc này, họ phải ra đi loan báo Tin Mừng.
West không chỉ dừng lại ở việc mô tả sự kiện một cách chính xác theo Kinh Thánh, mà còn sử dụng các kỹ thuật hội họa để đánh động cảm xúc người xem. Góc nhìn từ dưới lên khiến người xem có cảm giác như đang ở trong đám đông các tông đồ, ngước lên chiêm ngưỡng Chúa. Sự kết hợp giữa màu sắc ấm áp ở tầng trên và sắc độ lạnh hơn ở tầng dưới càng làm nổi bật sự tương phản giữa thiên đàng và thế gian.
Tác phẩm The Ascension của Benjamin West được cho là một bài suy niệm bằng hình ảnh về mầu nhiệm Thăng Thiên, nhắc nhở người Kitô hữu rằng đức tin không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngắm Chúa trên trời, mà phải biến thành hành động cụ thể giữa thế gian. Đức Kitô đã lên trời, nhưng sứ mạng của Giáo Hội vẫn tiếp tục, và mỗi tín hữu được mời gọi để trở thành nhân chứng cho Tin Mừng trong đời sống hằng ngày.
- Ảnh trong bài: wikiart.org