Vùng Nước Động (P.2): ĐGH Phanxicô "Chỉ Trích" Những Người Chống Đối Công Cuộc Cải Đổi của Ngài ở Hoa Kỳ

[Lawrence Ngô Duy Nhân]

Ngài nói:

Chư huynh thấy tình thế ở Hoa Kỳ không phải dễ dàng gì với một thái độ chống đối thù nghịch điên cuồng "a very strong reactionary attitude." Sự chống đối có tổ chức này đã đẩy con người vào bầy đàn thù nghịch, ngay cả trong cảm xúc. Tôi muốn nhắc nhở những người này rằng 'indietrismo' (nhìn ngược lại phía sau) là vô dụng và chúng ta cần hiểu rằng phải có những bước tiến thích hợp 'appropriate evolution" trong việc hiểu biết những vấn đề về đức tin và luân lý nếu chúng ta tuân thủ đúng ba tiêu chuẩn của Thánh Vincent of Lérins (Vin-xen-tê thành Lê-rin,) Ngài đã chỉ rõ vào thế kỷ thứ V: Giáo lý tiến triển bằng cách 'lắng đọng qua năm tháng, trải rộng theo thời gian và nâng cao theo thời đại' (ut annis consolidetur, dilatetur tempore, sublimetur aetate.) Nói một cách khác, giáo lý cũng phải tiến triển, trải rộng và lắng đọng theo thời gian và trở nên vững vàng hơn, nhưng giáo lý luôn tiến triển. Thay đổi phát triển từ gốc rễ hướng lên trên, tăng trưởng theo ba tiêu chí trên.

Ảnh minh họa: Vatican News

Hãy lấy một vài ví dụ. Ngày nay sở hữu bom nguyên tử là một tội; thi hành án tử là một tội, bạn không thể chối bỏ, nhưng trước đây không phải vậy. Với nô lệ cũng vậy, một số người tiền nhiệm đã khoan dung với sở hữu nô lệ, nhưng ngày nay, sự vật đã khác. Vì thế thay đổi, bạn sẽ thay đổi, nhưng với ba tiêu chí trên. Tôi muốn sử dụng hình ảnh 'hướng lên trên,' bắt nguồn từ gốc rễ với nhựa cây đã chảy ngược lên và lên cao, và đó là lý do cần thiết phải thay đổi.

Thánh Vincent of Lérins đã so sánh giữa việc phát triển sinh học của con người và sự chuyển tiếp kho tàng đức tin (depositum fidei) từ một thời đại này đến thời kỳ khác, mà kho tàng này sẽ tăng trưởng và cô đọng theo thời gian. Ở đây cũng vậy, Sự hiểu biết về con người cũng thay đổi với thời gian, và nhận thức càng ngày sâu rộng. Những ngành khoa học khác và sự tiến hóa của chúng cũng giúp Giáo Hội tăng trưởng trong sự hiểu biết. Quan điểm giáo lý Giáo Hội chỉ là một tảng đá trơ trụi khô cằn không sức sống (monolithic) là một quan điểm sai lầm.

Nhưng có 'một số người' bỏ ngoài tai; họ đi thụt lùi; họ là những người tôi gọi là 'ngoái cổ nhìn về sau' “indietristi” Khi bạn đi thụt lùi bạn hình thành một thứ não trạng khuôn khổ đóng khung, xa rời gốc rễ Giáo Hội và bạn sẽ không còn được nhựa cây giáo hội mạc khải. Nếu bạn không thay đổi theo chiều hướng đi lên, bạn đi thụt lùi, và bạn dùng những tiêu chuẩn thay đổi 'khác' với ba tiêu chí ở trên. Và hậu quả là thảm họa về luân lý. Những vấn đề các nhà luân lý ngày nay phải kiểm tra và trải nghiệm là rất lớn lao, và khi đương đầu với chúng họ phải chấp nhận nguy cơ thay đổi, nhưng phải thay đổi theo chiều hướng tôi đề nghị. [Đó là đi lên đừng thụt lùi hoặc ngoái lại đàng sau]

Bạn đã ở Hoa Kỳ và bạn nói bạn cảm thấy có một bầu khí đóng khung nặng nề (climate of closure.) Đúng vậy các bạn có thể cảm nhận được bầu khí này trong vài hoàn cảnh. Và lúc đó bạn có thể đánh mất đi truyền thống chân thật và quay về hướng ý thức hệ/giáo điều* (ideologies) để hỗ trợ bạn. Nói cách khác, giáo điều thay thế đức tin, thành viên của một 'nhánh' của Giáo Hội đã thay thế thành viên của Giáo Hội.

...
Tiếp theo Đức Thánh Cha so sánh một thời kỳ 'đóng khung' của Dòng Tên mà theo nhận định của một người "Dòng Tên đã bị bóp nghẹt vì cái khung" và sự cải tổ cần kíp sau đó
...

Các hiền huynh trẻ tuổi nói về một vài 'nhánh' ở Hoa Kỳ nhắc nhớ tôi về những gì chúng ta đã trải qua trong thời kỳ 'đóng khung' (Epitome) mà thời kỳ đó đã sản sinh ra một thứ não trạng cứng nhắc và méo mó 'mentality that was all rigid and contorted.' Những nhóm người ở Hoa Kỳ này vì quá đóng khung nên đã tự cách ly. Thay vì sống theo giáo lý, theo giáo lý chân thật luôn thăng tiến và sinh hoa trái, họ đã sống theo giáo điều. Trong cuộc đời khi bạn từ bỏ giáo lý và thay thế bằng giáo điều, bạn đã lạc đường, bạn đã lầm lạc cũng như khi lâm chiến. (Xin xem bài về quan điểm chiến tranh của Ngài “con người phải nói ‘không’ với chiến tranh, nói không với mọi loại chiến tranh, nói không tự với logic của nó”)
​

---

Vùng Nước Động "The Water has been Agitated" (Vùng Nước đã được Khuấy Động) là một bản cáo trạng đanh thép nhất mà Đức Phan Sinh khiển trách những kẻ chống đối Ngài, đặc biệt là ở Hoa Kỳ, nó đanh thép tới mức độ ngay sau đó Đức Phan Sinh dịu giọng ra lời mời gọi "Thôi, bỏ đi Tám" Có một đoạn Ngài đã sử dụng 'từ ngữ của đường phố' khi Ngài nói về những kẻ tự xưng mình là phò sinh nhưng chống đối người đồng tính cách cực đoan và thiển cận chỉ chăm chăm nhắm vào 'tội lỗi dưới thắt lưng’ (focusing on 'sins below the waist') - và đó sẽ là phần cuối. Todos, todos, todos, mọi người, mọi người, mọi người.

*giáo điều: trong bản gốc là từ ideologies: tư tưởng/ý thức hệ, nhưng để dịch xuôi và dễ hiểu, từ giáo điều có lẽ thích hợp hơn - từ 'giáo điều' sau năm 1975 mang một ý nghĩa xấu 'tư tưởng giáo điều cứng nhắc, khô cứng ...'

​