Mùa chay: làm việc thiện thế nào cho đúng tinh thần Kitô giáo

[giolanh]

Mùa chay lại về! Mùa chay, trong truyền thống của Hội thánh là mùa "ăn chay, cầu nguyện và làm phúc bố thí". Cả ba thực hành này tự nó gắn bó mật thiết và bổ túc cho nhau. Ở đây chỉ xin làm rõ về việc thi hành bác ái sao cho đúng tinh thần Kitô giáo.​

---

Mọi sự là của chung​

Trước hết, khi thực thi bác ái, mỗi Kitô hữu cần phải ý thức rõ, chúng ta "không phải là sở hữu chủ nhưng là những người quản lý các tài sản chúng ta có; vì thế, không được coi những của cải vật chất chúng ta sở hữu như tài sản hoàn toàn thuộc về mình." (Bênêđíchtô XVI, Sứ điệp Mùa chay 2008, # 2)

Nhưng, tự nó, của cải có một giá trị xã hội, theo đó, "của cải là để mưu ích cho tất cả mọi người" (Giáo lý Công giáo, # 2404)

Nói cách khác, ở đời "muôn sự của chung." Đây là một "nguyên tắc đầu tiên của toàn bộ trật tự đạo đức – xã hội," (Gioan Phaolô II, Thông điệp Laborem Exercens (14/09/1981), 19: AAS 73 (1981), 626) trong Giáo huấn Xã hội của Giáo hội Công giáo.

Từ đó, bất cứ ai “không chia sẻ một phần của cải của mình cho người nghèo là ăn cắp của người nghèo và cướp đi chính mạng sống của họ. Của cải chúng ta sở hữu không phải là của chúng ta mà là của họ.” (Gioan Kim Khẩu, De Lazaro Concio, II, 6: PG 48, 992D.)

Cũng vậy, “Khi chúng ta trao cho người nghèo cái gì đó, thì không phải là chúng ta cho họ những gì của mình, nhưng là trả lại cho họ những gì thuộc về họ.” (Grêgôgiô Cả, Regula Pastoralis, III, 21: PL 77, 87)

Bố thí kín đáo​

Do đó, khi bố thí hay làm từ thiện (thực hành bác ái) phải làm cách kín đáo, "đừng để tay trái biết việc tay phải làm” (Mt 6,3-4); và "ngay cả tay phải cũng không được biết việc làm của chính nó." (St. Giuseppe Benedetto Cottolengo, Detti e pensieri, Edilibri, n.201)

Lý do: vì đó là trách nhiệm và bổn phận, nhất là vì, sự khoe khoang hay vênh vang sẽ làm "mất phần thường đời đời." (x. Mt 6, 1-2)

Hơn nữa, với người Công giáo, mọi của cải là do Chúa ban và là của chung, nên mọi lời nói, hành vi chúng ta làm là "để vinh danh Thiên Chúa chứ không phải để làm vinh danh chúng ta." (Bênêđíchtô XVI, Sứ điệp Mùa chay 2008, # 3)

Vì thế, khi thực hành bái ái, với mục tiêu cốt để nổi danh, hay chỉ để giải tỏa những bất an tinh thần, thì chúng ta đang "đặt mình ra khỏi nhãn giới của Tin Mừng." (Ibid.)

Nói cách khác, người thực thi bác ái chỉ mong rực sáng dưới ngọn đèn pha của xã hội truyền thông và chỉ tìm kiếm sự nhìn nhận của loài người đối với những công việc từ bi họ thực hiện, thì họ đang đi rất xa đường lối của Tin mừng.

Tóm lại​

Mùa chay lại về. Mùa chay là thời điểm giúp các tín hữu ý thức về thân phận tro bụi của mình. Tất cả "chúng ta được dựng nên không phải cho chính chúng ta, nhưng là cho Thiên Chúa và anh chị em" (X. 2 Cr 5,15).

Mọi sự chúng ta có đều là của Chúa. Vì thế, đừng vênh vang khi thực hành các việc đạo đức, nhưng tất cả mọi việc phải làm vì "vinh quang Thiên Chúa" và phần rỗi đời đời của các linh hồn.​

---

• Ảnh: tgpsaigon.net

---

Phải làm gì?​

Docat 92: Việc sử dụng chung của cải có những giới hạn nào?

Một người có tài sản riêng thì giữ gìn của cải mình, để của cải đó có thể được dùng chung với người khác. Ở đây chúng ta không chỉ nghĩ đến những đồng bào đang sống hiện nay, mà còn phải nghĩ đến những thế hệ tương lai. Đây là lý do hình thành nguyên tắc phát triển bền vững. Thực hiện hoạt động kinh tế bền vững lâu dài có nghĩa là xã hội không được dùng nhiều hơn tổng lượng tài nguyên mà xã hội có thể thay thế hay tái tạo. Do đó, khi sử dụng một nguồn tài nguyên, người ta không được phép chỉ tính đến lợi lộc cá nhân, mà còn phải nghĩ đến cả lợi ích của mọi người, hay nói cách khác, là công ích. Chủ tài sản có bổn phận sử dụng của cải một cách có hiệu quả, nếu không, cần chuyển sang cho người nào có thể làm cho khối tài sản đó sinh ích, nghĩa là, tạo ra một điều gì mới mà phục vụ cho tất cả.​